ЕДИТОРИЈАЛ

На браникот на државата, а на маргините на Европа

Соња Крамарска

За премиерот Никола Груевски спорот околу името со соседна Грција е историска неправда, наместо политички предизвик. Македонскиот народ што тој го застапува со својата политика на непопустливост кон Грција е, вели, „каков-таков“. Политичките одлуки, според Груевски, треба да се носат во согласност со општонародното расположение. За лошиот амбиент во земјата и за слабото напредување се виновни пожарите во 2007 година, нафтениот и ценовниот шок во 2008, поплавите во 2009 и 2010 година, повремените земјотреси и – кризата во Грција. Паралелно со сиве овие непогоди македонската Влада и самата држава беа цел, вели тој, на политички торпеда испалени од подморниците на меѓународната заедница и на Грција, а во поглед на името и идентитетот.

Вака може да се сумира завчерашниот огнен говор на Груевски пред подмладокот на ВМРО-ДПМНЕ. Со реторика како „ВМРО-ДПМНЕ на браникот на татковината“, „историски неправди кон Македонија“, „емисари вршат притисок врз Владата и граѓаните“, меѓународната заедница да и' укаже на Грција за неразумното однесување“, македонскиот премиер покажа дека се' уште ја игра ролјата на националистички гуру, а не модерен државен лидер.

Од говорот пред младите на ВМРО-ДПМНЕ може да се забележи и дека за премиерот проблемот со Грција околу името, како што се изјасни, се' уште е само голема историска неправда, а не политички предизвик за негово надминување. Политичките, дипломатски и новинарски кругови кои укажуваат на последиците од неговото нерешавање, за Груевски се „емисари“ што вршат притисок врз граѓаните и врз Владата. Низ двосмислено жонглирање со зборовите, Груевски меѓу редови искажа поддршка кон растечкиот евроскептицизам во Македонија, посочувајќи дека граѓаните го прашуваат дали ЕУ навистина не' сака. А малку подоцна во истиот говор ја продолжува двојната игра декларирајќи го членството во ЕУ и НАТО како стратегиски приоритет на неговата Влада. Демек, вели, граѓаните сакаат прекин на преговорите, ама тој им укажува дека тоа е штетно.

Кулминацијата во својот настап Груевски ја постигна со изнесување на неговиот уникатен поглед дека политичарите треба да носат одлуки во согласност со сенародното расположение. Неговиот став е дека освен политичари, во оваа земја имало и 2 милиони, како што тој ги нарече, живи души, кои размислувале со своја глава и имале свои, како што рече, потреби, ставови и чувства. „А јас не знам што планираат со нив“ – детски наивно ќе се праша премиерот. Само оваа реченица е доволна за да се зацврсти впечатокот дека Груевски нема да направи никаков исчекор со Атина се' додека смета дека тоа политички ќе му наштети дома. Македонскиот премиер покажа и дека се' уште наивно или неопитно верува дека меѓународната заедница треба да ја заузди грчката политика кон Македонија. Се' додека не се случи тоа, излегува дека спорот нема да се реши.

Кога ќе те понесе експлозивната атмосфера, се кажуваат и работи што обично се чуваат длабоко во срцето. Тоа важи и за премиерот, кому на среде говорот му се испушти навредливата формулација дека македонскиот народ „каков-таков“, е господар на овие простори. Ова е досега најгрубата политичка квалификација што кој било политичар ја искажал на сметка на сопствената нација. За Груевски, оние во кои што секојдневно се колне и чија поддршка секојдневно ја мери, се „каков-таков народ“.

Груевски несомнено одржа говор за партиски потреби, но загрижуваат неговите пораки што се однесуваат на иднината на државата, а вклучително и на сите оние граѓани што не се членови на неговата или друга партија. Од овој настап на Груевски може да се насети натамошно слабеење на меѓународните позиции на Македонија, растење на националистичката реторика дома, одложување на спорот за името на неодредено време. Со други зборови - на браникот на татковината, на маргините на Европа.