Воениот врв падна во заседа

Паралелизмот во ресорот одбрана, спуштен надолу од Владата, е уште еден болен показател за кревкоста на политичкиот систем

Наум Котевски


Можеби некому звучи пренагласено, но, навидум, конзервативната Македонија моментно живее период на нехиерархиско државно уредување. Разногласието во Министерството за одбрана околу сфаќањата за тоа кој и дали воопшто треба да понесе одговорност за положувањето цвеќе на споменикот на борците на ОНА во Слупчане е незапамтено во модерната политичка теорија, а богами ниту во практиката.

Деновиве, заменик-министерот за одбрана, Емил Димитрев, застана на едната страна од брегот, барајќи одговорност од четворицата униформирани лица кои беа заедно со министерот Фатмир Бесими во Слупчане, а на другата страна се стационира токму Бесими со ставот дека Министерството не гледа прекршување на процедурите. На едно островце во реката, секако, многу поблиску до брегот на Димитриевски, гордо застана претседателот и врховен командант на вооружените сили, Ѓорге Иванов. Тој побара професионална одговорност од униформираните лица, но не и политичка од Бесими.

Паралелизмот во ресорот одбрана, спуштен надолу од Владата, е уште еден болен показател за кревкоста на политичкиот систем, кој наместо во својата суштина да е развоен и да ја турка земјата напред, очигледно плански и систематски се уништува и умешно се претвора во декадентна творба. Подобро упатените во безбедносните структури на државата и личности кои биле на високи позиции во тој систем се запрепастени од она што се случува моментно.

„Досега не сум чул за нешто слично. Вакво нешто е лошо да се случи во Министерството за екологија, а камоли во еден ваков битен ресор од безбедносен аспект. Да биде трагедијата уште поголема, разногласието се случува по етничка линија“, вели Стево Пендаровски, советник за национална безбедност на претседателите Борис Трајковски и Бранко Црвенковски.

Според него, заменик-министерот во кој било ресор никогаш нема самостојна агенда и, како што додава, незамисливо е според законите и надлежностите да дејствува како што тој ќе си посака.

„Ова што се случува е опасна работа. Не дај Боже да има некаква безбедносна закана. Нема да знаеме кој, всушност, раководи со Министерството. Замислете да имаме ваков развој на настани во Министерството за внатрешни работи во момент кога се случува убиство како во Смиљковци“, се обиде да повлече паралела Пендаровски.

Според него, погубно е во моментов секој да се повлекува во своето партиско трло. „Заменик-министерот Димитриев, кому никој не му ја знае ниту бојата на гласот, а сега одеднаш преку државната агенција МИА дава изјави за Слупчане, и министерот Бесими се врзаа за своите партии. Практично, како дел од едно министерство тие не се во врска со своите претпоставени од Владата, туку се на линија со своите партиски шефови“, нагласува Пендаровски, кој смета дека кризата само се продлабочува.

Како покритие за тоа размислување, Пендаровски го посочи и поставувањето табли со имиња на албански личности на четирите основни училишта во општина Чаир (каде што градоначалник е Изет Меџити од ДУИ), без да добие одобрение од Министерството за образование.

„Портпаролот на ДУИ, Бујар Османи, вели дека таблите се ставаат бидејќи деновиве стартува учебната година. Но, сосема е јасно зошто се прави тоа токму сега“, смета Пендаровски.

Бившиот министер за одбрана, Владо Бучковски, кој раководеше со ресорот одбрана за време на конфликтот 2001 година, вели дека е недопустливо Армијата да се користи и да се злоупотребува за дневнополитички потреби. „Нарушена е строгата хиерархија. Точно се знае како функционираат работите. Нам наместо процедура, ни се случува политизација на начин незабележан досега. Во неможност да се побара политичка одговорност од министерот, се влечат потези што ќе ја интензивираат кризата“, резонира Бучковски.

Пендаровски и Бучковски сметаат дека претседателот Иванов повторно пропуштил шанса да покаже авторитет и самостојност во донесувањето на одлуките. „Како политичка личност, тој треба да се осмели и да го впери прстот и во министерот, а не само во униформираните лица. На крајот на краиштата, тој нема што да се занимава со нив. Тој комуницира со началникот на Генералштабот, кој, пак, има канцеларија до министерот Бесими“, посочува Бучковски.

Пендаровски, пак, е уште пожесток: „Класично политичко замешеталство. Претседателот влезе во трлото на ВМРО-ДПМНЕ. Тој мора, покрај на професионална, да повика и на политичка одговорност. Затоа што наредбата на униформираните лица да одат во Слупчане им ја дал Бесими. Но, Иванов веќе одамна покажа дека не е автентична политичка личност, туку функционира онака како што ќе му кажат“, вели Пендаровски.