Попоски го топи мразот со Софија

Бугарија втора станица од балканската турнеја
на министерот

Слободанка Јовановска


Додека новите министри од ДУИ се фрлија на унапредување на односите со Албанија и со Косово, шефот на дипломатијата, Никола Попоски, тргнува на балканска турнеја низ словенскиот блок.

Првата земја во која ќе се претстави во новата функција ќе биде Хрватска, а потоа на 1 септември ќе замине во Бугарија, па во Србија и во Црна Гора. За разлика од ексминистерот Антонио Милошоски, кој не можеше да си дозволи да го почне мандатот со престој во Софија, Попоски, кој доаѓа од Брисел, нема таков проблем и потреба првата средба да му биде во Европската унија.

Ќе го стопи ли новиот шеф на дипломатијата мразот што владее веќе две години во односите со Бугарија, откако нивниот европски ориентиран министер, Николај Младенов, исто така, дојден од Брисел, понуди договор за пријателство и добрососедство меѓу двете земји што никој веќе не смее да го извади од фиока?

Извори од Министерството за надворешни работи ја најавуваа посетата на Попоски на Софија како официјална, со цел „да му се даде големо значење на развојот на билатералните односи со оваа соседна земја“.

Договорено е со Младенов да се потпише меморандум за соработка во европските и во евроатлантските интеграции, но нема нови информации околу понудениот договор за пријателство.

„Одамна доставивме сугестии и очекуваме одговор околу нив, но практично веќе го спроведуваме духот на пријателство и разбирање“, соопштија од МНР. По се' изгледа намерата е договорот, кој медиумите во Македонија го нарекоа „непристоен“, да се заборави, а прифатливите делови од него да почнат неофицијално да се применуваат во интерес на двете земји. Генерално, од триесетина точки, четири беа неприфатливи за Македонија: За говорот на омразата и за воените споменици МНР побара реципроцитетни мерки од Софија, а додаде и дополнително барање во однос на почитувањето на правата на малцинствата. Останаа како спорни заедничкото славење и толкувањето на историјата.

Инаку, Договорот за пријателство и соработка на премиерот Никола Груевски му го предложи премиерот Бојко Борисов уште во ноември 2009 година. Македонија по неколку месеци молк одговори со реципрочните барања, кои, иако јавно не се коментираа, без сомнение не и' се допаднаа на бугарската страна. Оттогаш таа не го спомна, а во една пригода и ретерираше, во смисла дека пријателства не се прават со договори, туку со добра волја. Со оглед на тајмингот, договорот кај нас беше дочекан како обид на Софија да ја условува Македонија во ЕУ околу датумот за преговори, но кога се виде колку тие (не) ни се важни и колку (не) сме подготвени да го решиме спорот со името за прием во Унијата, во Софија прагматично кренаа раце.

Но, тоа ги влоши односите меѓу двете држави, па ако се исклучи посетата на ексминистерот Антонио Милошоски по несреќата со бугарските туристи во Охрид, единствена посета беше онаа на министерот Николај Младенов во мај лани на Скопје и на заменик-министерот Зоран Петров претходно на Софија.

Во меѓувреме се случи пописот во Бугарија на кој Македонците не можеа да се изјаснат, препукувањата околу Спаска Митрева и поставувањето на споменикот на цар Самоил, потег што во Софија се толкуваше како крадење на бугарската историја. Паралелно Македонија остана и без бугарски амбасадор, поради ловењето соработници на тајните служби во таа земја, при што очекувањата се дека, поради одбивањето на бугарскиот претседател да го потпише неговото повлекувањ��, можно е уште долго да го нема. (С.Ј.)