Листите во рендген кабинетите се исполнети со бесплатни мамографски прегледи

Јасмина Јовановска

Превентивните ехо-прегледи на дојката што се спроведуваат во Здравствениот дом „Скопје“ ги проголтаа редовните мамографски прегледи. Листите за закажување во трите скопски пункта се целосно исполнети до крајот на годинава со бесплатните мамографски прегледи како дел од скрининг-програмата на државата. За сметка на тоа трпат пациентките кои сакаат да се прегледаат во редовна постапка со партиципација, но тоа не можат да го сторат.

Од трите рендген-кабинети кои функционираат во поликлиниките „Јане Сандански“, „Букурешт“ и „Чаир“ пациентките се враќаат со објаснување дека нема место да бидат прегледани до крајот на годинава, а за по Нова година не закажуваат. Шалтерските работници се правдаат дека така им било наредено од нивните раководители, да не закажуваат ниту редовни ниту превентивни мамографски прегледи. Пациентките реагираат дека губат и време и пари и пак не можат да закажат мамографски преглед, а објаснувањето од рендген-кабинетите за нив е апсурдно.

„Од август се обидувам да закажам преглед на дојката во поликлиниката ’Јане Сандански‘, но ме враќаат со исто објаснување - дека листите до крајот на годинава се исполнети. Никој не објаснува ништо, зошто да не можам да се прегледам во редовна постапка со упат и партиципација, туку само велат дека им е наредено да не закажуваат нови пациенти. Ме испраќаат на клиника, а тоа ми е уште покомплицирано“, се жали К. Ч., која додава дека живее во населба Аеродром и затоа најблиско и' било да се обрати во поликлиниката „Јане Сандански“. Таа дури три пати се обратила во рендген-кабинетот во оваа поликлиника и реагира како може државата да не обезбеди за редовни прегледи, а да има место само за бесплатните.

Од поликлиниката „Јане Сандански“ велат дека не закажуваат ниту редовни, ниту бесплатни мамографски прегледи по Нова година, зошто така им било укажано од одговорните на рендген-кабинетите при Здравствениот дом „Скопје“. „Постапуваме така како што ќе ни кажат“, велат од рендген-кабинетот.

Началникот на скопските рендген-кабинетите д-р Панда Павловиќ потврди дека по први јануари 2009 година не закажуваат бесплатни мамографски прегледи со образложение дека од Министерството за здравство немаат најава дали скрининг-програмата ќе продолжи и догодина. „Не закажуваме зошто не знаеме дали ќе продолжи акцијата, па не знаеме што да им кажеме на пациентките - дали за прегледот ќе платат партиципација или ќе биде бесплатен“, објаснува д-р Павловиќ.

На прашањето зошто на сметка на превентивните трпат редовните прегледи, д-р Павловиќ иако првично ја потврди реалната состојба на теренот, потоа се оправда дека тоа најверојатно се должи на пропуст во информациите. Односно, ако нема место за превентивните, не може да има ниту за редовните, бидејќи се снимаат на истиот апарат“, вели д-р Павловиќ. Поради недостиг на апарати за мамографски преглед се чека и по четири месеци.

„Дневно се снимаат и по 15 пациентки. Толку е капацитетот на апаратот. Во просек излегува дека во кабинетите во ’Букурешт‘ и во ’Чаир‘ се прегледуваат по 1.300 пациенти, а во оној во ’Јане Сандански‘, каде што има и други видови снимања, на мамографија се прегледуваат и по 700 пациенти“, вели д-р Павловиќ и додава дека се прават напори да се отвори уште еден мамографски кабинет во поликлиниката „Ѓорче Петров“ за да се намалат турканиците.

По реакциите на пациентките, д-р Павловиќ вети дека и без да се чека одговор од Министерството за здравство, ќе продолжат со закажување на мамографските прегледи и по Нова година, со тоа што пациентките ќе мора во декември да проверат дали ќе бидат прегледани со партиципација или бесплатно.

Од Министерството за здравство велат дека до крајот на годинава, како и во текот на јануари 2010 година ќе бидат прегледани сите жени што моментно се наоѓаат на списоците во сите рендген-кабинети. Оттаму ништо не кажуваат дали воопшто ќе му се помогне на Здравствен дом „Скопје“ во набавка на мамограф, туку само велат дека на Владата ќе и' се предложи за наредната 2010 година да се воведе скрининг во пет-шест пилот-градови (меѓу кои и Скопје) каде што има јавно-здравствени установи, кои моментно се во можност да ги исполнат критериумите за скрининг.