Мислења

Метла за лажните патриоти

Гордан Георгиев

Дојде време за „ребаланс“ на проектот „Скопје 2014“

ОЧИ ШИРУМ ОТВОРЕНИ

Да, време е веќе да си одат. Кој во својата резервна татковина, кој на Бали, а богами некој и на клупа в суд. Лажните патриоти веќе пет години не' „мавтаат“ дека биле најголеми Македонци и оти се' правеле за да ги одбранат Македонија и македонскиот идентитет од варварскиот налет на нашиот јужен сосед и неговите колаборационисти од Европската унија, на чело со предавникот Фуере. Во почетокот мислевме дека се само политички адолесценти што не знаат да водат сериозна надворешна политика и немаат капацитет да се борат за македонскиот идентитет. Потоа се сомневавме дека на таквиот патриотизам (како и на секоја друга тема исполнета со патос и емоции) се налепиле разни ситни и покрупни профитери. Но, сега веќе е јасно. Патриотизмот стана невидена пералница на пари што добива галактички димензии.

Исто така, во почетокот не' убедуваа дека целиот проект ќе чини 80 милиони евра. СДСМ направи груба процена и наивно помисливме дека целиот проект ќе достигне сума од фантастични 200 милиона евра. Ах, наивни граѓани, наивна опозиција. Ете, дојде време и за „ребаланс“ на проектот „Скопје 2014“. Само досега, според достапните податоци и документи, проектот „Скопје 2014“ ја чини власта 250 милиони евра. Најголемиот број градби ја надминаа предвидената сума, а не се ни до половина изградени. Затоа, големо извинување до јавноста за заблудите што им ги нанесовме на граѓаните. Проектот „Скопје 2014“ ќе ја чини државата цели 500 милиони евра. Или, ако милувате поинаку, половина милијарда евра.

И тоа не е крај, се плашам дека е само почеток. Деновиве јавноста е шокирана од операцијата „Патриотска метла“, во која доаѓаме до сознанија дека пред три месеци, или поточно во почетокот на август, се констатира дека под мистериозни околности е исчезнат поголем дел од тендерската документација поврзана со проектот „Скопје 2014“. До овој момент располагаме со информации дека недостасува тендерска документација за најмалку 14 проекти, но сосема е можно обемот на исчезнатите документи да е многу поголем.

До овој момент нема одговор од надлежните институции. Како по обичај, само нови напади што немаат врска со темата. Можно ли е некој во Министерството за култура свесно да ја уништил или украл тендерската документација со цел да скрие евентуална голема злоупотреба на буџетските пари? Ако не е така, зошто три месеци Министерството молчело за ова и дали некој понел одговорност за ваквиот скандал? Зошто некој морал со „метла“ да ги чисти документите за да го скрие својот голем патриотизам? Нели оваа Влада, кога е патриотизмот во прашање, е најтранспарентна и секогаш подготвена за борба во одбрана на националните интереси.

Во ова време-невреме, нашите граѓани со право се прашуваат што и' требаше на власта така шизофренички и ударнички да го спроведува овој проект? Секако, секој од нас дома си ги прави калкулациите за тоа на што се' можеа да бидат потрошени овие наши, народни пари. Но, таа дебата веќе станува беспредметна, парите се потрошени. Единствена дебата што ќе ни остане за во иднина е одговорот на две прашања: кој е идејниот автор на овој проект и зошто авторот толку доследно го турка проектот, наспроти сите критики и анкети што покажуваат дека мнозинството граѓани се против таквото расипничко трошење пари? Па, дури и секојдневно го надградува и го проширува. Јас мислам дека идејниот автор на проектот е Никола Груевски, лично и персонално. Исто така, мислам дека Груевски со таква жар и страст го турка проектот исклучиво од негови лични, месијански причини. Но, за оваа негова побуда ќе просудува историјата, не иднината.

„Ние барем градиме нешто“ - е познатата реченица што нашиве преродбеници упорно ја повторуваат. Тоа во теоријата на авторитарните режими се вика некритична конзервирачка конструктивност. Некритична, бидејќи во поривот за градење отсуствуваат какви било елементарни основи за тоа кои се приоритетите на граѓаните (вазалите) и каде треба навистина да се трошат нивните пари. Конзервирачка, бидејќи авторот (тиранинот) сака по секоја цена да го „скамени“ времето во кое тој владеел и да го овековечи за вјек и вјеков. И конструктивност, демек градат, создаваат, а не уриваат. Демек, не се револуционери, туку се конзервативци. Хм, можеби ова е тешко сфатливо, ама ни се случува пред очи секој ден. Тежината на „Скопје 2014“, во финансиска и во симболична вредност, опасно се заканува да ја деконструира севкупната македонска реалност пред и потоа. Да избрише се' што постоело претходно како културна вредност, а да оневозможи секаков изблик на креативност во иднина. Да стои како монструозен споменик на едно невреме чија тежина и тегобност ќе не' задушува сите.

Шчо напраифме знаеме, прашањето е шчо да се прави?

Се прашувам, ќе излезе ли некој од ДПМНЕ да каже јавно чија беше идејата за „Скопје 2014“? Кого и да го прашате, сите се истренирани да ве вртат во круг и да не ја кажуваат вистината. Има ли мажи (или жени) во врвот на партијата што храбро ќе кажат: ова не е наша идеја и ние не ја поддржуваме, лидерот ја даде идејата, а ние моравме да кимаме со главите. Па, белким трошењето на 500 милиони евра во екот на светската економска криза, како и голем меѓународен и домашен потсмев на државата, заслужува да излеземе од теснопартискиот шинел и храбро да му се спротивставиме на тоа.

За крај, ќе ви раскажам една вистинита приказна за ексцентричниот крал Лудвиг Втори, кој владеел со Баварија од 1864 година. Опседнат со себе и со својата големина, една од неговите најпознати реченици била: „Би сакал да останам вечна енигма за самиот себе, но и за сите останати“. Познат по својата љубов кон уметноста и архитектурата, за време на своето владеење кралот Лудвиг почнал со градење на десетици екстравагантни замоци, скулптури и други градби. Потрошил големи пари и се задолжил со, за тоа време неверојатни, 14 милиони марки. И покрај задолжувањето, тој продолжувал да троши на непродуктивните градби, додека народот гладувал. Неговите министри постојано го советувале да ги намали трошоците и продуктивно да ги троши парите. Но, Лудвиг не отстапувал, напротив, сковал план за да ги смени министрите и да донесе нови и свежи луѓе што нема да се спротивставуваат на неговите планови. За среќа, министрите биле побрзи и похрабри од него и со координиран заговор го симнале Лудвиг од престолот. Ликот на Лудвиг набрзо потоа потонал во заборав, исмеан и потценет од сите.

На поупорните читатели, и во име на политичката пристојност, ќе им оставам сами да проверат кој бил прекарот на Лудвиг, неславниот крал на Баварија.

(Авторот е потпретседател на СДСМ)