Претходен број

Анализа

Задоцнета мала победа

И лани ЕУ парлементот препорача преговори со Македонија, но тоа не влијаеше врз одлуките на Европската комисија

Од нашиот дописник
Слободанка Јовановска

Брисел - Барањето на Европскиот парламент да и' се даде датум за преговори на Македонија, а билатералниот спор да не биде пречка во нејзината евроинтеграција е охрабрувачка вест за нашата држава, но нејзиниот дострел тешко дека ги надминува кулоарите на оваа институција, бидејќи политиката на Брисел кон нашата земја е јасно зацртана од јунскиот самит на лидерите на ЕУ минатата година.

Начинот на кој беше пласирана таа, како ударна во сите медиуми, повеќе е одраз на дипломатскиот очај во кој е западната нашата држава, отколку на тежината на ставот на Европскиот парламент, кој и минатата година бараше датум за преговори, а тоа не е испорачано досега. Очај, бидејќи веќе подолг период Македонија не е воопшто тема на повисоки нивоа во ЕУ, освен во редовните годишни извештаи на Оли Рен, па расправата во ЕП е последната инстанција за која се фаќа нашата политичка елита, која е битен показател каде оди јавното политичко расположение во Брисел, но не секогаш влијае на политиката на ЕУ генерално.

Поедноставно кажано, за Македонија Резолуцијата на ЕП е добра вест, бидејќи го покажува револтот во ЕП од неодржливиот притисок врз Македонија, но и минатата и предминатата година оваа институција беше силно на страната на Македонија, а во меѓувреме името на државата ни стана услов за ЕУ, а името на јазикот беше избришано од документите на Унијата. Послободно илустрирано, Европскиот парламент има улога на пречистувач на совеста на Европската комисија и на Европскиот совет кои, пак, ја следат суровата политичка логика која налага интересите на земјите-членки да се над принципите и пр��вилата за кои се борат европарламентарците во Брисел.

Разликата меѓу дипломатската победа на Грција и таа сега на Македонија во ЕП е што првата беше навремена, а нашата задоцнета, и што Атина преку Европскиот совет издејствува одлуки во своја полза, додека ние добивме само ставови на Европскиот парламент кои се земаат предвид, но во голема мера не се спроведуваат.

Иако Европскиот парламент и неговите активности не за потценување, нереално е, сепак, најголемата дипломатска енергија да се троши таму каде што се најмали ефектите за нашата позиција, па тоа да се претставува како којзнае каков успех, особено сега кога европарламентарците кои ја изгласаа Резолуцијата за Македонија за два месеца ќе ги напуштат кабинетите, а тие кои треба да ја спроведат нивната препорака во Европската комисија ќе ги напуштат фотелјите од септември.

Ако се анализира надвор од политичката хиерархија на Унијата, Резолуцијата е, сепак, мал чекор напред за Македонија. Таа покажа дека нашата земја се' уште не ја изгубила поддршката на јавноста во Европа околу евроинтеграцијата и спорот околу името со Грција. Таа покажа, исто така, дека во Брисел се создава свест дека одлагањето на преговорите ја турка земјата кон криза за која вина секако ќе сноси и Европската унија.

Таа покажа дека грчките аргументи, без оглед што доаѓаат од земја- членка, не наидуваат на разбирање во Европскиот парламент и дека очекувањата дека спорот за името ќе се реши само со притисок врз Македонија, губат на реалност. Таа покажа, исто така, дека политичкиот контекст не е толку неповолен за нашата држава и дека спорот што го има Хрватска со Словенија му даде нова светлина на нашиот спор околу името на државата, односно на билатералните спорови кои се' повеќе се гледаат како уцена, а не како добрососедска потреба.

Таа е политичка порака до Атина дека има граници до кои може да се изживува со Македонија, без оглед што таа ги владее механизмите на ЕУ и има поповолна позиција. На крајот, таа им дава аргументи и им го отвора патот на Европската комисија и на Европскиот совет да препорачаат есенва преговори со Македонија, макар Грција ставила и вето, и што е поважно - дава и можност рамката за решавање на спорот евентуално да се помести до крајот на преговорите за членство.

За волја на вистината, известувачот Ерик Мејер неодамна тврдеше дека токму Европскиот совет и Европскиот парламент се толку нестрпливи да и' дадат преговори на Македонија што ги спречиле сите негови критики да влезат во документот, што пак може да значи дека Брисел сака да го зголеми влогот и да не' соочи со иста ситуација како таа во Букурешт – да имаме преговори на дофат и од нас да зависи дали ќе се материјализираат или не. Тоа ќе биде огромен политички товар за Владата која ќе треба да се реши, не за едно, туку за две вета како замена за ново име на државата, а целата одговорност со целата поддршка на ЕП ќе се префрли на наша адреса.

Да се каже, сепак, дека е извојувана дипломатска победа е многу задоцнето, особено откако Владата го преспа моментот кога Брисел ги носеше клучните одлуки за Македонија. Потврда е фактот дека и во оваа Резолуција, како и во ланската, Европскиот парламент бара заедничко прифатливо решение за спорот околу името на државата, што значи дека е сменета само амбиенталноста, а ставот на Брисел, генерално, не се менува.

Тоа е дипломатска планина за која сегашната владејачка гарнитура во нашата држава не покажа ни знаење ни умешност да ја совлада, па ни останува да се радуваме на ситни победи како оваа во Европскиот парламент.

Впрочем, и официјален Загреб деновиве добива невидена поддршка околу спорот со Словенија, но тоа не му ги одблокира преговорите, а премиерот Иво Санадер влезот на земјата, најавуван за 2007, па 2009, сега го помести за 2012 година.