Жестока реторика меѓу основачите на ВМРО-ДПМНЕ

Кој е УДБА, а кој е идеолошки татко на партијата? Се разгоруваат обвинувањата меѓу основачите на партијата

Даниела Трпчевска



Кој шпионирал за УДБА, а кој бил главен идеолог на ВМРО-ДПМНЕ? Расправиите на оваа тема, кои траат со години, последниве месеци место да стивнат, земаат се' поголем замав, иницирајќи полемики и расправии меѓу сведоците и основачите на партијата. Се заострува реториката, се исфрлаат канонада обвинувања, се лепат етикети кој работел за тајните служби и бил вметнат да ги кодоши активностите на партијата. Кој учествувал на Основачкото собрание и ја понел тежината за распространувањето на партиската мрежа во Македонија, а кој во матните времиња профитирал и ги злоупотребувал средствата наменети за партијата?

Сенките на минатото се' уште не им даваат мир на учесниците во историскиот чин од формирањето на ВМРО-ДПМНЕ. Но, зошто се разгорува полемиката за корените на партијата токму во овој миг и која е заднината на меѓусебните обвинувања за срамно ретуширање на историјата, за удбашки опашки и ставање на срамен стол за профитерство и злоупотреби?

Некои од основачите на партијата во дијаспората сметаат дека е време да се расчистат работите додека се' уште има живи сведоци кои „водени од идеологија, а не за пари“ се вложиле себеси во формирањето на ВМРО-ДПМНЕ.

„Стравот дека некои нови генерации ќе направат обид за ретуширање на историјата веројатно стои зад обидот да се разјасни кој каква улога имал во формирањето на партијата“, се согласува и Ставре Џиков.

Книгите околу формирањето на ВМРО-ДПМНЕ доживеаја вистинска експанзија последнава година. Некогашниот лидер на партијата, Љупчо Георгиевски, се појави со свое видување за настаните, а книга беше објавена и за генералниот секретар на партијата, Борис Змејковски.

Но, книгите што никнуваат како печурки по дожд, место да ги искристализираат работите, внесоа нов немир при обидот да се расветли (или ретушира) историската генеза на партијата.

„Сите книги различно ги толкуваат настаните од историјата на ВМРО-ДПМНЕ, затоа што постојат активни основачи и оние што формално ја регистрирале партијата. Гојко Јаковлески, Борис Змејковски, Љупчо Георгиевски, Ванчо Меанџиски, како и претставниците на емиграцијата се дел од активните основачи на партијата, која има континуитет од многу одамна. Уште од Ослободителниот комитет на Македонија (ОКМ) кој прерасна во Движење за ослободување и обединување на Македонија – ДООМ, за во 1990 година да се формира ВМРО-ДПМНЕ“, вели поранешниот обвинител Ставре Џиков, кој се опишува себеси како активен и пасивен хроничар на сите случувања и превирања во ВМРО-ДПМНЕ.

Расправиите меѓу основачите на партијата и огнените стрели кои во изминатиот период ги упатуваат еден кон друг, Џиков ги оценува како „природен политички процес“.

„Расправата ја доживувам како еден вид катарза“, додава тој, одбивајќи да влегува во полемика за постоењето удбашки структури во партијата, и кој од основачите бил на вистинската, а кој на погрешната страна во историјата.

„Настаните за македонската кауза ми се познати многу одамна. Во 1986 година се запознав со Динката, кој ми беше многу добар пријател и кај него ги запознав и Борис Змејковски, Ѓорѓи Доцев и Панде Ефтимов. Оттогаш сум активно вклучен во сите случувања околу ВМРО-ДПМНЕ. Во 1990 година по основањето на партијата, Митко Анастасовски-Врапчето ме запозна со Љупчо Георгиевски, кој привремено живееше во барака во населбата Бутел. Тој веќе беше избран за лидер на партијата“, се присетува Џиков.

Тој во 1993 година ја објавува книгата „Македонија во комунистичкиот триаголник“, во која пишува за проблематиката на рехабилитација на политичките затвореници, но и за оние што ја носеа идејата за ВМРО и за демократизација на земјата.

Со објавувањето на своите неколку книги за ВМРО-ДПМНЕ, за основачот на партијата Драган Богдановски и новата книга која ја подготвува за Гојко Јаковлески, Џиков се обидува да им даде нова светлина на настаните од 1986 година, па досега. Монографијата за Јаковлески, кој живее во Берлин, веќе е завршена и наскоро се очекува да биде објавена во јавноста. Таа ќе содржи и многу елементи околу полемиките што се водат сега во јавноста околу генезата на партијата.