ЕДИТОРИЈАЛ

Има ли синдикалци во Синдикатот?

Маја Томиќ

Kонфузија и во синдикализмот во Македонија. Го дочекавме денот кога стечајците дојдоа да протестираат пред Синдикатот. Колку и да звучеше чудно, тие завчера извикуваа дека се незадоволни што ја немаат поддршката од ССМ за нивните барања и обвинуваа дека Синдикатот ја изгубил независноста и станал продолжена рака на власта. Зарем стечајците и синдикалците не држеа досега иста страна, контра власта?

Сите се прашуваат кој ги наговори прв пат да дојдат пред синдикалната зграда, ако се знае дека секогаш протестирале пред Собранието или пред Владата, од кои се бара прифаќање на нивните барања за 100 евра месечно, до пензионирање или до вработување.

Настрана колку и дали се реални стечајните барања и какви се шансите за нивно реализирање ако се знае дека власта цела година е глува на нивните повици, тие заслужија внимание од Синдикатот. Но, никој од ССМ не излезе да одговори на упатените провокации од стечајците. Се појави само Драге Јовановски, противкандидатот на Живко Митревски за нов претседател на ССМ. Тој ја искористи револтираната стечајна маса за да каже дека е спремен да продолжи да ги поддржува стечајците како порано, но дека сегашното ново раководство на чело со в.д. претседателот Митревски ги суспендирало неговите намери.

Иако без позитивни повратни ефекти, факт е дека Јовановски во времето кога на чело на ССМ беше Ванчо Муратовски учествуваше во речиси сите протести на стечајците и одеше на преговори во Владата во нивно име. Факт е дека и Муратовски беше еднаш да ги посети стечајците од Куманово кога штрајкуваа со глад. Како што е факт дека Митревски вчера го игнорираше нивниот протест.

Најголем факт е дека од почетокот на годинава па досега Синдикатот најмногу енергија потроши занимавајќи се самиот со себе. Се' се вртеше околу релацијата Муратовски - Митревски и нивната битка за главната позиција, небаре ССМ е политичка партија.

Сега, пак, течат интензивните подготовки за вонредниот конгрес на ССМ за избор на претседател. Можеби затоа завчера кога стечајците протестираа, ССМ потроши енергија само за писменото соопштение до медиумите. Во него тие се оградија од изјавите на Јовановски, кои биле контра статутот на ССМ. Напишаа дека проблемот со стечајците не го игнорираат, туку дека тој треба да се решава низ институциите на системот, пред се', Економско-социјалниот совет, каде што Владата, работодавците и Синдикатот ќе преговараат и ќе носат решенија за сите социјални проблеми.

Значи во иднина да не очекуваме протести и штрајкови, туку дебати меѓу Синдикатот и власта за излез од економските проблеми. Добро звучи. Но, таква идилична соработка меѓу социјалните партнери нема никаде.

А, дали некој се сеќава кога последен пат Синдикатот масовно излегол на протести поради некоја владина реформа или одлука на штета на работниците. Нема ли за што да се штрајкува во земјава? Толку ли ни е убаво? Иако Владата ни пласира розови информации дека ни е супер, дека платите се зголемуваат, невработеноста се намалува, има странски инвестиции, расте БДП и така натаму, сите добро знаеме како ни е.

Чуствуваме како се топи стандардот, цените растат, а платите стојат. На дното сме во Европа со просечна плата од 320 евра, статистиката пресмета процент на сиромаштија од 31,1 отсто, се намали бројот на вработените во индустријата за над 13 илјади, стапката на невработеност изнесува 33,5 отсто, има над 340 илјади невработени и околу 50.000 социјални домаќинства, три проценти од вработените не земаат плата има илјадници стечајци, а постојано се менува Законот за работни односи и се' повеќе ги дерогираат работничките права... Во вакви услови, нема ли причина за реакција од страна на Синдикатот.

За овие проблеми многу тешко ќе се најде решение со штрајкови и со протести, а уште потешко со фин, социјален дијалог на каков што претендира новиот состав на ССМ.