Си велам

Власта во паника

Ерол Ризаов

Црвенковски најави бојкот на вонредни избори, а бара предвремени

Владата влета во паника по еден сосема обичен митинг на опозицијата. Премиерот Никола Груевски ги свика на итен вонреден состанок коалиционите партнери да го анализираат говорот на Бранко Црвенковски. Небаре се случила голема временска непогода. Потоа Груевски веднаш отрча на својата телевизија Сител да ги смири симпатизерите и да им појасни дека митингот е катастрофално промашување, а Бранко бил очајно лош и немал што да каже ново. За секој случај, вмровските агитпроповски институти подготвија долгометражен филм за ликот и делото на Црвенковски, кој 24 часа се врти на провладините телевизии како страшило за народот во стилот чукнете ја главата оти може да ви се врати Бранко. Како мајките што ги плашеле децата во стариот Рим - Ханибал анте портас. Најисплашени, сепак, беа медиумските полтрони и мегафони кои се растрчаа по телевизиите, весниците и радиостаниците да им објаснат на граѓаните тоа што тие не го виделе: колку малку луѓе имало на митингот, колку ни е добра власта, колку е умен и омилен Груевски, колку е страшно ако се врати Бранко на власт, дека митингот го организирале Грците, дека се црна чума зададе над Македонија. Таква атака и насилство врз сетилата на граѓаните, таков примитивизам кој ја навредува интелигенцијата на партиски незагрижените луѓе досега немало. Таа пропагандна наезда стана контрапродуктивна за власта зашто сосема логично е прашањето: чуму толку страв ако немало луѓе на митингот, ако Бранко се повторува и ако тој народен собир бил неуспешен. Тоа би требало да бидат добри вести за власта, а не јавна демонстрација на паника.

А, во суштина нема ништо ново. Власта по четири години владеење влезе во длабока политичка и економска криза поради расчекор меѓу големите очекувања и надежи на јавноста, ветувањата на ВМРО-ДПМНЕ и секојдневна реалност во која живееме. Дури може да се каже дека Груевски успешно, за скапи пари, го менаџираше рејтингот на Владата и својот лично, иако не сработија ни тој ни Владата ништо од стратегиските приоритети на Р. Македонија. Владата навистина многу работи и е присутна секаде, но она што го сработува не е ни близу до главните приоритети на државата. Кажано со други зборови Владата и премиерот Никола Груевски успеаја во овие четири години да создадат привид кај мнозинството граѓани дека Македонија чекори напред иако егзактните бројки и секојдневието видливо ги демантираат. Успешноста на секоја влада се мери според универзални светски стандарди, без трикови, популизам и демагогии. Период од четири години е оптимален да се проверат резултатите на едно владеење. Првиот и основен показател од кој стравуваат сите премиери, десни и леви влади, е каков е квалитетот на живот на граѓаните. Дали во тој четиригодишен период луѓето живеат подобро или полошо, дали им пораснал стандардот или опаднал. Сите параметри недвојбено укажуваат дека огромното мнозинство граѓани на Македонија живеат полошо отколку пред четири или осум години. Ова не може да се преправа со прикаски и рекламни кампањи и козметички статистики. Тоа и досега го гледаа граѓаните, но, сепак, негуваа надеж дека е потребно време Груевски да ги оствари своите ветувања. Сега, по четири години, гледаат сосема јасно дека од тоа нема ништо, освен фантастични визии за изградба на споменици, музеи, стадиони, театри и потрага по пославно минато. И тука Груевски често прави замени на тези. Сигурно дека никој разумен не е против изградба на објекти од типот стариот театар, филхармонија или да се постават некои споменици од подалечното и од поблиското минато. Проблемот е во тоа што тие сега не се македонски приоритети. Кога нема основна инфраструктура, стадионите и спомениците не можат да бидат главни приоритети.

Втората работа која ги оценува владите според светски мерила е вработеноста. За ова што да се каже. Веќе угледни светски економски списанија не' прогласија за светски шампиони по бројот на невработени. Тоа што нема бунт и жестоки демонстрации само потврдува дека цветаат сивата економија, шверцот, митото и корупцијата, трговија со луѓе и дрога.

Третиот параметар за успешноста на една влада е развојот на демократските процеси и човекови слободи, безбедноста на граѓаните, почитувањето на законите и правната држава. И тука резултатот е нула. Оваа Влада не е демократска, ниту, пак, има демократски капацитет. Сите значајни контролни механизми за злоупотреба на власта се отстранети и не функционираат. Новинарството и медиумите се под силен притисок. Безбедносната состојба во Македонија е полоша од пред четири години. Никогаш меѓуетничките односи по 2001 година не биле толку затегнати колку што се сега. Веќе се доведува во прашање и Охридскиот договор од неговите потписници и најголеми поддржувачи. Правната држава се' уште е мислена именка. Приватната и државната сопственост не се заштитени. Државниот имот се крчми по партиски директиви и преку ноќ станува приватен посед, а приватниот имот го преземаат државни кападахии. И за евроатлантските интеграции нема што да се каже. Поназад сме отколку пред пет години. Проблемот со името е голема кочница, но владите и премиерите се бираат да ги прерипнат пречките и да ја водат земјата напред. Ете, затоа не му беше тешко на Бранко Црвенковски да направи митинг во Скопје на кој имаше двапати повеќе луѓе отколку на митингот на ВМРО-ДПМНЕ десетина дена порано по повод 20-годишнината од основањето на партијата.

Конечно, кои беа пораките на Бранко Црвенковски, лидерот на опозицијата. Прво, тоа беше силна порака да се совлада стравот од едно недемократско владеење. Стравот од граѓаните се пренесе кај власта, што е нормално. Колку опозицијата ќе успее да го одржува стравот кај се' поарогантната власт е сосема друго прашање. Црвенковски се закани дека нема опрост и дека власта ќе одговара за своите злоупотреби и криминал. Црвенковски вчудовидувачки најави бојкот на вонредни избори, а бара предвремен: „Избори пред ноември би биле погубни за иднината на земјата, па затоа ниту такви избори бараме ниту на такви избори ќе учествуваме“. Тоа значи дека ако владејачките партии побараат пред ноември избори, ќе има бојкот на изборите од страна на поголемиот дел на опозицијата. Најавувајќи вонредни избори, Црвенковски, всушност, најави нивни бојкот доколку не бидат тогаш кога тој посакува. Пораката на Црвенковски е од психолошка природа: демек опозицијата бара и е подготвена за избори. Тој знае дека ниту една власт нема да го распушти парламентот за предвремени избори кога не и' оди тоа во прилог. Но, исто знае дека политиката на Груевски треба да се порази на избори вонредни или редовни, сеедно, со понуда на подобра алтернатива. Ако Црвенковски чека Владата на Груевски да падне само затоа што расте незадоволството кај граѓаните, ќе се изначека.

Но, она што најмногу го интересираше Груевски и разузнавачките служби е кој му даде пари на Црвенковски да организира митинг. Дали парите пристигнаа од дома или однадвор. Ако се од дома, брзо ќе видиме спектакуларни апсења, ако се однадвор, Груевски е веќе на заминување.