Русија маршираше како никогаш досега

Првпат на парадата учествуваа војници на НАТО

Од нашиот дописник
Бранко Влаховиќ


МОСКВА - Во цела Русија вчера претпладне се маршираше, а десетици илјади воени и други музичари ги свиреа маршевите и песните настанати во времето на Големата татковинска војна и првите години по војната. Јубилејната 65-годишнина на Денот на победата над фашизмот оваа година е одбележана многу пораскошно и помасовно отколку претходно. Дури во 72 града, од рускиот далечен исток па се' до западните граници, беа организирани големи свечености, а вчера во 36 најголеми градови имаше воени паради. Централната прослава традиционално се одржа на Црвениот плоштад. На свечените трибини до ѕидините на Кремљ, покрај највисокото раководство на Русија и ветераните, имаше и претставници на 21 држава, меѓу кои и германската канцеларка Ангела Меркел и кинескиот лидер Ху Џинтао.

По традиција, точно во 10 часот по локално време почнаа парадите во сите 36 градови. Свеченоста секаде почна со познатата песна „Стани народна земјо“, со чии звуци некогаш советските единици, но и доброволци заминувале да ја бранат својата земја. На годинашнава парада на победата на Црвениот плоштад имаше рекорден број учесници, дури 10.500 од воените служби, но и 256 единици на воената техника. Беа претставени сите родови на војската, како и питомци на воените академии. Имаше 980 странци, Французи, Британци, Американци и Полјаци, со што првпат на парадата и' се придружија и војници на НАТО.

За споредба, пред пет години имаше 8.000 учесници и не беше претставена воената техника. Најмногу ветерани дефилираа пред 10 години, кога преку Црвениот плоштад поминаа 5.000 ветерани. Организаторите посебно истакнуваа дека годинава поминала најмногу воена техника: 160 единици, меѓу кои и многуфалените ракети „топољ-М“ и „искандер“. Над Москва пролетаа 127 авиони и хеликоптери.

На Црвениот плоштад се појавија легендарните тенкови „Т-34“ и артилериските самохотки „СУ-100“. По нив тргна современата техника, како оклопни возила „тигар“, возила за извидување „дозор“, „БТР-80“, пешадиски возила „БМП-3“, тенкови „Т-90А“, самоходно артилериско оружје „МСТА-С“. Во колоната на механизирана воена техника се појавија и добропознатите ПВО-комплекси „бук-М2“, артилерискиот систем „ТОС-1а“, реактивниот систем „смерч“ и многуфалениот ракетен систем „С-400 триумф“, како и „панцир-С“. На крајот на механизираната колона беа оперативно-тактичките комплекси „искандер -М“ и ракетите „топољ-М“.

Руската авијација изведе над Црвениот плоштад многу сложени елементи на летање. Така, екипажот на „СУ-25“ на небото го нацрта руското знаме, а екипажот на „МИГ-29“ и „СУ-25“ го испишаа бројот 65. Над Црвениот плоштад пролетаа и воените транспортни авиони, авионите за специјална намена „ИЛ-80“ и „А-50“, стратешките носачи на ракети и добропознатите „СУ-25“, „МИГ-29“, „МИГ-31“.

Посебна атмосфера на Црвениот плоштад создадоа воените оркестри, оваа година учествуваа повеќе од 50, со 1.200 ��узичари. Меѓу нив беа и воени оркестри од Велика Британија, САД и од Франција. Поради разликите во времето парадите прво почнаа на далечниот исток во Хабаровс и Владивосток, а се славеше и на Сахалин.

Илјадници паркови и плоштади низ Русија вчера попладне беа големи сцени каде што одекнуваа песни на разни поколенија, но секаде посебна чест им беше оддадена на ветераните. И овој пат Русите делеа „медали за сеќавање“ - 65-годишнина од победата и од Големата татковинска војна. Медали добија 285.000 учесници од Втората светска војна.

За парадата не се жалеа пари

За прославата во 72 града беа потрошени многу пари, бидејќи учествуваа повеќе од 200.000 луѓе. Пари не се жалеа, а оправдување беше дека има се' помалку ветерани, па помладите генерации мора со нив да го прослават овој јубилеј. „На официјалната прослава за Денот на победата во Русија се потрошени повеќе од милијарда рубли“, изјави Владимир Кожин, кој раководи со интендантскиот дел во претседателската администрација. По парадата во Кремљ беше одржан голем прием.