ЕДИТОРИЈАЛ

Прстот на Хилари

Слободанка Јовановска

Прстот станува симбол на македонската политика. Откако Антонио Милошоски им го покажа средниот прст на Грците за да им објасни која е целта на мегаломанијата во Скопје, одговор стигна од Вашингтон преку писмото на државната секретарка Хилари Клинтон. Во него таа го впери прстот кон Владата обвинувајќи ја со пософистициран јазик за селективно гонење, присила, притисок врз судството и непочитување на човековите права. Една��ва правда, беа двата клучни збора на Клинтон што кажаа за Македонија многу повеќе од сите извештаи на ЕУ досега и сите критики на САД преку јавните соопштенија. Пораката е дека одговорностите за се' што се случува негативно паѓаат директно на грбот на премиерот и на водечката партија. Две недели пред голем јубилеј за независност на една држава, кога треба да се зборува за успеси и за постигнувања, никој не испраќа писмо со ваква содржина и на ваква адреса ако за тоа нема сериозна причина. Тоа не само што значи дека никој од САД нема да дојде со нас да ја прославува независноста, туку и дека Вашингтон не гледа толку причини за славење колку за грижа околу состојбите во Македонија.

Писмото на Клинтон е последното од серијата писма за кои јавноста успеа да дознае и да им ја прочита содржината. Четири со остар јазик испрати претставничката за медиуми на ОБСЕ, констатирајќи дека по секое наредно писмо состојбата во Македонија е уште полоша. Неофицијално, на едно од нив нашиот одговор бил полн со ароганција, што во ОБСЕ го сфатиле како порака дека државниот врв нема намера да престане со притисоците врз новинарите. Реагираа и Репортерите без граници и меѓународните новинарски асоцијации, а по подолг период извештај за состојбите во земјата напиша и Меѓународната кризна група со една главна реченица - дека Македонија и нејзините институции се заложници на ВМРО-ДПМНЕ и на премиерот Никола Груевски. Стигнаа и новите услови на Брисел, па некои побрзаа да протолкуваат дека во пресрет на извештајот за прогресот на Македонија од ЕК, како и претходните години, ескалира притисокот врз власта да се реши името. Дали и овој пат е така?

Колку и да им е битно на САД и на ЕУ да се реши спорот со Грција , Владата си стави политичка јамка со сеопфатниот удар врз слободата на медиумите, толкав што ни САД ни ЕУ веќе не можат да ги пренесат своите пораки во земјата додека се соочуваат со купишта антиамерикански и антиевропски трендови. Минатата недела власта почна да се коцка и со втората светост на ЕУ и САД, Рамковниот договор, со политички инспирираната кампања и надуени тврдења дека Грција е таа што ни го скроила Уставот и дека целта била да се создаде правен темел да се распадне државата. Директно во таа дебата се замеша претседателот Ѓорге Иванов, а сето тоа со нападното отсуство на македонските политичари од прославата на Рамковниот договор, пушти сигнал дека се проблематизира уште еден темел на македонската држава за некаква краткорочна цел што не може да се дефинира во моментов.

Додека во центарот на Скопје секојдневно се трупа цемент и се градат нови поголеми и поцврсти темели на музеи и споменици, на политички план продолжија да се уриваат сите што правеа Македонија да биде една од демократиите во Европа. Големината на прославите, сепак, не доаѓа од величината на објектите, туку од чувството внатре и надвор дека Македонија е нова европска вредност на мапата. Според писмото на Клинтон, тешко дека е така во моментов.