Претходен број

Си велам...

Пролетта доаѓа со снег и мраз

Ерол Ризаов

Претседателските и локалните избори станаа поважни oд кризата

Македонската пролет годинава ќе задоцни. А можеби нема ни да дојде. На 22 март, Денот на пролетта, ќе врне снег и ќе биде многу студено. И природата и Господ ни испраќаат предупредувачки сигнал. Граѓаните на минус степени првиот пролетен ден ќе бираат претседател на државата и локална власт. Велат, кога пролетта почнува без сонце, со темно небо, со снег и со мраз, се оди директно во жешко и драматично изгор лето. Не ќе е на арно. Македонија е уморна од постојани војни за власт. Прогнозата е лоша. Дај боже да не се оствари.

Владата од петни жили како никогаш досега е впрегната во битката за освојување на целата власт. Општ впечаток е дека премиерот и комплетниот владин тим не работат ништо друго освен што тераат предизборна кампања. Премиерот Никола Груевски и сите министри секој ден одат од град во град, од село во село, како митингувачки карван со поддршка за кандидатите на ВМРО-ДПМНЕ и коалиционите партнери, барајќи глас за победа на избори, како да се работи за парламентарни избори, а не за локални и претседателски. До парламентарните избори има уште цели три години. А, којзнае, можеби набргу пак ќе одиме на предвремени парламентарни избори. Кој каде, ние на избори.

Последиците од кризата од која се тресе целиот свет во Македонија стануваат небитни. На илјадници отпуштени луѓе од работа се сведува целата македонска превенција од кризата. За тоа Владата не покажува никаква вознемиреност. Најважно е да се освои власта и тоа комплетно од градоначалникот на најзафрлената општина, до претседателот на државата.

Засега само странските посматрачи потсетуваат дека изборите не се оценуваат само по денот на гласањето туку многу е значајно почитувањето на правилата за време на предизборната кампања. Суштинска е и регуларноста при пребројувањето на гласачките ливчиња, брзината на објавувањето на резултатите и постизборната мирна и политички културна разврска со честитки и насмевки, без жалби и драми. Владата со самото учество и начинот на кој ја води кампањата за локални и претседателски избори направи сериозен прекршок кој ќе има далекусежни негативни последици. Со ставањето на Владата на страната на политичките партии кои учествуваат во локалните и претседателските избори практично се дисквалификувани овие избори уште пред да се одржат. На митинзите премиерот и министрите даваат гаранции од името на централната власт дека ќе се реализираат ветувањата и проекциите на нивниот кандидат, што ја урива самата суштина на децентрализацијата и на локалната самоуправа. Кажано народски, тоа значи: ако гласате за нашиот кандидат, Владата ќе даде пари да се изгради водовод, пат, училишта... Ако не - нема пари. Класична злоупотреба на власта.

Невладините организации, освен „Македонско огледало“ на овој сериозен прекршок засега не реагираат. Молчи и Државната изборна комисија.Тоа само покажува колку во Македонија недостасува демократската традиција. Се' уште за ова е благ во опомените и меѓународниот фактор, што не значи дека фактурата за сериозниот прекршок нема да стигне. Но, сепак, од се' најстрашно е што последиците се најголеми кај граѓаните што Владата не функционира за тоа што е избрана и што и' се надлежности според Уставот и законите. Не функционира ни владината администрација, ниту локалната самоуправа. Сите сили се впрегнати во освојувањето на тоталната власт. Мошне индикативен е фактот зошто ВМРО-ДПМНЕ е толку нервозна и уплашена, па жестоко ја бара целата власт, иако истражувањата на јавното мислење за рејтингот на ВМРО-ДПМНЕ и на премиерот Никола Груевски се поволни. Тогаш, во што е проблемот што Груевски и највисокото партиско раководство на ВМРО-ДПМНЕ наметна невидена пресинг-кампања за локални избори. Зошто партиските активисти на ВМРО-ДПМНЕ одат од врата на врата во невреме и ги вознемируваат граѓаните; зошто се емитуваат негативни спотови за политичките противници, зошто се бега од ТВ-дуели, и зошто се создава амбиент да се биде или да не се биде, зошто се бара целосна победа на денот „Д“. Дали е тоа поради страв што, и покрај победата, може да се види дека на граѓаните на Република Македонија веќе им е преку глава од една постојана и драматична вулгарна партизација, што живеат постојано во некаква предизборна кампања, а од друга страна се' подлабоко тонеме во немаштија и атмосфера на безизлез . Постојаната агресивна политичка кампања и пресија ги дигна до небо надежите на граѓаните за подобар живот. Очекувањата се стигнати до таа мера што, ако конечно не се види нешто опипливо дека се придвижуваме напред, може да предизвика големи политички и социјалните немири. На се' повеќе граѓани им станува јасно дека се оддалечуваме од евроатлантските интеграции, дека се' помала е меѓународната поддршка во прилог на Македонија на патот кон Европа.

Учеството на Владата во локалните избори ја урива суштината на децентрализацијата и самоуправата

Но, и од многу власт боли глава. Тоа им е јасно и на Никола Груевски и на Али Ахмети. Постојаното префрлување на вината за сите неуспеси и промашувања кон политичките противници поради лошото досегашно владеење веќе нема да врви така мазно како што секој ден соопштува власта преку своите партиски штабови и медиумски послушници. Се' повеќе приврзаници и симпатизери на оваа власт при соочувањето со изневерените надежи нема да го вртат само грбот туку ќе бараат и отчет. Тоа ќе се случи, според релевантните процени на деловните луѓе и меѓународните институции, како ММФ и Светска банка, некаде мај-јуни 2009 година, кога ударот на домашната и на светската економска криза ќе се спои во еден општ крах на македонската слаба економија. Веројатно тој факт веќе го осознаваат и во Владата. Можеби оттаму произлегува паниката да се освои целата власт, целосно да се контролираат сите институции на државата. Сосема оправдано е прашањето дали тоа значи дека во Македонија се подготвува тоталитарна власт и суспендирање на оваа малку демократија што ни преостана. Притисоците врз медиумите и селективното рекламирање на најголемите огласувачи во државата Владата и ВМРО-ДПМНЕ и за време на изборите најавува нови уште посилни упади и ограничувања на демократијата. Не треба да се испушта од вид фактот дека откога е ВМРО-ДПМНЕ на власт се променија повеќе гарнитури главни уредници и цели уреднички тимови во речиси сите релевантни телевизиски куќи и дневни весници, без оглед дали се приватни или станува збор за јавниот сервис МРТВ. Наивно е да се мисли дека власта нема свој удел во тоа. Не случајно од Брисел стигна пораката дека во Македонија работите со медиумите не стојат добро. Многу брзо Европската комисија повторно веќе извојуваните медиумски слободи во Македонија ќе ги стави на дневен ред.

Има стравувања за целосно замолчување на одделни колумнисти, новинари и уредници јавно да ги искажуваат своите ставови. Врз сопственичката и менаџерска структура на медиумите власта врши постојан притисок. Во моментов за тоа големата светска криза е одличен параван. Тука треба да се бараат одговорите зошто Владата толку жестоко сака да ја освои целата власт и зошто покажува нервоза и страв од локалните и претседателските избори. Тука можат да се најдат и одговорите зошто се оддалечуваме од Европа, зошто бегаме од ММФ и од Светска банка. Сите тие имаат правила и закони кои важат, а бараат и строга контрола на трошењето пари.

Едноумието повторно е пред македонската врата. Овој пат многу посилно и поопасно.