Едиторијал

Уплав од бесплатните учебници

Мирче Јовановски

Подготвен сум да платам 70 отсто од вредноста на учебниците доколку бидат оштетени..., гласи парафразирано дел од изјавата која деновиве учениците им ја носат на потпис на своите родители како дел од проектот „Бесплатни учебници“, кој Владата гласно го најавуваше како уште една голема придобивка за сите.

Можеби би било се' в ред (иако ни оддалеку не е така) доколку тие 70 отсто беа дел од некоја конкретна бројка, односно цена која родителите ќе ја имаат предвид и, на некој начин, ќе ја вкалкулираат како дел од своите идни трошоци.

Имајќи предвид со каков квалитет се учебниците кои почнуваат да се распаѓаат уште по неколку отворања (проблем со кој сериозно треба да се позанимава нарачателот на учебниците, односно државата), јасно е дека најголемиот број родители на крајот на учебната година ќе мора да ги платат фамозните 70 отсто.

Дилемата е колку, всушност, се тие 70 отсто како конкретен износ. Во изјавите не е наведена цената на одделните учебници, па останува нејасно кој и кога ќе ја соопшти. Ваквото потпишување на невидено остава простор за разни манипулации, па на крајот платената штета може да биде повисока и од ганц нови учебници. Доколку се оствари вакво црно сценарио, учебниците воопшто нема да бидат бесплатни.

Ова е само последна, иако не и најзначајна, слабост на целиот проект кој Владата го промовира како уште една нејзина голема победа, а кој во практиката доживува фијаско.

Првиот училиштен месец полека изминува, а голем број од учениците воопшто ги немаат добиено учебните помагала. Тоа особено се однесува на четвртоодделенците и на седмоодделенците, за кои учебниците и натаму „се печатат“.

Во наставата се применуваат методи за кои секој просветен работник ќе каже без резерва дека се недозволиви во денешно време. Диктирањето или учењето од обични прибелешки воопшто не соодветствува на современите образовни процеси кои се заговараат, ниту на концептот „Знаењето е сила, знаењето е моќ“ со кој не' бомбардира секојдневно Владата преку скапо платените реклами.

Не се малку и родителите кои за да дојдат до учебници за четврто и за седмо одделение го послушаа министерот за образование кој им порача дека учебниците ги има на Интернет-страницата на Министерството. Родителите минаа часови покрај своите компјутери во настојување да ги имаат барем во електронска форма. Попусто. Серверот на Министерството очигледно како да беше од камена доба. Требаше да минат дваесетина дена за да се надмине проблемот.

Да не зборуваме за заблудата во која беа средношколците од стручните средни училишта, за кои концептот за бесплатни учебници едноставно не важи. Тие ќе мора сами да ги набават скапите учебници за своето стручно образование. Каде е тука принципот на еднаквост? Аргументот дека станува збор за мал број учебници што го поскапуваат процесот на производство едноставно паѓа во вода, бидејќи и овие деца имаат право на еднаков третман како своите врсници кои одбрале да учат во некоја од гимназиите.

Во некои од училиштата се' уште не се целосно дистрибуирани учебниците, некаде, пак, е стигнат по еден учебник...

Се' на се', проект кој уште од почетокот беше спроведуван со многу пропусти, но и натаму не може да излезе на вистинскиот колосек.

Но, можеби е најстрашно што од сите предупредувања упатени до учениците дека нивните родители ќе мора да ги плаќаат неквалитетно изработените книги, доколку ги оштетат, предизвика кај децата уплав да ги отвораат добиените учебници.

Не им останува ништо друго освен да совладаат уште една вештина: да имаат радарски способности, па да учат со затворени корици.