Претходен број

Си велам...

Зошто Боцевски поднесе оставка

Ерол Ризаов

Блокадата на европските интеграции не е во Брисел, туку во Скопје

Јавноста има право да знае зошто поднесе неотповиклива оставка Ивица Боцевски, заменик-претседател на македонската Влада задолжен за европски прашања. Особено ако тоа не е личен чин. Има многу елементи кои кажуваат дека не се работи само за лични и приватни мотиви, како што соопшти и како што сугерира Владата до јавноста. Содржината на оставката, во која добро е измерен секој збор, недвосмислено укажува дека Боцевски веќе не ја гледа смислата на својот ангажман како прв човек во Македонија за евроатлантски интеграции. Факт доволен за голема загриженост, бидејќи многу е веројатно заминувањето на амбициозниот вицепремиер да е мотивирано и од блокадата на евроатлантските интеграции. Станува се' поизвесно дека таа блокада не е во Брисел, туку во Скопје, во сопствената влада. Боцевски не ја образложи својата оставка пред новинарите и пред јавноста, како што вообичаено ги соопштуваше своите активности. Тој ја избегна јавноста и со тоа зад себе остави многу сомнежи и неодговорени прашања. Тоа што оставката, во најголема тајност, стоела 20 дена во фиоката на премиерот, исто така, кажува дека се работи за чин околу кој Боцевски имал големи дилеми, расправа и чекал разврска.

Како поинаку можат да се прочитаат и разберат следниве зборови: „Мојот придонес во актуелната Влада е целосно исцрпен. Затоа ве известувам дека денеска поднесувам неотповиклива оставка на функцијата заменик на претседателот на Владата на Република Македонија задолжен за европски прашања“. Паѓа во око реченицата која ја цитираат речиси сите медиуми и која е многу индикативна: „Секоја генерација има своја битка за Македонија, а на мојата генерација и' припаѓа обврската да се избори за европска и евроатлантска Македонија. Јас ја имав должноста да бидам предводник на овој генерациски проект во вашата Влада, што за мене претставуваше врвен патриотски чин“. Ивица Боцевски гледал врвен патриотизам во зачленувањето во ЕУ и во НАТО, во европеизацијата на Македонија и нејзиниот просперитет, а помалку во зачувување на ус��авното име. Боцевски изгледа предоцна разбра дека Груевски се одлучи за статус кво и да глуми подготвеност за компромис пред меѓународната заедница, исто како што тоа го прави Грција веќе подолго време. А, во суштина, двете земји се длабоко закопани во своите ровови, како што вели Метју Нимиц, преговарачот ангажиран од ОН.

Дали Боцевски не сака да учествува во двојната улога една за дома, а сосема друга за Брисел и за Америка и воопшто за меѓународната заедница, па одлучил да замине е прашање чиј одговор го должи на македонската јавност. Ваквите оставки како оваа на Боцевски, ако е од морални причини, се поднесуваат во два клучни случаја: кога земјата станува рамноправна членка на НАТО и на ЕУ, па заменик-премиерот, или министерот задолжен за тоа, гледа дека неговиот натамошен ангажман е целосно исцрпен со големиот успех, или кога вратите за евроатлантските интеграции се затворени во сопствената влада и во сопствената земја, па нема простор за натамошни реформи што води кон целосен неуспех. Тогаш, навистина бесмислено е да се глуми лудило и да се донесува и себеси и јавноста во заблуда. Имајќи ја предвид амбициозната на Ивица Боцевски, кого добро го познавам, тешко може да се поверува дека тој би ја жртвувал својата функција, една од најпрестижните во секоја влада која ја има за цел Европа, ако тоа не засега длабоко во државните интереси што носи историска одговорност. Затоа граѓаните на Македонија имаат право да знаат, а Груевски и Боцевски имаат обврска да ја информираат за тоа јавноста. Се работи за сериозно обвинување на премиерот кога неговиот заменик, одговорен за европски прашања нема веќе што да сработи, поставен на најреформското место во Владата. Од тоа недвосмислено произлегува дека Владата ја нема веќе Европската унија и НАТО во своите врвни приоритети.


Ивица Боцевски, вицепремиер за европски прашања, и' остана должен на македонската јавност да објасни зошто замина од најпрестижната функција по премиерот во Владата

Некако истовремено, без оглед дали е во тесна врска со оставката на Боцевски, следуваа притисоците на Владата да си замине амбасадорот на ЕУ, Фуере, од Скопје. Исто така,се уште во јавноста не се образложени рационално мотивите на Владата да не се обновува аранжманот со ММФ и Светска банка.Се затскриваат и причините зошто има застој во остварување на клучните европски реформи за членство во НАТО и почнување на преговорите со ЕУ. Сите тие активности и стратегиски интереси налагаат продлабочување на демократските процеси во Македонија и вистински реформи со кои се инсталираат високи меѓународни стандарди и правила во работењето и функционирањето на правната држава. На Груевски сега тоа очигледно не му треба. Во ек е изградба на поголем број нестопански популистички објекти и споменици и, што е уште позначајно, прераспределба на крупниот капитал и големите бизниси во партиски компании и фирми. Откако ќе се изградат објектите и спомениците, откако ќе се контролираат сите текови на парите во сопственост на компаниите блиски до ВМРО-ДПМНЕ, може да се оди на нови предвремени избори. Затоа и задолжувањето на државата со нови стотици милиони евра е прикажано како успех, иако каматите се баснословни во споредба со заемите што ги дава ММФ. Затоа негативните оценки што доаѓаат од НАТО во Македонија се преправаат во позитивни, затоа ЕУ ни додава се' нови и нови задолженија за почнување на преговорите и затоа Македонија ја нема во агендата на активностите на новиот претседавач со Европската унија, Шведска.

Значи, по се' изгледа, на Македонија воопшто не и' треба заменик-премиер за европски интеграции, ниту министер за европски прашања, бидејќи таквите интеграции со ЕУ се застанати на ниво од пред пет години, а за НАТО од пред една и пол година. На Македонија и' треба само доктрината на премиерот Никола Груевски која ќе ја спроведуваат министри за европски дезинтеграции, министер за влошување на односите со соседите, министер за откачување на ММФ и Светска банка, министер за археологија и античка историја, министер за антички споменици и античка култура, министер за изградба на цркви и џамии, министер кој ќе го прераспредели приватниот капитал со нови национализации и експропријации, гувернер кој ќе направи девалвација и, се разбира, парламент кој секој ден ќе вика амин на владата.

Оставката на Ивица Боцевски е значајна порака и за Брисел и за Европската унија. Со својата еднострана заштита на Грција, како наводно различен случај меѓу Словенија и Хрватска, Европската унија ги радикализира односите во Македонија, кои одат во прилог на струите кои не се подготвени на компромис и кои не гледаат поголем патриотизам во членството во ЕУ и во НАТО, туку во антикоманијата.

Оставката, пак, на хрватскиот премиер Иво Санадер и неговото целосно повлекување од политиката, гледано од македонски агол, се подразбира како висок морален чин поради блокадата на ЕУ кон членството на Хрватска, во спорот со Словенија. Се разбира, Санадер во Хрватска ќе биде соочен со сериозни обвинувања дека како капетан прв го напушта бродот што тоне, дека бега од пораз, од економската криза, од последиците на презадолженоста. Тоа најдобро ќе знае да го оцени хрватската јавност. Но, факт е и тоа дека Европа гледаше во Санадер успешен реформски премиер и лидер на ХДЗ, што ја внесе Хрватска во НАТО, што го исчисти националистичкиот талог на Туѓман од партијата и создаде современа десница. Меѓународната заедница препознава во Санадер жртва за интересите на државата. Дури и за оние што во тоа препознаваат европско лицемерство, признаваат дека Санадер со својата оставка барем се обиде да изврши силен притисок на Брисел . Остави впечаток засега повеќе во светот отколку дома, дека немал дилеми во изборот меѓу власта и историските интереси на државата.

На македонската политичка сцена за време на целата транзиција е обратно. Битката за власт секогаш е поважна од интересите на Македонија. Освен во случајот со оставката на Хари Костов на функцијата премиер.