Едиторијал

Никогаш не вели никогаш

Александра М. Митевска

Бранко Црвенковски и Љупчо Георгиевски се помирија и ги пуштија низ вода сите несогласувања кои обележаа една ера од македонскиот плурализам, а нив ги профилираа како два екстрема на политичката сцена. Годинешново јунско сонце ги стопи старите анимозитети, а разликите што се' уште постојат ги замрзнаа - за да ги зачуваат за полемика во некои подобри времиња.

Во оваа пригода, тие им се посветија на точките што ги зближуваат и на заедничкиот политички противник, Никола Груевски. И, веројатно, пресметаа дека полесно ќе го издржат анатемисувањето од сегашните политички противници, на сметка на нивното некогашно ривалство, отколку опасноста и на следните избори да се расцепкаат опозициските гласови, во прилог на актуелната владејачка гарнитура.

Средбата меѓу двајцата поранешни премиери како настан, навистина, е пикантна за домашната политичка јавност која секогаш е жедна за сензации. Но, таа не е до толку неочекувана, особено за приврзаниците на реализмот и прагмата во политиката. Макијавелистичкиот принцип дека целта ги оправдува средствата од поодамна функционира и на македонската политичка сцена, на која згаснувале и други непријателства, како што и многу пријателства се трансформирале во ривалство, топејќи ги и најтврдокорните идеолошко-политички разлики.

Црвенковски, кој беше прикажуван како еден од носителите на реформираната комунистичка идеја, и Георгиевски, кој покрај долгата коса носеше и хипотека на закоравен националист, мошне млади влегоа во бурните политички води и обележаа, исто така, едно бурно време за државата. Во тие моменти, нивните несогласувања ги мобилизираа гласачите и може да се каже дека беа речиси исто толку прагматични колку што се сега и нивните обиди да изградат сојузништво. Неколку крупни предизвици од првата декада на независноста (како што се, на пример, формирањето на широката коалиција во 2001 и донесувањето на Рамковниот договор), всушност, покажуваат дека нивните ставови не биле до тој степен непомирли��и за тие да не можат да седнат на иста маса.

Во три изборни циклуси, сегашните лидери на СДСМ и на ВМРО-НП беа директни конкуренти за премиерската функција. Во 1994 година Георгиевски ги бојкотираше парламентарните избори и четири години го остави парламентот без „вистинска“ опозиција. Потоа, во 1998 година, тој влезе во коалиција со ДА на Васил Тупурковски и му ја презеде власта на Црвенковски. Лидерот на СДСМ возврати на изборите во 2002, по што Георгиевски презеде одговорност за изборниот пораз на ВМРО-ДПМНЕ и замина од партиското кормило, препуштајќи му ја лидерската позиција на Груевски, неговиот сегашен најголем политички противник... Токму ваквиот развој на настаните, во период од една деценија, јасно покажува колку е тенка линијата меѓу соработката и ривалството во политичката арена.

За разлика отпорано, овој пат меѓу Црвенковски и Георгиевски повеќе не се испречува амбицијата тие лично да стигнат до тронот на „Илинденска“. Затоа нивното помирување може да се доживее како големо изненадување, но тоа, во никој случај, не е преседан во историјатот на македонскиот плурализам. Во изминатите дваесетина години, домашната политичка сцена бележи повеќе случаи на коалиции и на промени на политичките партнери, кои од старт биле оценувани како непринципиелни, а потоа имале долг век на траење. Доволно е да се потсетиме што и' претходеше и како се роди сегашната коалиција на власт или на добрите релациите во минатото на ВМРО-ДПМНЕ со ДПА, а на СДСМ со ДУИ!