Со студентска виза до работа во странство

Во некои ��емји студентите добиваат шанса да се докажат во некоја од тамошните компании по завршувањето на студиите

Жаклина Ѓорѓевиќ


Канада, Англија, Холандија, Америка се земјите во кои македонските студенти имаат шанса да се докажат во некоја од тамошните компании ако се покажат успешни во текот на студирањето. Овие можности им се нудат преку привлечни стипендии за најразлични студиски програми во странство. А, тоа е и главната причина зошто се' повеќе средношколци и студенти се интересираат како да се запишат на студии надвор и со тоа да си обезбедат егзистенција. Процените се дека моментов надвор од земјава студираат од 2.000 до 3.000 македонски студенти, но никој не води евиденција за точната бројка.

„Странските универзитети, за разлика од нашите, водат грижа за своите студенти за тоа каде одат по студиите“, вели Маја Петрушева од Образовниот информативен центар. Според неа, државата во спрега со бизнис-заедницата треба да ја поддржи мобилноста на студентите и да се погрижи тие да се вратат назад по студиите. Петрушева вели дека во странство успехот на нашите студенти зависи од тоа колку се тие успешни во студирањето.

Во Велика Британија, по студирањето, студентите можат со визата што ја поседуваат да останат и да работат две години во некоја од компаниите. Исто толку имаат шанса нашите студенти да останат и во Холандија, додека во Америка времето е скратено и изнесува една година. Најдолго можат да се задржат во Канада, три години.

Образовниот информативен центар, кој годинава прв пат организираше Саем за стипендии, нуди една од најголемите програми за стипендирање за студии во Америка, која покрива 110 универзитети, а скратено се вика ИДЕА. „Се нудат додипломски и постдипломски студии, со тоа што особена поддршка им се дава на спортистите. Стипендијата изнесува од 10 до 90 отсто“, појаснува Петрушева, која вели дека единствен услов е кандидатите да знаат англиски.

Приватниот колеџ „Димитрис Перотис“ во Солун обезбедува 20 стипендии за македонски студенти, а студиите се од областа на економијата. „На крај кандидатите се стекнуваат со диплома од универзитетот ’Велс’ така што кандидатот не мора да ја нострифицира дипломата во Велика Британија“, додава Петрушева.

Широк спектар студии има на американскиот универзитет „Central european university“ во Будимпешта. Тој нуди стипендии за постдипломски и докторски студии. Со стипендиите за магистерските студии се покриваат трошоците за студирање, но се добиваат и плус од 150 до 300 евра месечно. За докторските студии стипендијата изнесува 800 евра месечно.

Посебни стипендии за македонските студенти нуди и ТАСМАК, бизнис- училиште од Лондон, што нуди стипендии со кои се покрива половина од трошоците за студирање. „Студирањето во Лондон нуди можности и шанса за студентите да работат две години, а потоа може да аплицираат за работна виза. Доколку станува збор за студент што добро работи, за компанијата ќе биде навистина погрешно ако не го задржи поради проблемот со визата“, вели Мајкл Осон, претставник од ТАСМАК.

Шанси за работа се нудат и преку Политехничкиот универзитет во Милано, приватен универзитет што нуди програми во областа на архитектурата, дизајнот и инженерството. Годишно се нудат 45 стипендии, но има и такви што ги нудат компании.

Над 40 студенти од Македонија моментно се на магистерски и на докторски студии преку програмата на Европската комисија, „Еразмус Мундус“. Снежана Билиќ-Сотироска, координаторка на Националната Темпус канцеларија, објаснува дека преку оваа програма студентите можат да земат стипендија доколку се примени на најмалку два универзитета во ЕУ.

Од годинава, скопскиот универзитет „Св. Кирил и Методиј“ дава 105 стипендии за најдобрите кандидати-средношколци што аплицираат за прием. Покрај овие, универзитетот нуди уште три вида стипендии за најдобрите студенти.