Платата според ефикасност казни четвртина лекари

Помалите плати создале невиден револт кај лекарите, поради што тие не исклучуваат своето незадоволство да го изразат со протест

Јасмина Јовановска



Една четвртина од лекарите во државното здравство се казнети, а речиси исто толку се наградени. Ова е првичниот резултат од новиот модел на плаќање на лекарите, кој во македонските болници и клиники почна да се применува од 1 јули годинава. Поточно, од 1.600 лекари колку што се влезени во системот на платата според ефикасност, 470 зеле за еден до 20 отсто помала плата, а за толку проценти повисока плата зеле 420 доктори.

Помалите плати создале невиден револт кај лекарите, поради што клиничките лекари не исклучуваат своето незадоволство да го изразат со протест на крајот на месецот. Велат дека од ваквиот систем најдебелиот крај ќе го извлечат пациентите.

„Пациентите не се бројки и во здравството нема ’еден и еден се два‘. А, системот плата според ефикасност ќе ги принудува лекарите да се тепаат за пациенти за да се соберат повеќе поени. Место едноставно лекување, на болните ќе им се прават непотребни посложени интервенции. Пример, и да може состојбата да се реши со таблети, пациентите ќе се лекуваат со операција која носи повеќе поени. Со тоа ќе се оптовари и Фондот за здравствено осигурување, кој нема да го издржи финансискиот товар. Крајниот цех ќе го платат болните, не ни бега инвалидизирано население“, вели д-р Снежана Георгиева од Клиниката за гинекологија, една од казнетите лекарки која зела 18 отсто помала плата.

Таа прашува кој рекол дека во државното здравство има неработници, па сега мора да се ловат со плата според сработеното. „Цело лето работам за цела Македонија и сега ќе земам плата помала од лекар во штипската болница кој ми препраќал пациенти“, револтирано вели д-р Георгиева, според која искусните лекари нема да дозволат да работат со помладите лекари за да не им ги земат поените за плата.

За да го амортизира незадоволството на лекарите, министерот за здравство, Никола Тодоров, сепак, се смилува и вчера реши да се сретне со синдикатите на лекарите и со Лекарската комора за да го чуе нивното мислење за овој проект на Министерството за здравство, иако тој е во практика веќе еден месец. Исходот од средбата е да се формира петчлена комисија преку која ќе се бара да се одложи платата според ефикасност на одредено време, додека не бидат надминати слабостите на системот.

За Самостојниот синдикат за здравство и формирањето ваква група е успех. „Нема да дозволиме некој од лекарите да зема помала плата од основната. Системот има повеќе слабости на кои му укажавме на министерот. Не може да се казни еден лекар за да се награди друг. Мора да има посебен начин за стимулирање. Не може со одлука на управните одбори да се регулира новата плата. Таа треба да е влезена во закон, или во Колективниот договор за вработување“, вели д-р Љубиша Каранфилски, претседател на Самостојниот синдикат за здравство.

Дали Синдикатот побарал системот да се одложи, д-р Каранфилски рече дека ќе го направат тоа преку групата. А тоа што досега не успеале да го разубедат Тодоров за платата според ефикасност, за д-р Каранфилски не значи дека министерот немал слух, бидејќи проектот бил наследен и морал да почне во практика.

„Ако има оправдани грешки, ќе се испрват, секој може да згреши“, изјави министерот за здравство, Никола Тодоров, кој не отстапува од платата според сработеното.

Но, Клиничкиот синдикат цврсто стои на ставот дека платата според ефикасност треба да се стопира. „Концептот е неприменлив во практика“, сметаат од Клиничкиот синдикат и доколку не дојде до тоа, не е исклучена можноста да има штрајк на крајот од месецот.