Мислења

Сезнајко

Ана Павловска-Данева

Министерот Никола Тодоров се разбирал во секаков вид реформи во јавниот сектор, во здравството, во образованието...

Последниов период една од најгледаните серии во државава стана „Величествениот“. Пропуштените епизоди се прераскажуваат на работа, на кафе, на гости, во кругот на семејството и пријателите. Еве, и студентите на пауза меѓу часовите ги слушам зборуваат за ликовите од оваа серија. Она што ми остави впечаток е дека често знаат одредени ликови од „Величествениот“ да ги поистоветат или компарираат со јавни личности, пред се', оние од политиката.

Нема да зборувам кого се' младите луѓе го сметаат за султан Сулејман, но не можев да останам рамнодушна на муабетот што го слушнав од група млади луѓе кои во бифето на Правниот факултет искоментираа дека ликот наречен Сезнајко ги асоцирал на Никола Тодоров – министерот за здравство, поранешен министер за образование и наука. Велат, бил како сезнајко, се разбирал во секаков вид реформи во јавниот сектор, во здравство, во образование, во наука... Што ли ќе биде следно?

Не знам дали Сезнајко од турската серија навистина знае се', но министерот за здравство мислам дека многу работи не знае. И не ги разбира. Но, упорен е. Упорноста раѓа резултати, тоа е неоспорно, ама трагедијата е во тоа што се тие негативни за граѓаните кои му служат како експеримент. Последиците ги трпиме и во иднина ќе ги трпиме сите заедно, и професори и студенти, и лекари, и пациенти, и здрави и болни...

Ќе се задржам само на фактот дека со еден потег, со едно испишување на неколку зборчиња, сезнајниот министер одлучи да стави рака и во најзначајното еснафско здружение од областа на здравството – Лекарската комора. Министерот реши да ги вразуми, да ги дисциплинира лекарите. Со закон да им даде или да им одземе, како што самиот вели, дел од досегашната слобода. Нешто што досега им беше законски неограничено, реши да им го ограничи.

Се работи за нивното право, сами и слободно да си изберат претседател на нивното здружение – Лекарската комора. Министерот посака, пратениците од власта го поддржаа, претседател на Лекарската комора да не биде некој врз кого не може да се врши контрола и притисок. Тој посака универзитетски професор да не може да ја претставува и да ја води Комората. Посака да не може со оваа Комора да претседателствува лице кое не е во работен однос во здравствена установа. Иако има лиценца за вршење лекарска дејност, иако можеби неговите колеги сакаат токму тоа лице да ги претставува, нема да смее во иднина тоа да се случува. Ќе мора изборот да биде „аминуван“ од власта. Како? Така што ќе избираат нашите лекари да ги претставува и да им се спротивствавува на здравствените политики на Владата лице кое е во работен однос во приватна здравствена установа. Ајде сега замислете како ли ќе му изгледа животот на тој лекар ако го крене својот глас против министерот? Што мислите за колку денови ќе му се изредат во неговата ординација сите постоечки, па и непостоечки инспекциски служби? А, ако е вработен во јавна здравствена установа, таквиот лекар – претседател на лекарската комора, најверојатно уште следниот ден ќе биде подложен на интерното оценување што ќе им се прави два пати годишно како на јавни службеници. Повеќе од сигурно е дека тој лекар нема да го дочека крајот на својата професионална кариера како вработен во јавната здравствена установа.

Министерот бара правни, а не политички аргументи за апсурдноста на ова законско решение што тој и неговиот тим стручњаци-сезнајковци го предлагаат. Па, еве и такви. Лекарската комора е правен субјект кој носи свој правен акт – статут. Со овој правен акт сите вакви субјекти секогаш сами си ги уредувале внатрешните организациски прашања. Така е и со Адвокатската комора. Законот за адвокатура не предвидува никакви услови за избор на претседател на адвокатската комора. Тоа се уредува со нејзиниот статут. И пензиониран адвокат може да биде претседател на таа комора. Адвокатите во голем број по навршувањето на условот за пензионирање се откажуваат од пензијата и продолжуваат да бидат адвокати и членови на адвокатската комора бидејќи вршат адвокатска дејност и имаат лиценца за адвокати. Можат да бидат и претседатели на таа комора.

Зошто тоа одеднаш да не важи и за лекарите? Затоа што на чело на Министерството за здравство дошол сезнајко? Се надевам дека ова нема да биде пример за идно постапување на министерот за правда, па и тој да посака да го измени Законот за адвокатура по теркот за Законот за здравствена заштита!

Пишувањето колумни останува како последна можност (покрај собраниската говорница) да апелирам до политичките елити на власт: оставете да живее цивилното општество. Оставете стручњаците, фелата, еснафот, сами да управуваат со себе и да си ја вршат својата дејност. Оставете барем некоја општествена пора во која нема да внесете политика и политикантство. Политиката не е ниту сезнајна, ниту смее да биде семоќна!

(Авторката е пратеничка и потпретседателка на СДСМ)

Наш став



Објавувањето колумни и мислења од надворешни автори е одраз на намерата на „Утрински весник“ да биде моќен и влијателен глас на заедницата. Но, напоменуваме дека не се согласуваме секогаш со ставовите што ги изнесуваат некои од нашите колумнисти, особено кога станува збор за лични дисквалификации, етикетирања без основа и извртување на контексти со цел да се наштети на друга политичка личност или личност од која било сфера. „Утрински“ се оградува од таквиот речник и конотации и ги смета за непримерни во јавната комуникација.