Насловна

ЕДИТОРИЈАЛ

Заспана совест

Гордана Дувњак

Сте сте запрашале ли некогаш кој е нашиот праг на толеранција? Не само оној личниот, туку и општествениот, како граѓани на оваа земја. Сте помислиле ли дека полека, ама сигурно стануваме бесчувствително општество, рамнодушно на туѓите несреќи?

Сте се обиделе да си дадете одговор зошто дозволуваме да бидеме изманипулирани, зошто толку беспоговорно прифаќаме конформизам, зошто понекогаш површно ги прифаќаме работите без да се трудиме да навлеземе во суштината. Што е она што не' тера на лесно етикетирање на другите, на сеирџиство, чепкање по туѓите животи, на избегнување да се соочиме со самите себе, со сопствените мани и стравови.

Конечно, знаеме ли која е онаа црвена линија под која нема да одиме по ниедна цена? Затоа што одењето подолу, под тој замислен имагинарен граничник, би значело напуштање на некои принципи, установени вредносни судови, општествени норми, универзални стандарди. Газење на човечкото достоинство, со еден збор, на она што не' прави луѓе.

Деновиве, на најпопуларната социјална мрежа „Фејсбук“ осамна уште една група на поддршка. Некој ќе рече - чудо големо. Та, нели секојдневно се појавуваат стотина групи, некои дури и за најбанални и ступидни работи. Од фан-клубови на музички ѕвезди до оние што, на пример, не се љубители на чоколадо или на горештините или студеното време.

Но, да се дава јавна поддршка, макар и на социјална мрежа, на некој што посегнал по туѓ живот, тоа е веќе друга работа. Нешто што треба сериозно да не' замисли! Да ги натера психолозите да дадат логичен одговор на тоа како дојдовме до ова дереџе? Го допревме ли дното или се' уште не може да се види дното на дното. Од длабочината.

Во групата за поддршка на специјалецот Игор Спасов, кој на плоштадот „Македонија“, токму на денот кога се славеа изборните резултати, на брутален начин го усмрти 22-годишниот Мартин Нешковски, има над 1.200 корисници на интернет. Исто толку поддржувачи на полицаецот се обидуваат да најдат оправдување за насилството. Да пронајдат зборови за солидарност за она што го направи, величајќи го како херој.

Или, како што ќе напише еден од неговите фанови во својот коментар, човечки било да се поддржи жртвата, арно ама, тој се одлучил за спротивното, затоа што се создала огромна медиумска фама. Па нема да застане на ова и да се засрами, туку ќе продолжи натаму. Ќе копа по коските на несреќното момче и уште повеќе ќе ја распламти болката на семејството на Мартин, на неговите пријатели, познајници... На сите оние што искрено жалат за еден залудно изгубен млад човечки живот. Демек, момчето имало криминално досие, па полицаецот имал право да го брка и да се справува со еден криминалец.

Еве, дури и под претпоставка да е така, дали ако некој е криминалец нема право да живее? Може ли некој на своја рака да му го одземе животот на друг? Зар за криминалот не постојат органи на прогон, судови. Истите тие пред кои специјалецот Игор Спасов допрва ќе има право на одбрана и на докажување на сопствената невиност.

Но, како да очекувате да проработи општествената свест, чувството на одговорност, елементарната потреба за сатисфакција, кога токму оние што треба да ја спроведуваат правдата и да обезбедат функционирање на институциите ги заобиколуваат стандардите. На секој можен начин се обидуваат да ги релативизираат фактите и - вистината.

Министерката за внатрешни работи, Гордана Јанкулоска, денес ќе добие уште еден мандат да раководи со полицијата. Ја пропушти шансата да покаже дека има чувство за одговoрност. Тоа беше најмалку што можеше да направи. За себе и за другите.