Претходен број

Мислења

Вистинското лице на социјалдемократијата

Иван Анастасовски

Неопходно е конечно решавање на проблемот со името со што ќе ни се отворат вратите кон НАТО и ЕУ

Повеќе генерации, во еден релативно подолг период, беа подложени на создавање свест за егалитарно „праведно“ општество на рамноправни луѓе, со кое тие сами ќе управуваат, свест на една друга димензија, една зададена историја, сегашност и иднина – на идеологија која исклучуваше поинакво мислење, која не признаваше друга реалност за, на крајот, самата да падне токму пред реалноста, онаа историската. Всушност, таа идеологија, за која секоја друга идеологија беше девијантна, на крајот и самата се претвори во девијација. Остана, меѓутоа, она што се подразбира под поимот убедување. Но, кај многумина во македонското општество таквата веќе создадена свест, како колективна свест на еден систем и едно време, остана да живее и покрај речиси целосната промена на односите во општеството. Вистина, оваа свест не опстојува како нормална, туку како аномична свест или, кажано со обични зборови, како нарушување на духовното расудување и емоционалното преживување. Мислам дека токму таква дефиниција може да се даде за она што сега го имаме на политичката сцена во Македонија како понуда за граѓаните, дури и во моментот на претседателските и локалните избори.

Прашањето што сосема легитимно може да се постави е која е десницата и дали постои левица. Дали социјалдемократијата има свој концепт и дали е вистински одговор на максимално популистичката политика на десницата. Но, во услови на сериозна криза во левицата ирелевантно е да се анализира денешнава десница (ВМРО, СПМ, СРРМ, ДПСМ, ДПТМ, ДОМ, ДС...), каде што ниту една од овие кратенки не е симбол на десница, туку интерес на поединци кои и' се познати на македонската јавност и од претходниот општествен систем, што го спомнав погоре. Сепак, да се вратиме на левичарско-центристичка политичка групација составена од СДСМ, НСДП, ЛДП, Партијата на Власите, Партијата на пензионерите и Партијата на зелените. Ако гледаме според бројот на партиите во овој камп, групата изгледа и звучи скромно, што и не е толку важно. Ако гледаме, пак, според содржината на групациите, внатре е празно, разединето и конфузно. Поради тоа се добива впечаток дека нивното мото е оти опозицијата не е таа што треба и мора да ја дискредитира политиката на премиерот Никола Груевски, туку дека владината политика поради неуспешност на подолг рок ќе биде казнета од граѓаните. Во тие очекувања се оди и чекор подалеку, па се смета дека ние како опозиција (тука се вклучувам и себеси) не мора да преземаме ништо, не мора да нудиме излезни решенија пред граѓаните. Така, настапите на вкупната опозициска левица генерално се сведуваат на празна реторика на прес-конференции и спуштање на нивото на реториката на ВМРО-ПМНЕ за тоа кој бил кодош и кој носел црвена шамија како пионер.



За жал, јас во моментов не распознавам ниту нешто ново, ниту нешто модерно во левицата што дава сигнали за подготовка на сериозна платформа која ќе ги охрабри граѓаните да почнат поинаку да размислуваат и да сфатат дека левицата се менува, се реформира, се приспособува на новото време.

Денес, се' уште, левицата ја градиме со кадри од Странка Југословена или од т.н. авторитети по сеќавање или, уште погрубо кажано, дежа ви личности кои не можат да бидат ни кадровско, ни програмско освежување. Тоа е непријатно за сите млади луѓе кои се чувствуваат социјалдемократи, и тоа не врз основа на интереси, туку првенствено врз идеолошка основа.



Јас мислам оти е време сериозно да сфатиме дека во левицата, ако се чувствуваме дека навистина припаѓаме таму, треба да понудиме заедничка платформа за една вистинска социјалдемократија со модерни вредности и платформа приспособена на новото време и новите предизвици. Но, се плашам дека левицата се' уште не е подготвена за длабоки реформи кои ќе значат ново, квалитетно етаблирање со конкретна платформа и програма за перспективна иднина на Македонија, со нови и свежи идеи за нашата држава, со нова и свежа понуда за сите нас. Се' додека мечтаеме за нешто минато и нешто кое е дежа ви нема да можеме да се свртиме кон иднината. Мислам дека е дојдено време да му покажеме на електоратот дека сме подготвени за менување, пред се' на нас самите, дека сме подготвени за нови идеи и нови размислувања, за конкретни работи, без интриги и подметнувања кои се белег на левицата како наследство од минатото. Треба да понудиме идеи за прогрес и реформи, идеи што ќе значат сигурност на нашата политичка понуда и гаранција дека се отстранети досегашните слабости што не' правеа ранливи пред самите себе и пред другите. Можеби многумина од левичарската провиниенција ќе ми забележат за овие зборови, но понекогаш и вистината и реалноста знаат силно да болат. Длабоко верувам дека на Македонија во ситуацијата во која се наоѓа сега и' е потребно водство со социјалдемократски курс чии одлики ќе бидат разбирање, одмереност и визија.

Убеден сум дека нашата држава во вакви услови треба да ја води левицата, но левица со поинаква матрица, а не левица која сака само да ја освои власта и да приграби привилегии, моќ и функции. Сметам дека власта треба да ја освоиме врз цврста и модерна платформа, со конкретни и храбри чекори. Ќе спомнам неколку од нив. Конечно решавање на проблемот околу името, што практично ќе не' води во полноправно членство на НАТО и ќе ни отвори нови перспективи. Подготовка на платформа за амортизирање на ефектите од финансиската криза врз нашето стопанство. И, најпосле, социјални мерки за подобрување на економската состојба во земјава.



На крајот, би сакал добро да се проанализираат последните три анкети на ИРИ како најрелевантен показател на партиските рејтинзи. Ќе забележиме дека владејачката партија има пад од 7 отсто за период од септември до денес, а во исто време левичарските партии не го зголемуваат својот рејтинг. Од ова може да се заклучи дека разочарувањето од политиките на ВМРО-ДПМНЕ, што ќе станува уште поголемо, не оди на контото на опозициските партии, туку се прелева во апатија, односно во рамнодушност и безнадежност. Од овие причини, убеден сум дека нашата обврска како левица е да ја промениме таа состојба, повторувам, со конкретни активности, а не со реагирање на манипулативните п��ес-конференции на власта. Предвидувам дека власта отсега натаму се' повеќе и повеќе ќе мора да се занимава со опозицијата за да ја зашеметува јавноста и да ги прикрива неуспешните проекти претставени како реформи. Опозицијата мора да најде квалитетен одговор на тоа.

(Авторот е универзитетски професор)