Мислења

Каква власт, такво судство

Ана Павловска-Данева

Новата судијка на Врховниот суди долги години ги „судеше“ предметите „Јака Табак“, „Пепел“, „Фаланга“, но не ги пресуди

Пред два дена новите судии се заколнаа дека ќе работат според словото на законот. Од сите новоизбрани судии, одлучи да дава изјава за јавноста најновата судијка на Врховниот суд. Народот за ваквите случаи вели: „Оној што ја има мувата, си ја брка од капата“.

Се прашувам, зошто една судијка на највисокиот суд во државава, кога би била почитуван правник, со беспрекорна професионална биографија, незасегната од политика, неподлегната на партиски влијанија, со исполнети етички вредности, и најважно од се', со целосна поддршка од стручната јавност и од судската „фела“, би се осврнувала на „несоодветните зборови“ како што самата вели на „непрофесионалци со лоши намери?“

Од над 700 судии во земјава, да бидеш една од десетте јавно оспорувани и критикувани, нели е сепак загрижувачки? Нели е малку симптоматично, професионалните или непрофесионалните критичари да упатуваат т.н. „несоодветни зборови“ само за две судијки од околу дваесет новоизбрани судии? Во врска со ваквата тажна вистина, на најновата судијка на Врховниот суд би и' препорачала самата себеси да се прашува, секое утро, секој нов ден: „Зошто токму јас?“, се' додека не ја разреши дилемата.

Во својата изјава, унапредената судијка ни порача дека на сите нас, кои сме се сомневале во нејзината професионалност и неискомпромитираност, ќе ни простела. Тоа било христијански!?

Прво, никој од нас не бара нејзина прошка, туку правда! Второ, да бидеш професионален, стручен и независен, потребно е многу повеќе од тоа да си религиозен! Трето, судницата не е црква! Четврто, правото, не е религија! Петто, што со атеистите, муслиманите и останатите нехристијани кога ќе им суди?

Околу професионализмот: нашата нова судијка на Врховниот суди долги години судела, но не пресудувала. Така, со години, судијката ги „судеше“ предметите „Јака Табак“, „Пепел“, „Фаланга“, но не ги пресуди! Таман ќе дојде време за изрекување пресуда, таа отвараше ��ов претрес и така се' од почеток, со години, додека не беше избрана за претседателка на Основниот суд Скопје 1 и судените ама непресудени предмети им ги отстапуваше на своите колеги за да ја завршат нејзината работа. А, најголем доказ за „стручноста“ на судијката е нејзината пресуда за предметот „Армиско оружје“.

Јавноста треба да биде запознаена дека оваа пресуда ја укина Врховниот суд со следнава констатација во својата одлука: „Судот не ја утврдил фактичката состојба, освен генералиите на обвинетите“. Ете, таква пресуда донела новата судијка на највисокиот суд во земјава. Судела, судела, судела и пресудила вина без да утврди ништо друго, освен генералиите на обвинетите! Е, сега, оваа судијка што носи вакви пресуди, ќе им кажува на сите судии во државава како да работат, дали и каде грешеле, дали го почитувале законот, дали добро толкувале право!

Драги судии, странки во судските постапки, верници или неверници, сеедно, Господ нека ви е на помош!

Во новиот Закон за судии кој оваа иста власт го донесе се предвидува идните судии на Врховниот суд да имаат искуство од најмалку осум години во апелационен суд. Оваа законска одредба има одложно дејство ама меѓу огромниот број судии кои конкурираа за местото судија на Врховниот суд имаше многу кои го исполнуваат критериумот. Но, не и новоизбраната судијка. А, сепак токму таа беше избрана! Иако никогаш во апелациски суд не стапнала. Едноставно го скокна, во трчање.

И на сето тоа, наместо да молчи, да не го врти вниманието кон себе, таа за ваквите критики и за целата стручна јавност, ќе рече дека во одделот за организиран криминал при Основниот суд Скопје 1 каде што беше судија, па претседател, платите биле исти како на судиите на апелациониот суд!? Безмалку ова одделение е Апелациски суд, иако е всушност во Основен суд.

Ајде вака да логицираме: ако според платата судиите на Основниот суд Скопје 1 од Одделението за организира�� криминал треба да ги третираме како апелациони судии (ова е автентично толкување на новопечената врховна судијка), тогаш осудените од ова одделение воопшто нека не поднесуваат жалби до Апелационен суд, зашто веќе им пресудиле судии кои земаат плата иста како оние од тој суд!

Леле, какво непознавање на правото, какво незнаење на елементарни начела на функционирање на судскиот систем во својата држава. Ова е толку страшно, што иако сум христијанка, не би можела да го простам! Целава теорија на судијката ако ја продлабочиме, можеме да ја доведеме до апсурд: бидејќи Одделението за организиран криминал на Основниот суд Скопје 1 каде што таа беше претседател има и стварна и месна надлежност за целата територија на Република Македонија (тоа е исто како и Врховниот суд на РМ, иако платите им биле како на апелациони судии), тогаш најдобро би било ова одделение да добие надлежност на касационен суд и да го супституира Врховниот суд! Врховниот суд на државата нека биде надлежен според оваа сериозно поткрепена „научна“ теорија само за граѓански спорови и за кривични предмети ама не од организиран криминал. Како ви звучи, а? Човек да не знае дали да се смее или да плаче!

Драги читатели, на секој од нас некогаш може да му се случи да се најде во ситуација ваков судија да му дели правда! Драги судии, на секој од вас може да му се случи ваков судија да ви ја цени основаноста и законитоста на вашата пресуда. Мојот професор по казнено право велеше: Една погрешна затворска пресуда, не може да ја исперат сто правилни ослободителни пресуди! Така е, ама го разбрале ли сите студенти, ако воопшто ги слушале неговите предавања?

(Авторката е пратеничка и потпретседателка на СДСМ)

Наш став



Објавувањето колумни и мислења од надворешни автори е одраз на намерата на „Утрински весник“ да биде моќен и влијателен глас на заедницата. Но, напоменуваме дека не се согласуваме секогаш со ставовите што ги изнесуваат некои од нашите колумнисти, особено кога станува збор за лични дисквалификации, етикетирања без основа и извртување на контексти со цел да се наштети на друга политичка личност или личност од која било сфера. „Утрински“ се оградува од таквиот речник и конотации и ги смета за непримерни во јавната комуникација.