Лондон се преслушува околу визниот режим

Ако ги укине визите за Македонија, британската влада треба да го стори тоа и за Србија, а таму ситуацијата е покомплексна

Од нашиот дописник
Томислав Ивановски

ЛОНДОН - Граѓаните од сите земји-членки на ЕУ, како и уште од десетици други со кои таа има билатерални договори, може да влегуваат во Британија без британска виза, но таа привилегија се' уште ја немаат граѓаните на Македонија. Македонската Влада формално веќе побара отворање постапка за безвизен режим за нашите граѓани, но како што стојат работите сега, мали се изгледите да се уреди тоа во некој покус рок.

Во Лондон велат дека за тоа е потребно време, а причина се внатрешните британски состојби, имиграциските прашања и, секако, политиката. Се оценува дека Македонија има завршено голем дел од својата работа со тоа самото тоа што визите се укинати за шенген-зоната. Сите услови потребни за укинување на визите ги бараат и британските власти, но бараат и свои дополнителни. Во нив се вбројуваат присуството или не на азилантите, процентот на оние што илегално престојуваат и работат во земјата, потоа колку од државјаните на земјата (претенденти за безвизен влез) се вклучени во криминалот, како и колку од нив се во британските затвори. Колку му се важни овие работи на Лондон, покажува случајот со Јужна Африка и со уште некои држави од Комонвелтот што беа на листата на земји со безвизен режим, но го изгубија тој статус. Хоум Офисот и имиграциските власти забележаа дека јужноафриканските државјани се' повеќе се вклучуваат во британското подземје, во користењето лажни документи, како и во илегалното имигрирање, преку најчесто користената варијанта да се допатува како турист или гостин, а потоа да се остане на работа и живеење.

Македонските државјани, колку што е познато, нема на црните листи на криминалците во Британија, а поради нивниот мал број во однос на другите етнички заедници, ги нема како предводници на криминални банди, ниту, пак, може да се зборува за македонски организации во овдешното подземје, како што е случај со граѓани од некогашниот СССР. Овие состојби внимателно ги следат Хоум Офисот и имиграциските власти, не само поради евентуалното укинување на визите туку и како дел од вкупните состојби во имиграцискиот сектор. Дипломатски извори велат дека она од што најмногу се стравува е заканата од злоупотреба на слободниот влез за нелегално имигрирање. Последниве години, особено по напливот на странци од новопримените членки на ЕУ од источна Европа, населувањето во Британија стана политичко прашање околу што се собира крајната десница, но со што се занимаваат сите партии во британскиот парламент. Бројот на имигрантите беше едно од главните теми во кампањата за мајските парламентарни избори, а партијата на Дејвид Камерон, која доби најмногу гласови, беше најтврда кон странците, а особено кон потребата за нова политика во имиграцискиот сектор.

Новиот британски премиер честопати од медиумите блиски до него се потсетува дека не треба да заборави на своите предизборни ветувања, па во таква внатрешна политичка ситуација има малку простор за забрзано укинување визи, посебно со земја од регион од каде што луѓето настојуваат да се преселат некаде во странство и од каде во Велика Британија има многу дојденци, дојдени по разни причини и со различен статус. Британците велат дека тоа, сепак, не значи затворање на просторот за исполнување на македонското барање. Уште од времето на лабуристичките влади, одолжувањето на работите се објаснува со потребата од британско преиспитување на сопствената визна политика воопшто, за кое се вели дека е започнато и по кое ќе се знае британската позиција.

Прашањето на визите има и своја политичка заднина. Дилемата е дали одлуката за безвизен режим да важи за сите што веќе ги исполниле условите за безвизно патување во шенген-зоната или тоа да се прави со секоја држава посебно. Односно, дали безвизен режим да се воведе само со Македонија или и со другите две земји од регионот, што според Лондон, не е само имиграциско, туку и дипломатско прашање. Според едно толкување, логично е ако три земји исполниле услови за безвизен режим во шенген-зоната, на сите три да им се укинат и британските визи. Но, логиката ја губи смислата кога се анализира секоја земја посебно зашто македонскиот случај е многу полесен за решавање од српскиот, не само поради тоа што Србија е поголема туку и поради Косово и Република Српска, тамошните внатрешни состојби и сето она што следува со нив. Впечаток е ��ека британската дипломатија, која беше мошне ангажирана во разубедувањето на Белград околу неговата косовска резолуција во ОН, не би сакала наградата за добро однесување да ја прими само Македонија, па затоа ќе се залага за колку што е можно подолго одлагање на прашањето на безвизниот режим. На таа дипломатска математика македонската страна може малку да влијае, но може многу (за себе) да постигне ако продолжи да ја одржува добрата оценка што ја има, со држење под контрола на сопствените лажни азиланти и илегални имигранти, кои претендираат да се сместат во некоја од земјите на шенгенската зона.