ЕДИТОРИЈАЛ

Соочување со денешнината

Александра М. Митевска

Патувачката маршрута на македонскиот претседател, Ѓорге Иванов, деновиве е доста набиена. Завчера беше во Виена, каде што се сретна со австрискиот колега, Хајнц Фишер, кој му порача дека решавањето на името не треба да биде предуслов за Македонија да добие датум за почеток на преговорите со ЕУ.

Потоа Иванов го фати авионот за Ерусалим за да присуствува на меѓународна конференција под покровителство на израелскиот претседател и нобеловец Шимон Перес, на која повеќе од 200 светски лидери, претставници на меѓународни организации, бизнисмени, научници и експерти ќе дебатираат за случувањата и перспективите на Блискиот Исток, за борбата против тероризмот, за медицинските иновации, пристапот до нови извори на енергија, односите меѓу поли��иката и религијата, за истражувањата на вселената...

Иванов би можел да купи нешто за себе од богатото политичко досие и од животното искуството на Перес, со кого требаше да се сретне синоќа. Конференцијата во светиот град е насловена „Соочување со утрешнината“!

Терминот „соочување“ некако чудно се вклопува и во агендата на шефот на македонската држава. Откако нанижа две години мандат во резиденцијата на Водно, впечаток е дека Иванов се' полесно се соочува со протоколите во странство. Но, дека и натаму тешко му оди „соочувањето со денешнината“ на домашен терен - можеби поради тоа што постизборно предизвиците тука стануваат се' поголеми... Дека му е полесно (преку граница) да се ракува и да размени куртоазни пораки со Фишер или со Перес отколку да направи гест што некој овде би можел да го сфати како неподавање рака на естаблишментот на „Илинденска“ во Скопје...

Далеку од тоа дека претседателот на државата треба да седи дома наместо да патува во странство. Билатералата и меѓународната политика се оската околу која и формално се вртат неговите надлежности. Далеку од тоа и дека Иванов треба по секоја цена да се конфронтира со Владата или со ВМРО-ДПМНЕ само за да покаже интегритет. Негова обврска како татко на нацијата е да соработува со сите политички фактори. Како и да се издигне над нивните ставови кога ќе процени дека е потребно да се наметне со силата на аргументите и да ги промовира своите стојалишта за надворешната политика и интеграциите, за одбраната и за внатрешно-политичката стабилност...

Иако Македонија има скромно демократско искуство, многубројни се примерите кога за крупни прашања не се поклопувале линиите на претседателот и на политичката опција што го кандидирала за функцијата. Во такви ситуации се нашле и Глигоров, и Трајковски, и Црвенковски - во моменти кога нивната партија била владејачка.

Иванов подолго од две години е претседател на Македонија. И како што сега стојат работите, многу веројатно до крајот на мандатот да не се најде во позиција на кохабитација. За кусо време нему премиерно ќе му припадне честа да му го додели на Груевски мандатот за составување влада. Груевски, пак, премиерно по тој повод нема да мора да се ракува со Црвенковски.

Но, единствениот „излет“ на Иванов досега е отвореното писмо по смртта на Мартин Нешкоски, во кое претседателот оцени дека „активистите што се ангажираа на протестите или беа активни на социјалните мрежи покажаа одговорност и сериозност“ и дека ја поддржува иницијативата за отворање дебата за работата на службите на редот и мирот и нивната одговорност.

Како за почеток, и толку е доволно!