За опозицијата ребалансот води во државен банкрот
После говорот на Јани Макрадули, пратеничката група на ВМРО-ДПМНЕ ја напушти Комисијата
Александрија Стевковска
Задоцнет, нереален, предимензиониран - вака го оценија ребалансот на буџетот пратениците на опозицијата на вчерашната Комисија за финансирање и буџет, на која започна расправата по ребалансот на Буџетот за 2009 година. За опозицијата, вака скроениот ребаланс на буџетот е вовед во банкрот на државата, бидејќи со него се кратат значајни ставки за економскиот и европскиот напредок на државата, а сосема незначително се прекроени ставките за плати и за надоместоци за администрацијата. Делот на одвоени средства за споменици воопшто не е гибнат. Министерот за финансии Трајко Славески, пак, во вчерашното обраќање пред собраниската комисија, преповторувајќи ги основните параметри на спакуваниот ребаланс на буџетот за 2009 година, повторно нагласи дека тој е реален, бидејќи се базира на вредности кои произлегуваат од процентот на намалување на приходите кои се слеале во буџетот во првите три месеци од годинава.
Претседателот на комисијата, Јован Манасијевски, прв пат на собраниска комисија повикал експерт, претставник на ЦЕА, Шенај Хаџимустафа, која ги презентираше анализите на Центарот, на тема ребаланс на буџетот, посочувајќи дека се работи за проекција која е далеку од реалноста.
„Ребалансот е задоцнет. Тој можеше да се направи минатата година во ноември или во декември, кога последиците од кризата беа повеќе од очигледни. Раст од 1 отсто, планиран со ребалансот, е преоптимистички. Според некои пресметки, номиналниот БДП за годинава би бил околу 386 милијарди денари, а Владата ги базирала своите пресметки на околу 408 милијарди денари. Тоа значи дека Владата го проектирала БДП за 21 милијарда денари повисоко од реалните бројки. Овие бројки покажуваат дека Владата со ребалансот не го намалила растот за 4,5 отсто, туку само за 1,3 отсто. Се' тоа ќе се одрази и врз поголем буџетски дефицит, кој наспроти намалениот економски раст останува на проекцијата од 2,8 отсто“, изјави Хаџимустафа. Според неа, проекциите за приходите се оптимистички и Владата треба да подготви и други сценарија. Според анализата на Центарот, расходите треба да се насочат кон продуктивни проекти, а трошоците предвидени за споменици треба да се прекинат и со тоа да се продолжи во некој нареден период.
„Тие трошења вклучуваат големи финансиски средства, кои можат да се искористат во други цели. Во спротивно, дефицитот во билансот на плаќање ќе се зголеми поради одливот на девизи заради спомениците, што во крајна линија ќе ја доведе во прашање стабилноста на денарот“, објасни Хаџимустафа.
Согледувањата на Центарот говорат дека растот кој се базира на зголемување и на поттикнување на финалната потрошувачка, која е во опаѓање поради се' поголемиот број невработени и падот на животниот стандард, е неодржлив. Оттаму сметаат дека домашното финансирање не е добра опција, бидејќи се врши притисок врз банкарските камати.
На ова реагираше Славески, кој ваквата анализа ја окарактеризира како политички обоена. „Забранети се вредносни судови кои беа изнесени во настапот на претставничката на ЦЕА, во кој беше евидентна и политичката обоеност. Освен тоа, морате да го проверите тврдењето дека внатрешните задолжувања ги зголемиле каматите. НБМ е виновна што ги истиснува парите од стопанството, а не Министерството за финансии. Централната банка секоја среда преку благајничките записи извлекува пари од стопанството“, смета Славески.
За Анета Стефановска од ВМРО-ДПМНЕ, ребалансот е објективен.
„Ова не е добар, ова е предобар ребаланс, базиран на објективни основи. А ЦЕИ со анализите кои ги направила нека се праша за нивниот рејтинг и натамошен опстанок“, јавно се закани Стефановска, која градењето на спомениците го стави во конотација на величење на националното чувство и патриотизам.
За опозицијата, дискутабилни се некои кратења во буџетот.
„Ставката за интеграција во НАТО е намалена за 75 отсто, а делот за интеграција во ЕУ за 33 отсто, додека најмали се кратењата кај услугите, од само 7 отсто, што значи дека Владата не се откажува од трошења за плати“, истакна Јован Манасијевски. Според него, Владата, наместо пластична операција, прави козметички третман. „Не може со вакви мали промени на делот на приходите и на расходите да се бориме со кризата. Мора да има подрастични кастрења на страната на расходите. Засега трошењето продолжува во неиздржлив обем, а 80 отсто од планираниот дефицит се троши само на покривање на тековните расходи за плати, услуги“, додаде Манасијевски.
Според Игор Ивановски од СДСМ, ребалансот не е антикризна мерка, туку е последица на лошата владина политика. „Сега признавате дека лани имало криза, иако тогаш ја лажевте јавноста убедувајќи ја оти криза нема. Сега велите дека сте ги замрзнале сите вработувања, што е лага, бидејќи се' уште вработувате и на неопределено и на определено време. Буџет со ваков концепт ќе ја банкротира државата“, заклучи Ивановски, за кого е иронично да се тврди, како што тоа го направи премиерот Никола Груевски кога го објави ребалансот, дека од се' ќе се крати, но не и од градењето црква и споменик на Александар Македонски.
За Јани Макрадули, инает политиката на Владата ќе ја однесе државата во бездна. „Не може Владата да се инаети со парите на граѓаните. Таа стана експерт за злоупотреба на буџетските пари, бидејќи во буџетот никаде не стои дека ќе се градат споменици, а тие никнуваат секојдневно“, смета Макрадули.
По завршувањето на општиот претрес комисијата ќе ги разгледа доставените 101 амандман по текстот на предложениот ребаланс.
После говорот на Јани Макрадули, пратеничката група на ВМРО-ДПМНЕ ја напушти Комисијата,навредена од „омразата со која говорел и од нарекувањето на Славески „фашист“. Пратеничката на ВМРО-ДПМНЕ Силвана Бонева одрежа прес на кој изјави дека ваквото однесување на Макрадули било недозволиво и затоа ја напуштиле комисијата. |
