Едиторијал

И што сега?

Слободанка Јовановска

Не толку лош, беше оцената вчера во Брисел за заклучокот на министрите на ЕУ, кој став�� крај на надежите дека овој пат нашата препорака за почеток на преговори за членство ќе има друг исход од тие претходните. Остана најавата дека идното ирско претседателство ќе го стави на дневен ред повторно прашањето на самитот во јуни, остана и најавата за некаква преговарачка рамка што треба да ја подготви еврокомесарот Штефан Филе, но се смени суштински предлогот на Европската комисија Македонија да добие паралелни преговори за името и за членството во ЕУ. Место тоа, доби замаскирана НАТО-формула која веќе со години го блокира нашиот прием во Алијансата.

Она што е поразително е што во заклучоците за Советот се најде место да се спомене грчкиот меморандум до Македонија кој ја отсликува грчката црвена линија за името, а отпадна повикувањето на хашката пресуда која беше дел од извештајот на Европската комисија за напредокот на Македонија. И која внесе лажна надеж кај македонскиот државен врв и кај дел од јавноста дека овојпат се' ќе биде поинаку. Македонските власти се повикуваа на хашката пресуда како на најголем адут за НАТО и за ЕУ, но сега таа е целосно исфрлена од игра, како и да не се случила.

Комесарот Филе на прес- конференцијата концизно ја објасни целата ситуација: „Ургирам добро да го прочитате заклучокот и ќе видите дека креира јасна рамка - ако поранешната југословенска Република Македонија испорача реформи, вклучително во областа на добрососедските односи и прашањето за името, има многу добра перспектива“.

Практично, ЕУ ни' го зацементира спорот за името како услов за да добиеме преговори за членство. Иако пак гледано од овдешна перспектива тоа наивен поглед на работите со оглед на тоа дека барањата на Брисел се јасни уште од почетокот на трката за добивање на датум.

Македонија не доби ни датум за датум како што некои кругови се надеваа, туку само вербална гимнастика која може да се толкува и вака и така, и која не ја олеснува нашата евроинтеграција, туку не' прави заложник на уцените на соседите кои се членки на Унијата. Односно, креативниот пристап на кој толку се повикуваше Европската комисија и на кој толку многу полагаа надежи во Скопје е креативен како и сите што ни ги нудеше досега Брисел, само малку подипломатски.

Всушност, од 2001 година, кога Македонија ја потпиша Спогодбата за асоцијација и стабилизација, која поради Грција е замрзната во првата фаза, иако требаше одамна да се исполни, нашата евроинтеграција се' повеќе личи на фатаморгана отколку на реалност. Вакво евроинтегрирање од 11 години со кое не можеме да стигнеме ни до почеток на преговори е без преседан во ЕУ, дури и кога се има предвид Турција. Одовде никогаш не успеавме да ја видиме целата слика за можниот развој на настаните и сега сме подготвени да фрламе клетви наоколу. Сега кога треба со Бугарија да решаваме чиј е Гоце Делчев, каква била нашата историја, се отвора нова Пандорина кутија, која ќе не' дестабилизира уште повеќе.

Министрите на ЕУ, пак, практично дадоа благослов за уценувачко однесување кон Македонија. Оправдувањата со консензусот секогаш се вистинскиот изговор. Но, начинот на кој ја седнаа на маса Грција околу банкротот покажа дека ако имаше волја, ќе го премостеа ветото за нашиот датум. На крајот на краиштата, Македонија на овој самит не требаше да добие којзнае што, туку почеток за преговори со паралелно водење на преговорите за името, односно само шанса.

Цементирајќи го напредокот околу името како услов за датумот за Македонија, ЕУ наедно ги повикува сите земји во регионот да ги решаваат билатералните спорови на линија со меѓународното право и воспоставените принципи. Најлошата работа што може да се случи сега е македонските граѓани да западнат во голема депресија, а властите да се откажат и од волјата за реформи и од решение за името.