Бугарија во паника од македонските промоции

Бугарски европарламентарци очекуваат за Македонија да важат правила за брендирање, како за ајварот

Слободанка Јовановска


Кругови во Бугарија дигаат паника околу првата изложба на стари ракописи од Македонија во октомври во Белгија, вршејќи притисок до музејот да ја преиспита „историската коректност“ на поставката, а до домашните институции да реагираат официјално, т.е. да протестираат до нашата Влада за ново крадење на историјата. Иако кампањата ја води само агенцијата „Фокус“, а другите медиуми ја игнорираат, во неа се инволвираат амбасадата на Бугарија во Македонија, европарламентарците, неизбежниот Божидар Димитров, а се бара и став од бугарското МНР. Иако од извештаите се гледа дека ни бугарската амбасада не знае како ќе бидат „брендирани“ ракописите (од Македонија или македонски, како кирилични или на стар македонски јазик) ниту, пак, што ќе биде изложено, европарламентарецот Андреј Ковачев веќе реагирал до музејот во Белгија барајќи тие да бидат претставени „научно коректно“, т.е. како бугарски документи и ракописи иако потекнуваат од територијата на Македонија и се богатство на нашите културни институции и архиви.

Оваа е прва ваква изложба на нашето писмено богатство од средниот век, а поради повеќето најави за промоции на македонската култура и книжевност низ Европа и низ светот, во Бугарија почна да се пали црвениот аларм за зборот „македонско“. Ковачев го предупредил директорот на музејот во Маримонт дека изложбата ќе биде „провокација и манипулација со научни факти“, по што тој најавил реакција околу целиот случај. Знаејќи ја белгиската политичка толерантност и културна широчина, која е далеку како до месечината од бугарската, интервенцијата на Ковачев тешко дека ќе даде некој резултат освен што Софија ќе се посрамоти официјално и на меѓународен план. На истата прес-конференција, на која се повикува „Фокус“, министерката Елизабета Канческа-Милевска најави и помош од Дубаи за конзервирање на сите ориентални ракописи во Македонија, па нема реакција од Турција или друга држава зошто нашата влада сака и нив да ги претставува во светот. Според реакцијата на Ковачев, ако експонатите се претставени како бугарски, нема да реагираат, односно не им е проблем што ракописите ќе се претстават, туку како ќе се брендираат, практично очекувајќи деценискиот спор за зборот „македонски“ да го решат преку изложбава или во спротивно да спречат промовирање на што било како македонско.

„Прашањето е како тие ќе бидат презентирани - како бугарски во она што е денес Македонија која е историска реалност, или како македонски, како што се обидуваат да ги претстават. Ова е главниот проблем“, изјавил Ковачев. Божидар Димитров, пак, изјави дека нема македонски средновековни ракописи бидејќи македонска нација била формирана во 1934 година со одлука на Коминтерната и дека, всушност, на територијата на нашата држава има само грчки, бугарски и српски ракописи иако таа се вика Македонија. „Светската историја не знае термин македонски ракопис, македонска азбука или македонски средновековен јазик“, тврди Димитров сугерирајќи име за нив - бугарски ракописи откриени во Македонија. Колку и да е апсурдна оваа дебата за јавноста во нашата држава, и тоа не како став туку како тема, бидејќи покажува опседнатост со минатото место со реалноста, за бугарските политичари таа се' уште е конјунктурна. Евгениј Кирилов, кој земјава ја нарекува Скопје, вели дека нашата влада само симулира дека прави реформи место вистински да работи на европските стандарди и норми, влечејќи главно националистички потези за да одржува висок рејтинг.

„Говорејќи на правата на Бугарите, не гледам никаква промена во политиката. Да не споменувам дека во некои случаи пристапот кон Бугарија е многу погруб од тој кон Грција. Не сум слушнал грчката амбасадорка во земјава да биде нападната во Скопје за разлика од случајот со бугарскиот амбасадор“, изјавил Кирилов за истата агенција.