Мое ќоше

Кој го забрани фудбалот

Ерол Ризаов

Што се случува во држава каде што е опасно да се одигра фудбалски натпревар

Сосема намерно неколку дена ја игнорирам најжешката и најмачна тема. Се' додека не стана опасно да се одигра фудбалски натпревар. Аждерот е одврзан, шета слободно и ја голта Македонија. Кога чудовиштето како Кинг Конг рикаше на Карневалот во Вевчани, на струшките плоштади, на гостиварските и тетовските улици, по спортските трибини и скопските автобуси, кога гореа знамиња, цркви и се уриваа џамии, тогаш националните стратези и патриоти фатија пусија во провладините медиуми од која со зборови од снајпер убиваа се' што повикува на разум. Толку се намножија јунаци што во студените зимски денови ја качија температурата до точка на вриење. И тоа не само во одбрана на сопствената нација, туку и за напад кон големото зло и загадување на човековата околина што го предизвикуваат различните по вера и јазик.

Професионалните, етичките стандарди и трагичните искуства што ги имаме од поблиското минато кои се мошне свежи и уште болат налагаат во вакви ситуации да го мериме секој збор, да демонстрираме толеранција, присебност и да вршиме силен јавен притисок врз институциите на системот и властите да не ги разгоруваат пожарите, туку да си ја работат својата работа во заштита на граѓаните. Партнерите во власта можеби не ги запалија националистичките пожари, но не се ни претргнаа да ги изгаснат кога беше доволно да истурат само една кофа вода. Кога се вивна пламенот до небото, почнаа да трчаат и да бараат виновници што некој друг не ја завршил нивната работа. Тие што укажуваа на овие опасни политички кокетирања и намигнувања на шовинизмот и национализмот, особено по двојното убиство во Гостивар, бевме анатемисани вообичаено како предавници.

Веднаш дежурните бранители на честа, достоинството и угледот на својата нација ми препорачаа јавно да си заминам за Турција и дека како Турчин немам право да кажувам што мислам во туѓа држава. Татковинските милитанти ми се заканија како пред повеќе години кога тогашниот премиер преку ТВ-екраните мене и на уште еден новинар ни испрати убаво осмислена патриотска порака дека еден Турчин и еден Влав не можат да му кажуваат што тој треба да работи.

Ете кога мислев дека овие времиња, сепак, се поминати, следбениците на револуционерната партија кои не ги признаваат достигнувањата на своите претходници, но не ги забораваат ваквите херојски дела, по 20 години пак ми препорачаа да не зборувам јавно. Ја примив новата порака на знаење уште на централната прослава на 20-годишнината на независноста кога од платото на Музејот на ВМРО ни беше порачано никогаш да не заборавиме кога го поминуваме Камениот мост кој го надена на колец Карпош. Јас не заборавив. Ама гледам оние што трчаат по инвестиции веднаш заборавиле. Алал да им е, прагматични се. Двете работи се за различна употреба на Турците.

Сега кога и температурите се качија и се разубави времето, се организираат убави маршеви за мир, ТВ-дебати на аналитичари, специјалци за кавги и поголема омраза, цртачи на нови географски карти и граници, стратези и војсководители за создавање големи држави. Се појавија многу чудни сурати кои дење градат мостови, а ноќе ги уриваат. Секоја вечер на ТВ-екраните штом го слушнам првиот збор на мудрите водители и нивните им гости дека сакаат да придонесат за смирување на страстите, ми се ежи кожата. Знам дека до крајот на емисијата ќе ја избербатат работата.

Е па, од силните наши залагања за мир и соживот, за разум и толеранција, за милтикултурно и мултиетничко демократско општество дојдовме до опасно прикривање на вистинските состојби. Ве молам за кус одговор на прашањата: Што се случува во една држава кога институциите на системот го одлагаат редовното коло од Првата фудбалска лига? Зошто во Македонија стана опасно да се игра фудбал? Кој го забрани фудбалот и дали ако не играме фудбал го решивме проблемот?

Мојот одговор е: нема демократија и нема правна држава. Всушност, мислам дека го играме „третото полувреме“, ама уште не ни кажале.