Доаѓа Нимиц, ќе ги воскресне ли преговорите?

Кој сака а кој не сака да преговара - ќе расчисти медијаторот Метју Нимиц со најавената посета на 20 и 21 февруари на Скопје и на Атина

Слободанка Јовановска


Дилемите околу тоа кој сака, а кој не сака да преговара продолжуваат, а нив наскоро треба да ги расчисти медијаторот Метју Нимиц со најавената посета на 20 и 21 февруари на Македонија и ден потоа на Грција. Посетата се гледа како прв и последен директен обид на медијаторот да ги воскресне преговорите пред самитот на НАТО во Чикаго, но по реакциите од последната средба на преговарачите во Њујорк, никој не очекува дека со себе тој во Скопје и во Атина ќе донесе и нов предлог.

Дали Нимиц ќе се фокусира на суштината на спорот или само ќе ја задоволи формата - ќе се покаже по неговиот престој, но во моментот односите меѓу Македонија и Грција се на толку ниско ниво, а обвинувањата од двете страни на толку високо - што од таа врева не останува простор за преговори.

Посетата на Нимиц ќе се случи точно една година по неговото последно доаѓање во регионот и еден месец по обновените средби на преговарачите во Њујорк. Тој ќе се види со премиерот Никола Груевски, претседателот Ѓорге Иванов и шефот на дипломатијата Никола Попоски. Македонија пред Нимиц ќе го отвори прашањето за динамиката на преговорите, а судејќи по изјавите вчера, одговорноста за застојот нагласено ќе ја префрла на страната на Атина, со главниот аргумент последниов период дека Грција нема ни капацитет ни намера воопшто да преговара за спорот. Премиерот Грувески вчера изјави дека е добро што Нимиц конечно доаѓа во регионот, но дека Грција го кочи процесот на сите страни, па останува отворено прашањето дали разговорите со медијаторот воопшто ќе бидат суштински.

„Одговор на писмото од премиерот на Грција се' уште не добив. Тоа е показател дека Грција е тотално незаинтересирана за решавање на ова прашање“, изјави тој, додавајќи дека Атина го прима Нимиц ептен зашто мора, јасно покажувајќи дека сака решавањето на проблемот да се одложи, па и да не се решава. Попоски од Талин, пак, порача дека Грција го попречува членството на Македонија во НАТО и ЕУ не од суштински, туку од митолошки ��ричини.

„Во раните 90-ти години Грција реагираше на името Македонија со образложение дека нејзин регион го носи истото име што може да подразбира територијални претензии. Дваесет години подоцна се гледа дека тие претпоставки се неодржливи бидејќи денес е можна само инвазија на 500 илјади македонски туристи на грчките мориња. Каква подобра гаранција и' е потребна на Грција од членството на Македонија во НАТО кога земјата ќе биде опколена со земји членки на Алијансата, а сите заедно ќе бидат под безбедносниот чадор“, порача тој.

Со оглед на манирот во последно време средбите на грчко-македонските функционери или тие со Нимиц да се коментираат нагласено како неуспешни, иако никаков успех не е постигнат изминатите две децении од преговарањето, Нимиц ќе има тешка задача да постигне нешто или барем да го задржи кредибилитетот на процесот во ОН. Грчки дипломати порачуваат дека директните средби на функционерите се веќе беспредметни и дека Атина нема формула како да се справат со премиерот Груевски, но не им се брза и имаат време за чекање.

Од македонска страна пак, официјални преставниц�� ги истураат навредите и фрустрациите против Грција на интернет-сајтовите, а потоа се жалат што нема одговор на гестовите на добра волја од Македонија и поканите за средби. Во таква клима сепак се одржаа средби на вицепремиерката Теута Арифи во Атина и на шефот на дипломатијата со Ставрос Димас во Белград, но преговорите не се мрднаа од мртва точка. Затоа, се' што ќе направи Нимиц повеќе од тоа што ќе дојде и ќе си замине, може да биде успех во оваа рунда.