Македонски состојби

Фаталниот македонски триаголник

Манчо Митевски

Колку се зголемува желбата на граѓаните за НАТО и за ЕУ, толку паѓа рејтингот на Груевски

На демагогијата, на релативизациите и на извртувањето на тезите од актуелната власт им нема крај. Кога земјата веќе четири години е со закочени процеси на НАТО и на ЕУ-интеграција, кога економијата е во колапс, кога сиромаштијата се зголемува, кога невработеноста е 33 отсто, кога инвестициите не' заобиколуваат, кога меѓунационалните односи се нарушени и кога Македонија е како никогаш досега поделено општество, власта вонвременски зборува за успеси, остварувања, национална гордост.

„Најголем противник ни е времето. Драги пријатели и сопартијци, присутни, никој не сака годините залудно да му минат“, рече парти��киот и владин лидер Никола Груевски на прославата на 20-годишнината од формирањето на ВМРО-ДПМНЕ, која два месеца беше најавувана како триумфален настан, а се претвори во издишен и наврнат митинг на неочекувано мал број присутни, со уште помала еуфоричност.

„Пред нас е трката со времето... Дали можеме да стигнеме таму каде што требаше да бидеме пред пет, десет, петнаесет или дваесет години? Дали можеме заедно со нашите граѓани да го создадеме исчезнатото, пропаднатото и украденото“, поентира Груевски, кој зборуваше и за минатото свршено и за идното време, само не за сегашното. Сепак, не може да избега, колку и да го прави тоа, а да не даде одговор на прашањата што ги поставува се' покритичната македонска јавност: што со залудно истрошените четири години за време на вледеењето на ВМРО-ДПМНЕ, кога не се оствари ниту една од стратегиските определби што сама си ги постави оваа партија. Место власт и партија од која ќе блика младешки елан, која ќе донесува храбри одлуки и ќе остварува, се претвори во власт и партија - заморена, но самобендисана, која се крие зад народот и чека одлуки од него, купувајќи ден за ден, која губитнички си бара алиби-изговори и сама се сожалува со најразлични оправдувања. Како што вели Груевски: „Ако светската криза е едниот крупен проблем со кој се соочуваме, блокадата за членство во НАТО и во ЕУ од Грција, со условување да се смени нашето уставно име и идентитет, е вториот крупен проблем“.

Има ли нешто за што Груевски е виновен, а не некој друг? Нели власта прогнозираше дека светската економска криза ќе не' одмине, дека дури и ќе ќариме од неа?! Зошто се жали на последиците од спорот со името, кога во секоја пригода се прикажува како негов бескомпромисен бранител, а рака на срце, исклучиво на таа тема победи на последните избори. Груевски продолжува со таквата стратегија: „Секој кој игра на картата на уцена, на притисок, на блокади или на закана, треба да знае дека си го губи времето. Тоа не помага. Еве три години ни вршат разни притисоци, а во последните четири-пет месеци поминавме и низ најжестоките притисоци да прифатиме работи, кои не се за прифаќање, но тоа не само што не даде резултат, туку се изгуби и многу време“. Овде неодминливо е прашањето: а кој тоа не оствари позитивен резултат и кој тоа изгуби многу време - ЕУ, Грција, Германија, Франција или, пак, Македонија? Место Груевски да излезе со платформа како да се постигне компромис, во позитивна смисла на зборот, и да се одблокираат евроатлантските интеграции на Македонија, бидејќи тоа е беспоговорен услов од сите, и од пријателите и од „непријателите“, тој компромисот го интонира негативно и се залага за бескомпромисност по секоја цена!?

Последниве денови изобилуваа со настани и со сознанија, кои се однесуваат на иднината на Македонија и на состојбите во неа. Иако шведското претседателство со ЕУ, минатата година, со ковертираната препорака за почнување преговори со Македонија, остави аманет за време на шпанското претседателство да се преоцени состојбата и евентуално да се определи датум, поради непостигнатиот компромис за името, земјава не се најде на дневен ред, туку само беше спомната со два збора меѓу два залака на министерскиот ручек во Луксембург! Лидерите на власта се оставени да вријат во котелот што сами си го поставија. Во тој котел, по заслуга на готвачите, но и заедно со нив, за жал, како колатерална штета се крчкаат и граѓаните. Груевски и Папандреу повторно се сретнаа во Брисел, но ништо не кажаа, што значи сапунската фотосесија продолжува.

За што и да се пишува незаобиколна е констатацијата на Груевски за „каков-таков“ народ, што ја изрече на конгресот на младите сили на ВМРО-ДПМНЕ, а ја доразработи, ако така може да се рече, во говорот на прославата на партискиот роденден. Според она што го кажа, може да се извлече заклучок дека за него постои добар народ, а тоа е оној што е член или на избори гласа за ВМРО-ДПМНЕ, значи, патриотите, и каков-таков народ, во кој спаѓаат оние што се партиски неопределени и, секако, оние на кои Груевски им посвети речиси половина од роденденскиот говор - опозицијата, невладините соросоиди, медиумите, односно предавниците!

Неколку месеци по вонредните парламентарни избори (2008) на кои ВМРО-ДПМНЕ оствари убедливо мнозинство јавајќи на бранот на името и на патриотизмот, пишував за контроверзниот македонски триаголник. Имено, негови елементи се: првиот, граѓаните во огромно мнозинство сакаат влез во НАТО и во ЕУ (80 до 90 отсто), вториот, Груевски е за, но остава простор дека тоа не треба да биде по секоја цена, третиот, Груевски има највисок рејтинг. Тогаш констатирав дека овој триаголник: граѓаните сакаат, Груевски има резерва, но има и рејтинг, може да биде погубен за власта ако елементите се конфронтираат меѓу себе. Знаци на конфронтација се забележуваат во последната анкета на ИРИ. Првиот елемент е поубедлив од 2008 година - влез во НАТО посакуваат - 98 отсто, а во ЕУ - 92 отсто. Вториот е ист, Груевски сака во НАТО и во ЕУ, но пак со задршка - не по секоја цена. Третиот елемент сега е најкомплициран. Груевски уште има највисок рејтинг - 21 отсто, но помал од поранешните 33. Значи, колку се зголемува желбата за НАТО и за ЕУ, толку паѓа рејтингот на Груевски, и тоа како тренд. Погубната конфронтација за власта ја најавуваат и други податоци од анкетата: речиси половина од анкетираните сметаат дека Македонија се движи во погрешна насока (45 отсто) и дека Владата, значи Груевски, нема план за излез од кризата (49 отсто).

Без разлика како ќе заврши одисејата околу името, а секако ќе биде со компромис, на Груевски, за сите неостварени ветувања, за сите пропаѓања и назадувања, граѓаните се' помасовно му го вртат грбот. Сепак, најголем грев, со историски димензии, кој ќе му биде ставен на душа ќе биде форсирањето на поделбите: на подобни и неподобни, на патриоти и предавници, поделбите по сите можни линии на партиите, на граѓаните, на Македонците, на другите народи, на религиите, на фирмите...