Мислења

Светска банка гарант за победа на Груевски

Ѓорѓи Спасов

Со позајмени пари од странство Груевски создаде впечаток дека неговите економски реформи успеваат и дека тој ги остварува своите ветувања

Пред минатогодишните парламентарни избори Владата на Никола Груевски објави дека од кредитната линија за претпазливост на ММФ на Македонија и' е одобрен кредит во висина од 480 милиони евра. Во информацијата од ММФ во врска со тој кредит беше објавено дека се очекува економијата во Македонија таа година да расте за 3%, следната 2012 година за 3,5%, а буџетскиот дефицит од 2,5% во 2011 година да биде намален на 2% во 2012.

Од тој кредит Владата повлече 220 милиони евра непосредно пред изборите за финансирање на тековната сметка и победи на изборите. Голем број граѓани сметаа дека токму тие позајмени пари на Груевски му овозможија пред изборите да ги исплати пензиите, социјалната помош, субвенциите за земјоделците, па дури да обезбеди и нови вработувања во администрацијата. Со позајмени пари од странство Груевски пред изборите создаде впечаток дека неговите економски реформи успеваат и дека тој ги остварува своите ветувања дадени на пензионерите, земјоделците, администрацијата и социјалните случаи. Кај некои аналитичари, кои знаат кој стои зад политиката на ММФ, преовлада и убедувањето дека САД со тој потег ставиле до знаење дека Груевски треба да остане на власт во Македонија и дека тој кредит бил отворена јавна поддршка за неговата политика. Таквите мислења и' годеа и на актуелната власт.

Но, Македонија по првите шест месеци во годинава влезе во рецесија и нема ништо од очекувањата на ММФ дека економијата ќе порасне за 3,5%. Буџетскиот дефицитот наместо да се намалува од 2,5% на 2% според изјавата на премиерот, ќе порасне на 3,5%.Во такви услови, Македонија нема можност да слушне што мисли ММФ за потрошениот кредит од страна на Владата за потребите на ланските парламентарни избори. Сега, според информациите од Владата, Светска банка и' дава гаранција на Македонија за ново задолжување во висина од 200-250 милиони евра кои ќе бидат потрошени точно пред новите локални, а можеби и парламентарни избори.

На голем собир пред бизнисмените од сите стопански комори на Македонија, премиерот Никола Груевски објави дека (со пари што Владата ќе ги добие преку задолжување на земјата во странство) ќе си го плати долгот кон домашните компании за завршени работи по јавните тендери и невратените средства од ДДВ-то. Се' до денар на компаниите (и вработените) треба да им биде платено најдоцна до февруари следната година, односно точно на 15 дена пред одржувањето на локалните, а можеби истовремено и парламентарни избори.

Истовремено премиерот, на кој Светска банка му гарантирала дека може да ја задолжи државата со уште 200-250 милиони евра, за што се' уште нема потврда од неа, ветува дека во Македонија, каде што на секој пензионер имаме само 1,4 вработен, и во услови на рецесија, ќе бидат зголемени пензиите за ветените 5 проценти со програмата на ВМРО-ДПМНЕ и плус уште за 2 проценти поради зголемените трошоци на животот.

Исплатата, според новото зголемување на пензиите, ќе започне замислете од март следната година, односно пред одржувањето на изборите. Исто така, сосема случајно, од март следната година, со позајмените пари од странство, со камата од 4,5%, за чие враќање ќе го гарантирала Светска банка, премиерот ветува дека ќе биде зголемена и социјалната помош на над 30 илјади лица.

Во земја во која нови работни места се отвораат само во јавната администрација премиерот им ветува на чиновниците да не стравуваат од отпуштања од работа, како што тоа се случува денес во Хрватска или во Грција (кои се во криза) и дека со парите од странски кредити ќе се обезбедува тие редовно да си ги добиваат своите плати, а зголемувањето на нивните плати ќе се одложи поради кризата само за една година кога со голема сигурност ќе доживееме економски растеж.

Сето ова од страна на бизнисмените во земјата беше поздравено со бурен аплауз, а опозицијата мудро забележа само дека премиерот конечно го признал својот долг кон стопанството. И ништо друго.

За да не излезе дека премиерот лажел, ВМРО-ДПМНЕ само еден ден по оваа забелеш��а на сметка на премиерот, започнува кампања во сите медиуми и на цела страница потсетува на „Сите лаги на Бранко Црвенковски“. На телевизиите се емитуваат спотови со кои се докажува дека „струјата поскапува само затоа што СДСМ им го продал ЕСМ на Австријците“, потоа преку ноќ формираниот синдикат „баба Зумбула“ му станува партнер во разговорите на министерот Тодоров, а невладината „Изгор приватизација“ протестира пред опозицијата поради зголемувањето на цените по седум години власт на ВМРО-ДПМНЕ.

Премиерот тврди дека може да се случи да бидат одржани и предвремени парламентарни избори ако не функционираат институциите. Но, според однесувањето на Талат Џафери во Собранието секој може да види дека тие одлично функционираат. Министерот за одбрана Бесими и неговиот заменик одлично соработуваат, министерот за образование и градоначалникот на Чаир имаат целосно меѓусебно разбирање, а од оние 200-250 милиони евра што ќе ги позајми владата на ВМРО-ДПМНЕ и на ДУИ ќе бидат веројатно обезбедени и средствата за спроведување на Законот за бранителите или таканаречените бранители, како што ги нарекува Ермира Мехмети. А ако тој не биде блокиран со методите на забавниот Талат и биде донесен со етничко надгласување, тогаш според Муса Џафери Албанците во Македонија ќе го отворат прашањето за Уставот.

И во такви услови, кога најголем дел од луѓето не знаат кај им е главата од високите сметки, премиерот пред бизнисмените вели: „Не е проблем рецесијата во економијата, туку рецесијата во наталитетот“. Се' помалку деца се раѓаат и барем вие побогатите треба да го интензивирате сексот. Немаше кој да му одговори дека и тие што се раѓаат во Македонија бегаат во странство. Според неделникот „Капитал“, повеќе од 230 илјади граѓани од Македонија или повеќе од 10% од нејзиното население емигрирало во земјите на ЕУ и САД од 1998 до 2011. Според овој извор, само во земјите на ЕУ во овој момент 176.423 граѓани од Македонија престојуваат со виза за привремен престој. Најголемиот број од нив се во Италија (78.048) Германија (58.070) Австрија (15.659) и Словенија (9.551). Оваа влада потроши 40 милиони евра за правење попис на населението и не го направи, ниту објавила кога ќе го направи. Но, професорот на Економскиот факултет во Скопје Славе Ристевски вели дека „најверојатно ќе се остварат црните претпоставки на САД и на Светска банка дека до 2030 година Македонија ќе има одвај еден милион и 800 илјади жители. Проблемот веројатно не е само во сексот и абортусот.

(Авторот е универзитетски професор)

Наш став



Објавувањето колумни и мислења од надворешни автори е одраз на намерата на „Утрински весник“ да биде влијателен глас на заедницата. Но, напоменуваме дека не се согласуваме секогаш со ставовите што ги изнесуваат нашите колумнисти, особено кога станува збор за лични дисквалификации, етикетирања без основа и извртување на контексти со цел да се наштети на други личности од која било сфера. „Утрински“ се оградува од таквиот речник и конотации и ги смета за непримерни во јавната комуникација.