Сите во лов на необоени гласачи

Битката меѓу партиите за неопределените гласачи ќе биде исклучително важна за победа на изборите, независно кога ќе се одржат

Оливера Војновска

Сите досегашни истражувања на јавното мислење покажаа дека над половина од македонските граѓани се незаинтересирани или немаат идеја за кого да гласаат на избори. Аналитичарите проценуваат дека партиите во наредниот период својот интерес ќе го насочат токму кон партиски необоените гласачи што покажуваат индиферентност кон изборите и актуелната политичка понуда.

Ловот на неопределените гласачи, според експертите, веројатно, ќе биде исклучително важен за победа на изборите, независно кога ќе се одржат. Сепак, за да ги освојат нивните симпатии партиите ќе мора да излезат со конкретна политичка понуда.

Но, што би ги натерало луѓето на денот на изборите да излезат од дома и да одат на гласање? Политикологот Владимир Божиноски од ИПИС смета дека партиите треба да понудат точно дефиниран концепт и добро структурирана политичка платформа. „Ако им се понуди тоа што го бараат, тие ќе имаат мотив да гласаат. На пример, името. Но, не само да се каже реторички: ние сакаме да го решиме, туку да се даде и одговор како да се реши. Поточно, да се излезе со конкретен концепт како да се постигне решение за проблемот. Истовремено, може да се понуди и конкретен економски проект со план и рокови “, вели Божиновски.

Професорот на Универзитетот на Југоисточна Европа, Имер Исмаили,

вели дека ние како општество сме во длабока политичка депресија. „Уште полошо е што граѓаните не гледаат излез, алтернатива што ќе ги разбуди од таа агонија. За да одат на гласање им е потребна силна мотивација. Раздвижување може да се направи доколку ВМРО-ДПМНЕ цврсто застане зад конкретно решение за името, а СДСМ го прифати“, смета Исмаили. Тој напомнува дека оние што се занимаваат со политика добиваат прилично јасни сигнали од граѓаните, прашање е дали сакаат правилно да ги протолкуваат. „Умните политичари внимателно ги читаат пораките. Апстиненцијата од гласање и индиферентноста кон политичката понуда е силна порака. Граѓаните се чувствуваат измамени, изморени и не и' веруваат на ниту една опција. Тоа се вика политички дефетизам“, посочува професорот. Исмаили препорачува внимателен пристап кон сондажите во смисла на тоа по која методологија се прават, кој ги прави и по чија нарачка. Тој вели дека изгубил доверба во анкетите што зачестија во јавноста и дека има голема резерва и кон „Брима Галуп“ и кон ИРИ.

Политичкиот аналитичар Сефер Тахири смета дека големата незаинтересираност кај граѓаните се должи на севкупната состојба на политички, економски и меѓуетнички план. „Рамнодушноста е последица на неуспехот на Владата на планот на интеграцијата во ЕУ и во НАТО, особено по Самитот во Лисабон. Апатијата е резултат и на лошата економска состојба, бидејки граѓаните не живеат подобро, туку напротив многу полошо. Главната мотивација за да излезат на избори би била нивната ангажираност да ја казнат оваа политика. Бидејќи во Македонија, во континуитет, на сите избори имаме гласање против, а не гласање - за. Односно избори на кои се казнуваат владејачките партии и без да постои вистинска алтернатива од страна на опозицијата“, истакнува Тахири. Според него, еден дел од гласачкото тело ќе се мобилизира околу ВМРО-ДПМНЕ, но не поради програмата, туку поради нејзините тврди ставови околу името и идентитетот на македонскиот народ. Напомнува дека истиот принцип на казнување ќе се преслика и кај албанскиот електорат. „Ќе има гласачи што ќе се мобилизираат за да ја казнат лошата политика на ДУИ на сметка на опозицијата“, вели Тахири

Во последната анкета на Институтот за политички истражувања (ИПИС) на прашањето:„За која партија би гласале доколку утре би се одржувале парламентарни избори“, 28 отсто од испитаниците одговориле: „Нема да гласам“, а 25,1 отсто одговориле со „не знам или немам одговор“. Интересен е и податокот дека на ниту еден политичар во Македонија не му веруваат 38,6 отсто од анкетираните.

Политикологот Божиновски посочува дека трендот на апатија кај гласачите почнува уште од 2004 година и притоа напомнува дека има три групи граѓани што не гласаат на избори. „Дел од избирачите не излегуваат затоа што не ги интересира политика, дел затоа што се разочарани од политиката и има уште една категорија што не излегува затоа што смета дека ниту една пратија не ги артикулира нејзините ставови. Тешко е да се оддели која е доминантна“, вел�� тој. Според него, сите три групи не може да се испровоцираат да гласаат. „Тој што не го интересира политика не може да се мотивира да гласа, а оние што се разочарани тешко може да се убедат. Па, потенцијалот се насочува кон третата група - луѓето што не се пронашле во ниту една опција, а имаат желба за гласање“, смета Божиновски.