Мислења

Историски паралели што се наметнуваат сами

Тодор Атанасовски

Дали она што не му појде од рака на Третиот рајх, на неговите специјални служби (со Иван Михајлов) и на големобугарските инфилтрации, ќе и' успее на актуелната владејачка формација

Ќе ги занемариме поводите за овие размислувања. Тие се многубројни и секојдневни. Често се повикувам на науката. Притоа често губам од предвид дека и таа е човекова дејност и како таква ранлива и лимитирана како и човекот. Меѓутоа, на крај и не секогаш во вистинско време таа, науката, ќе го даде својот суд.

Во пресрет на Илинден, во текот на празнувањето и потоа, со мислите се вратив во времето кога се' уште беснееше Втората светска војна, а во нејзините рамки и нашата НО војна и АФ борба што ја почнавме веднаш по агресијата на фашистичката оска на овие балкански простори. Тогаш нам, на Македонците, ни се придружија најпрогресивните, синовите и ќерките од другите етнозаедници кои живееја и сега живеат во Македонија. Сега нив ги нема на славењето, а тогаш гинеа заедно со нас иако знаеја зошто се бориме.



Пресврт: Една од најмоќните Хитлерови оперативни армии, шестата, беше поразена во Сталинград. Потоа западните сојузници го поразија Ромел - прочуената пустинска лисица, гордост на германската модерна војска. Потоа и Мусолини во Италија беше исфрлен од стројот. Потоа ниту оската не беше оска. Нашето „врапче“ ни донесе вест „горката Италија ја распарталија. Западните сојузници и' објавија војна на фашистичка Бугарија (1943), се промени односот на силите. На исток континуирана и незапирлива офанзива, а забрзано се приближуваше мигот кога ќе се отвори, и се отвори Вториот фронт - историското истоварување во Нормандија (1944). Положбата на Третиот рајх од ден на ден стануваше се' поочајна. Во тие услови Хитлер и врвот на Третиот рајх се обиде да ја измести Македонија од стројот на АФ коалиција и да ја привлече во сопствената орбита како сателитска држава за ограничени цели: а) да си создаде поважни услови за безбедно извлекување на стратегиската групација под команда на фелдмаршалот Александер Лер од егејскиот простор ГАЕ - армиска група „Егеј“, и б) државната творба автономна Македонија да им прави проблеми на западните сојузници.

За да не се налути фашистичка Бугарија за оваа мисија е избран бугароврховистот Иван Михајлов. Под силна и специјална германска заштита И. Михајлов доаѓа во Скопје во почетокот на август 1944 година. Веднаш по обнародувањето на македонската држава на Илинден 1944 година во манастирот „Св. Прохор Пчињски“, тој во Скопје прави широкоопфатни консултации со познати врховисти и бугаромани (Ѓузелов, Китанчев, Чкатров и други). Заклучуваат дека неговата мисија нема никаква шанси, бидејќи НО војска и народната власт ја имаат целата контрола и односот на силите во своја полза. Бугарија како анектор, а потоа и како окупатор суштински е поразена. Иван Михајлов се враќа назад во Загреб кај Павелиќ.



Ова е миг за една мала дигресија врзана за овој обид на И. Михајлов и на специјалните служби на Третиот рајх. Имено, уште во далечната 1941 година во Македонија и на делот од историската (ни) територија, бугарските агресори (и анектори) се обидоа да создадат бројни чети против НО движење, со цел да ги закрвават Македонците во меѓусебна борба, колење и убивање за тие поудобно да владеат и да ја реализираат својата големобугарска асимилаторска мисија. Такви контрачети беа создавани секаде и „западно од Групчин“ во Мегленско, Костурско, Солунско и сл.

Српската кралска влада со својот врвен равногорец Дража Михајловиќ и оставената офицерска камарила, исто така, се растрчаа низ Македонија (јужна Србија), со цел да се создадат формации на „кралската војска во татковината“.

Македонскиот народ предводен од грст патриоти-комунисти и во спрега со најпрогресивните луѓе-антифашисти организирани во НО движење, во кое се наредени и се' уште живеат чесни илинденци, ги оневозможија овие активности и од двете антимакедонски врховистички позиции - големобугарската и големосрпската.

Деновиве се одигра еден фудбалски натпревар во Тетово (Тетекс - Шкендија). Публиката поделена - ќе се испотепаа „комитите“ и „балистите“. Тоа е повод за уште едно сведочење, кое досега никој не можеше да го оспори. Имено, во делови анектираната, а потоа и окупираната Македонија, поделена до Групчин и отаде, во 1941-1945 година за четири години вооружена и сенародна борба против фашизмот и фашистичките окупатори а) ниту еднаш не се судрија контрачетите и балистите; б) исто така, ниту еднаш не се судрија контрачетите и генералските чети и четници во Македонија; и в) ниту еден сакрален објект не беше осквернат. Ги повикувам историчарите да најдат еден пример што ќе го оспори ова сведочење во опсервацијава.



По дебаклот со Иван Михајлов во обидот асномска Македонија да се пренасочи од стројот на АФ коалиција и да се приклучи во рамките на Третиот рајх, нешто слично на Н. Зервосовата фашистичка креатура, на Недиќевата „голема Албанија“ и на Павелиќевата НДХ, оваа идеја не беше напуштена, дури и се повтори. По капитулацијата на Бугарија (9 септември 1944 година) од територијата на оваа земја почна масовно враќање на интернирци и затвореници на припадници на трудовите формации - Македонци и НО војници и офицери од бугарската армија во веќе ослободена Македонија. И по капитулацијата на Бугарија, специјалните служби и' останаа лојални на Хитлерова Германија. Во масите што се враќаа во Македонија инфилтрираа не мал број свои агенти, кои потоа вешто и смислено го искористија македонското чувство кон Солун. Овој пат истата операција се јави низ паролата „Не сакаме на Берлин сакаме на Солун“. Се испровоцираа бунтови во редовите на НО војска на Македонија во Скопје (Кале), во штипските касарни. Целта беше иста, како и во мисијата на Иван Михајлов, да се сврти Македонија против сојузниците од страна на победничката антифашистичка коалиција на страна на губитничката фашистичка оска. И овој пат (декември 1944 година, јануари 1945) победија АФ фронт и асномска Македонија.



Прашањето е споредбата по илинденските случувања, паради и таламбаси, сами се наметнуваат.

Дали она што не му појде од рака на Третиот рајх, неговите специјални служби (со Иван Михајлов) во август 1944 година, а потоа и на големобугарските пресоблечени инфилтрации (декември и јануари 1944/1945 година) да ја пресвртат штотуку обнародената АФ македонска држава и' успеа на актуелната владејачка формација. Овој пат сосема точно знаеше дека независно од вокабуларот и од она што јавно се зборува, Македонија смислено се држи во предворјето на Алијансата (НАТО) и на ЕУ. Затоа и во таа смисла се измислува се' нешто, а кој повеќе се манипулира со опасностите што ја демнат нацијата и нашиот национален идентитет. Замислете, денес, кога ние овде иако поразвиени имаме милион Интернет-врски и исто толку можности да му соопштиме на светот се', ама баш се' што сакаме за нас и за нашата посебност, точно знаеме против кого и против што се насочува Македонија. Меѓутоа, не знаеме зошто, која е и каква е таа друга страна. Во август 1944 година и потоа во време на испровоцираните бунтувања во редовите на НО војска на Македонија 1944/1945 година, ја знаевме таа „друга“ страна. Сега не ја знаеме. Русија ли е таа, неврзаните ли се, шеријатските крепоснички општества ли се - тоа ниту „горниот“ не го знае.

Република Македонија по род е антифашистичка држава. Нејзина природна страна се Алијансата и ЕУ, бидејќи таа страна (која не е безгрешна Марија), континуирано и, генерално, демонстрира антифашистичко однесување, а во последно време и повеќе од тоа, антивоена ориентација. Затоа е и сегашното однесување на нашите владејачки формации, една фарса (нека ми биде простено), една примитивна и суртучка политика и владеење, бесрамно покриена како интерес на македонскиот народ.

Да заклучам, она што не му успеа на Хитлеровиот врв со експонирањето на Иван Михајлов и со неговиот бугароврховистички антимакедонски автономизам во август 1944 година, и потоа на германско-бугарските фашистички специјални служби во 1944/1945 година со испровоциранит�� „бунтови“ во редовите на НО војска (скопското Кале и штипските касарни) со паролата „Сакаме на Солун, не сакаме на Берлин“, нема да и' успее ни на сегашната владејачка формација. Останува да се види какви и колку сериозни оштетувања ќе и' се случат на Република Македонија како држава и на македонската нација.

(Авторот е воен аналитичар

и генерал во пензија)