Мислења

Цеца

Филип Петровски

Слободан Милошевиќ ја стимулираше експанзијата на турбофолкот за опивање на масите со вештачко поттикнување лажни вредности

„Ајде да и' изградиме споменик на Цеца. Цеца е закон. Нека биде најголем. Ова е затоа што интензитетот на идолопоклонството кон овој лик е посилен од оној за Тито, барем така говорат бројките. Замислете, во продажба (за концертите) се пуштени 40.000 карти, добри два процента од целокупната популација да се видат на едно место. Толкава бројка за кој било културен настан е незамислива кај нас. Дури значајните политички субјекти не можат да ангажираат толку луѓе одеднаш. Па тогаш, во што е штосот?!

Целата општоселанска хистерија околу гостувањето на мега турбо-ѕвездата од Србија кај нас отвора значајни прашања на кои, како што гледам, во општеството воопшто нема дискусија. Некои дискутанти таа личност дури ја идентификуваат со симболот на натчовек на денешницата. Замислете си го само Ниче од оваа перспектива (се превртува во гроб). Комедија. Или трагедија!?

Длабоките идеолошко-културолошки импликации и проблеми од овој настан, како и секогаш, не избиваат на површина. Некој намерно ги супресира. А, исто така, парира со медиокритетското становиште дека во музиката не треба да се бара политика. Има тука и тоа колку политика. Секое зрело општество за олку значајни паради (од негативна конотација, секако) отвора дебата за да се слушнат и мислењата на другата страна. Притоа, не ми паѓа на памет да се самоцензурирам само затоа што некој можеби и ќе каже дека ова е некоја нова делба во националното ткиво. Не си дозволувам цензура од проста причина што носењето на Цеца во Скопје е поделба во националното пораѓање и дискурс. Дали ова е случајно, аргументирано или последица на (не)постоење, на отсуство на културен идентитет промовиран од сеопфатна државна стратегија? А за промена, да се зафатат со промоција на автентичните македонски вредности.

Не ги обвинувам паушално некои можни фанови што можеби и ќе се подналутат од поинаквото мислење, туку причините зошто тие станале обожаватели на алтернативата на безидејноста. Овој бран ни ја води нацијата во евтаназија. Предлагам да го превртиме видното поле и од аспект на државната политика да погледаме како стојат работите. Има ли некој намера, воопшто, да ги објави аргументите што укажуваат на опасноста дека сме единствена земја во регионот, но и пошироко, увезувач, домаќин на културната профилираност на еден надминат, диктаторски режим. Се сеќавате ли дека Слободан Милошевиќ ја стимулираше експанзијата на оваа алатка (турбофолкот) за опивање на масите со вештачко стимулирање за лажни вредности. Си споменувате ли за поврзаноста на нејзиниот маж со Милошевиќ, за воените злосторства, за безбројните бегалци од целиот регион (дел од нив завршија и останаа во Македонија), нестабилноста на Балканот во последните дваесетина години. На неговите четнички параформации што беа присутни на аеродромот Петровец при повлекувањето на ЈНА, кои беа подготвени да дејствуваат против Македонија. И последното убиството на српскиот премиер Ѓинѓиќ и нејзината поврзаност со земунскиот клан.

Може ли некој да ми каже дека Цеца се одрекла или се извинила за злосторствата на нејзиниот сопруг? Не верувам. Ама секако дека ќе чујам како, всушност, по неговата смрт таа продолжила да го тера неговиот бизнис и идеолошката матрица. Тоа е веќе глас со митолошки димензии. Во недостиг од вистински вредности многу е значајно кој бил сега босот на мафијата. Навистина е тажно кога една цела генерација млади девојки се идентификуваат со оваа супкултура, и за главна преокупација во животот, статусен симбол, имаат да се во друштво со таканаречените необразовани насилници. Филмот со задоцнување го гледаме во Македонија. Секогаш е така.

Сакам да потсетам дека на Цеца не и' беше издадена виза за влез во САД, Канада, Словенија и во Австралија. Исто така, не се сеќавам дека одржала концерт во Романија или во Хрватска. Мораме да знаеме дека за овие прашања во околните земји се води сериозна дебата и организирана државна одбрана од таквата контаминација. Сега е време да прашам: кој и' даде дозвола за влез во Македонија? Има ли некој што ќе биде одговорен за последиците, кои се извесни. Ова заедно со пресијата по телевизиите од „отпишаните“, до „среќни луѓе“ ја заокружува сликата од филмот што е одамна веќе изгледан. Ако работите стојат вака, каква е пораката што ќе ја пратиме со нашиот неоднос кон работите? Оставаме ли впечаток дека имаме став, дека правиме дистанца кон она од кое декларативно се одлепуваме само во празните муабети. Уште ли сме бановина? Или нашето профилирање е само празен муабет во времето кога хит е отворањето кафеани за Тито? Дали е ова единствена алтернатива на безидејноста што ни ја нуди владејачката елита? Си купивте ли карта?“

Забележавте дека сега ги затворив наводниците, кои ги отворив во почетокот на текстот. Тоа не е случајно. Имено, ова е преобјавена колумна. И тоа од далечната 2005 година. Можеби затоа некои ситни детали ви изгледаат чудно, но убеден сум дека од денешна перспектива ништо не е сменето. Од друга страна, оние што ќе го читаат текстот несконцентрирано и нема да забележат никаква промена од пред пет години.

Тогаш на власт беше СДСМ, а денеска е ВМРО-ДПМНЕ. Ситна разлика. Генерално, нема некои поголеми разлики во политиката кон кичот, кон Цеца, кон турбофолкот. Тогаш се' уште не бев „завојуван“ со ДПМНЕ. И бев доста активен во штабот. Кога чувме дека ќе доаѓа жена му на Аркан, предложив да се прекине концертот по секоја цена. Да се направи инцидент за да не и' текне повторно да дојде. За да знае дека ова е држава, а не тесто за месење. Во штабот ми рекоа дека идеите ми биле радикални. И не реагиравме. Денеска идеите не ми се толку радикални. Се сменија времињата. Има некои нови деца. Тие нека бидат радикали. Нека се борат за своите идеи, како, на пример, студентите од Лондон или како мојата генерација во 1997. Денеска можам на овој начин да придонесам, да потсетам и да кажам дека, за жал, ништо не се менува на подобро. А не сум сигурен дека обратното не е случај. Во меѓувреме, Бора Чорба, познатиот четник и анти Македонец, дојде на концерт, а Цеца успеа да влезе во Словенија. Во меѓувреме, Србија се ослободи од баластот на Милошевиќ и сега без никаков комплекс и страв ја претресува Цеца и нејзините сомнителни финансиски активности. Затоа таа најави дека ќе барала азил во Австралија. Нема потреба, Цецо! Повели во Македонија! Тука ќе те прегрнат твоите фанови. И ќе те чуваат. Доволно е само малку да заплачеш пред камери, во организирани евенти за перење на мозокот. На она малку што останало неиспрано.

Пак ќе прашам - си купивте ли карта?

(Авторот е доктор по политички науки)

http://www.filippetrovski.com