На Франција и' се случува „Саркогејт“

Централната дирекција за внатрешно разузнавање извршила тајна истрага за да го пронајде изворот на информациите на еден новинар на „Ле монд“

Од нашиот дописник
Тони Гламчевски

Париз - Францускиот закон е јасен:„Правото на тајност на новинарските извори е гарантирано во рамките на нивната миси��а за информирање на јавноста“. Ова право, кое директно произлегува од Европската конвенција за човекови права, и пресудите на Судот за човекови права од Стразбур беше внесено во законот за печатот на Франција откако Никола Саркози стана претседател на Франција.

Но, извесно е дека ова право е тешко да се гарантира кога се во прашање повисоки државни, партиски или лични интереси на луѓето што се на власт. Според пишувањето на париски „Ле монд“, ова право на новинарите и на печатот беше прекршено токму под претседателството на Никола Саркози.

Пред неколку недели, за време на летните одмори кога започна аферата „Верт-Бетанкур“, една државна институција (во случајов Централната дирекција за внатрешно разузнавање -ДЦРИ) извршила тајна истрага за да се пронајде изворот на информациите на еден новинар на „Ле монд“. Полициската иницијатива ги прекрши правото и принципот, според кои, новинарите се потребната контравласт во едно демократско општество.

Се разбира, ова не е нешто ново за време на овој претседател, ниту, пак, за време на претходните. На сите им се свежи сеќавањата за прислушувањата на познати личности за време на претседавањето од страна на Франсоа Митеран. Но, Никола Саркози се обврза кога дојде за претседател на земјата дека сака Републиката да биде примерна и без дамки. Очигледно, тоа не е толку лесно. Од почетокот на летото тој ја влечка аферата „Верт-Бетнакур“ во која се помешани многу работи, како што се недозволено финансирање на владејачката партија УМП, лични интереси итн. Саркози наместо да се оддели од својот министер за труд, Ерик Верт (невин се' додека не се докаже спротивното), кој ја спроведува реформата на пензискиот систем, тој упорно го задржува на функцијата. Некои злобници напишаа и забележаа дека наводното заострување на безбедносната политика на владата на крајот на јули, што доведе до протерување на околу 1.000 бугарски и романски државјани (Роми) беше само за да и' се одвлечи вниманието на јавноста од аферата „Верт-Бетанкур“. Медиумската мобилизација за Ромите, сепак, не ја заскри целосно оваа афера.

Интервенцијата на француските разузнавачи даваат нова тежина во досието Верт. Истрагата спроведена од тајните служби, со редакцијата на „Ле монд“, со одобрение од Елисејската палата го наведе весникот да поднесе тужба против непознат сторител поради кршење на правото на тајност на изворот на информации.

Според информациите на веб-изданието на неделникот „Нувел обсерватуар“, француската тајна служба (Централната дирекција за внатрешно разузнавање) спровела тајна истрага, која довела до смена на Давид Сена, советник за кривично право на министерката за правда, Мишел Алио-Мари откако тој бил идентификуван како извор на медиумите.

Повеќе француски медиуми тврдат дека повеќе медиуми и новинари биле прислушувани или фактурите на нивните телефонски комуникации биле прегледани тајно од полицијата за да се дојде до изворот на информациите што им биле давани на новинарите.

Тајната служба призна дека спровела истрага, додека Елисејската палата негира дека ја наредила истрагата. Париски „Ле монд“ тврди дека располага со докази за вмешаноста на Елисејската палата, а опозицијата веќе започна да зборува за „Саркогејт“, споредувајќи ја со аферата „Ватергејт“, која доведе до оставка на американскиот претседател Никсон.

Сакајќи да ја забошоти аферата, Елисејската палата фрли масло врз огнот, за чие палење пријателите на претседателот ги обвинија новинарите и медиумите. Истрагата спроведена од тајната полиција е со цел да се замолчат медиумите и новинарите, смета „Ле монд“, затоа и нивната тужба за да го одбранат правото на слобода на информирањето. Интересно е дека одмерувањето на силите меѓу парики „Ле монд“ и Елисејската палата има многу поголемо ехо во странскиот печат отколку во францускиот.