За „Јужен поток“ малку ќе почекаме

Првиот човек на „Гаспром“, Милер, рече дека за два-три месеци ќе биде позната судбината за можно учество на Македонија

Нина Нинеска-Фиданоска


Шансите за влез на Македонија во трансевропскиот гасовод „Јужен поток“, сепак, малку ќе почекаат, и тоа барем неколку месеци. Ако во петокот македонскиот претседател, Ѓорге Иванов, со голема доза на оптимизам од Санкт Петербург соопшти дека Русија се согласила да ја вклучи Македонија во овој проект, ваквите надежи вчера прилично се разводенија. Конкретно, првиот човек на руски „Гаспром“, Алексеј Милер, потенцираше дека дури за неколку месеци ќе биде позната судбината за евентуалното учество на Македонија во гасоводот.

Поточно, претседателот на Управниот совет на рускиот гигант „Гаспром“, Милер, како што пренесе нашата агенција Е-репортер, на прес-конференција соопштил дека треба да биде направена техничка и економска анализа на можноста за вклучување на територијата на Македонија во гасоводот. „За таа анализа ќе бидат потребни меѓу два и три месеци, и во случај на позитивно решение, може да дојде до меѓувладин договор за вклучување на Скопје“, изјавил Милер.

Претходно, во петокот, македонскиот претседател Иванов по средбата со својот руски колега Дмитриј Медведев, соопшти дека „Гаспром“ се согласила да ја вклучи Македонија во проектот за „Јужен поток“. „Наши експерти имаа анализи дека Македонија останува изолирана од гасоводите ’Набуко‘ и ’Јужен поток‘, но оваа најава отвора можност за добивање евтини енергенси, а ќе значи енергетска стабилност на земјата“, изјави Иванов.

Министерот за финансии, Зоран Ставрески, нагласи дека со изградбата на коридор од „Јужен поток“ кон Македонија, земјата влегува на меѓународната мапа на енергетски транспортни коридори. Според него, „Гаспром“ наскоро треба да испрати експертски тим што ќе ги определи перформансите на гасификацијата, со што ќе се овозможи македонското стопанство да добива евтин гас. Експертскиот тим ќе го утврди и правецот на кракот од „Јужен поток“ низ Македонија, по што би следувало потпишување на меѓувладин договор за реализација на тој проект.

Се планира „Јужен поток“ да се реализира со учество на „Гаспром“, и тоа 50 отсто, италијанската корпорација ЕНИ да учествува со 40 проценти и 10 отсто да биде учеството на францускиот енергетски гигант ЕДФ. Околу 900 километри од гасоводот треба да минува по дното на Црното Море до Бугарија. Цевководот треба да доставува годишно 63 милијарди кубни метри гас за Европа. Договори за учество во проектот потпишале Австрија, Бугарија, Унгарија, Грција, Словенија и Хрватска, а интерес пројавува и Романија.

Инаку, по долги години јалови преговори, натегања и одолжувања, завчера, конечно, во Санкт Петербург беше потпишан Договорот за намирување на рускиот клириншки долг кон Македонија. Македонскиот вицепремиер и министер за финансии, Зоран Ставрески, и рускиот заменик-министер за финансии, Дмитриј Панкин, во саботата ги ставија своите потписи на оваа спогодба. Со договорот, кој го регулира намирувањето на долгот на некогашниот Советскиот Сојуз кон поранешна Југославија, Македонија добива 60 милиони американски долари, што ќе бидат искористени за реализација на проектот за гасификација на земјата.

Македонската страна побрза да го оквалификува овој потег како историски, а Русите изразија големо задоволство од парафирањето на Договорот, дополнувајќи дека сега се создавале услови за уште поголема соработка меѓу Македонија и Русија.

Ставрески е сигурен дека она што ќе го добиеме од Русија заедно со околу 15 до 16 милиони долари, кои планира да ги финансира нашата Влада, ќе бидат доволни за успешно да стартува проектот за гасификација на Македонија, кој вкупно се проценува на 300 милиони евра. Останува да се види дали во наредниот период работите навистина ќе се помрднат од мртва точка.

„Со потпишувањето на овој Договор се затвора едно децениско прашање што ги оптоваруваше односите во економскиот дел и верувам дека сега ќе се унапреди економската и енергетската соработка меѓу двете земји“, изјави Ставрески по церемонијата на потпишување на спогодбата. Според него, Македонија со ова, практично, добила можност за зголемена соработка со Руската Федерација и со еден значаен партнер, како што е „Гаспром“, енергетски гигант во светски размери, кој ќе ни помогнел побрзо да го реализираме проектот за гасификација.

Според пресметките, реализација на вкупниот проект за гасификација на Македонија чини 300 милиони евра, од кои во првата фаза со средствата од клириншкиот долг и од македонската Влада ќе бидат обезбедени вкупно 62 милиона евра.