Претходен број

ХАСАП ќе го поскапи бурекот?

Угостителите и производителите на храна мора да вложуваат во своите капацитети, што за нив е трошок

Александрија Стевковска

Македонските компании што доаѓаат во допир со храна се' уште не се подготвени за примена на безбедносниот ХАСАП-систем во своето работење, иако од 1 мај ќе биде задолжително да имаат доказ дека или целосно го вовеле или го имаат почнато процесот на воведување на стандардите.

Според експертите, основна причина за доцнењето со примената на овој систем во работењето во фирмите произлегува од нивната неинформираност и ставот дека воведувањето безбедносни стандарди е трошок, а не долгорочна добивка. Според експертите, примената на стандардите треба да се сфати исклучиво како бенефит, бидејќи со воведување на овие стандарди ќе се зголеми профитабилноста на компаниите и ефикасноста во работењето, ќе се отворат нови пазари, а ќе се заштитат и потрошувачите.

Од Дирекцијата за храна засега не можат точно да лоцираат колкав број од објектите што доаѓаат во контакт со храна ги имаат воведено или почнале со имплементација на ХАСАП-стандардите.

„Инспекторите постојано се на терен, но дури на крајот на месецот ќе имаме точни податоци за процентот на фирми што го имплементирале безбедносниот систем за храна и на оние што почнале процес на негово воведување. Сепак, со оглед на тоа дека има околу 200 консултантски куќи што работат на оваа проблематика, се надеваме дека до почетокот на мај кај поголем дел од фирмите безбедносните стандарди ќе бидат дел од нивното работење“, велат во Дирекцијата за храна, која е задолжена за контрола на спроведувањето на ХАСАП-от.

Консултантските куќи, пак, се убедени дека нема да се испочитува крајниот рок за воведување на ХАСАП-стандардите, 1 мај, иако тој рок еднаш веќе беше пролонгиран. „Пролонгирањето на рокот за воведување на ХАСАП-стандардите, кои требаше да почнат да се применуваат од почетокот на годинава, не значеше многу за фирмите. Имено, поради стравот од казни што се најавуваат за оние кои нема да ги имаат овие стандарди, повеќе фирми започнаа со нивна имплементација, но тоа не е доволно за да се даде оцена дека е во тек масовно воведување на ХАСАП-стандардите во работењето кај фирмите. Најголема кочница за имплементација на овие безбедносни системи е законската недореченост на регулативата, која може да се толкува на различен начин, што значи дека Дирекцијата за храна, доколку сака, на секој субјект може да му најде мана во имплементацијата на овие системи“, се жалат дел од консултантите.

Според нив, пресуден фактор за започнување на процесот за воведување на безбедносните стандарди за помалите фирми се и финансиските средства што треба да се издвојат за оваа намена. Останува енигма и прашањето дали и како новите правила за работење ќе влијаат врз цената на храната, односно дали може да се очекува нејзино поскапување. Се' поизразен е трендот граѓаните масовно да купуваат евтина храна и цената да претставува клучен фактор што одлучува дали ќе се купи некој производ или не, посебно во ова кризно време. Имено, угостителите, трговците, производителите на храна мора да вложуваат во своите капацитети за да ги задоволат новите стандарди. Лошите економски услови и тешкиот пристап до кредити им диктира дел од нив инвестицијата да си ја повратат преку зголемување на цената на храната. За граѓаните, пак, ново поскапување на храната би било неиздржливо, со оглед на тоа дека на трошоците за храна оди најголем дел од семејниот буџет на македонското семејство.