Дали во Македонија, навистина, се живее убаво?

Во Евро-барометар 64 осто од граѓаните се изјасниле дека се сосема задоволни од животот. Реалност или резултат на медиумските кампањи со позитивен набој?

Наум Котевски



„Ако пиперките и доматите претставуваат стандард тогаш се' е в ред.... тука некој некого прави будала“, „аман не објавувајте вакви анкети, зарем сакате 80 милиони Германци и 60 милиони Французи да дојдат во нашиот рај“, „имаме полош стандард во споредба со сите други, а позадоволни сме од нив - социолози, па и психијатри повелете имате теми за докторати“...

Ова се само дел од циничните коментари на читателите на електронското издание на Утрински весник под анкетата на Евро-барометар, која, неочекувано, откри дека 64 отсто од Македонците се целосно задоволни од животот што го имаат во моментов, а 13 проценти се многу задоволни. На првите практично не им недостасува ништо.

Во истата анкета, во која граѓаните како главен проблем ја издвојуваат невработеноста, над 53 осто одговориле дека се задоволни од финансиската ситуација во нивното семејство, што е повисок процент од десетина земји од Европската унија, или аспиранти за членство, меѓу кои и Шпанија (49 осто), Италија (48), Унгарија (26), Црна Гора (31), Србија (29)....

На што е резултат доминантниот став на граѓаните дека тука цветаат рози, сосема спротивен на „Економист“, кој, пак, не прогласи за најсиромашна земја? Побаравме мислење од универзитетскиот професор, социологот Илија Ацески. Откако слатко се изнасмеа на коментарите на читателите, како доказ дека барем духот не ни е умрен, Ацески вели дека не е прв пат да се јават такви противречности.

„Лично сметам дека анкетата на Евро-барометар е коректна во смисла на бројките. Односно не е политички инструирана. Но, тука постои една многу битна психолошка сложена компонента во голема мера дозирана од медиумите кои зборуваат со исклучително позитивен набој. Тие ја детерминираат свеста на граѓаните. Истото го прави и Владата преку интензивните кампањи за своите успеси, приливот на инвестиции... И затоа повеќето, во зависност и од прашањето, во брзиот одговор прават конструкција дека е добро“, вели Ацески.

На прашањето дали постои разлика во одговорите кај граѓаните кога анкетите ги прават домашни институции и странските, како што е во случајот со Евро-барометар, професорот вели: „И тоа е дел од таа психолошка компонента која ја споменав. Може да се отиде и во некоја крајност да не ја признавате својат беда пред другите“.

Според Ацески, реалноста е малку поинаква, и затоа анкетите во суштина имаат многу манипулативно во себе. Како што вели професорот, подиректните прашања, како оние во кои се бара мислење од граѓаните дали им веруваат на институциите, даваат пореална слика. Во случајов според анкетата на Евро-барометар 67 проценти не и веруваат на Владата, а 69 отсто немаат доверба во парламентот.

„Македонците во принцип не им веруваат на институциите. И јас сум правел многу анкети во кои незадоволството било големо“.

Сакајќи да ја објасни психологијата на македонскиот граѓанин при одговарањето на анкетите, Ацески потсети на неодамнешната студија „Религиозност и атеизам“ на „Галуп интернешнл“. Според истражувањето 90 отсто од анкетираните одговориле дека се религиозни, што е најголема бројка во Европа, а четврта во светот по граѓаните на Гана, Нигерија, Ерменија и Фиџи.

„Тоа е сложен феномен. И тука не влегуваат само оние кои веруваат во Господ, туку и оние кои веруваат дека постојат некаква поголема сила. Но, интересно е тоа што кога на времето се правеа анкети ние важевме за нација која е малку религиозна. Сега во еден поинаков амбиент, кога религиозноста стана, условно речено, мода, тогаш доминираме во тие бројки“, посочува Ацески.

Во анкетата на Евро-барометар, на прашањето дали зборувате со пријателите за домашната политика, 61 процент одговориле дека секогаш зборуваат. Резултатите од другите земји, пак, ги демантираат тезите дека во светот луѓето помалку зборуваат за политика. Во Франција, на пример, тој процент изнесува 77 отсто, во Британија 66, во Холандија е 91 отсто, Австрија 83, Германија 86...

Си-Ен-Ен

Македонија е со највисока стапка на невработеност

Меѓународниот монетарен фонд не објавува статистики за невработеност за секоја држава - но од оние што ги има на списокот Македонија има највисока стапка. Во 2012 невработеноста во оваа земја е проектирана на високи 31,2 отсто. Оваа стапка упорно се одржува со години наназад, и покрај солидниот ако не и спектакуларен економски раст, што укажува на тоа дека проблемот лежи во структурните реформи, се вели во кусата информација на светската телевизиска мрежа од 7 август 2012. Посматрачите често забележуваат дека официјалната статистика на невработени не го вклучува таканаречениот сив пазар во земјата, за кој се смета дека зазема значаен дел во вкупната економска активност на Македонија, се вели во текстот.