Беспарицата ги растура браковите
Младите прво сакаат работа и стан, а потоа и брачен другар
Маја Томиќ
Растат ли растат разводите. Венчавки, пак, има се' помалку. Таква е македонската стварност веќе десетина години наназад. Сите статистички податоци го потврдуваат тоа. Според најновите податоци во првиот квартал од годинава, се развеле 525 брака, што е за 58 повеќе од истиот период лани, кога имаше рекорден број разводи во споредба со претходните години. Во првите четири месеци од минатата година биле регистрирани 467 разводи, а тоа беше за дури 50 отсто повеќе од истиот период во 2009 година. Бројот на склучените бракови, пак, во првото тримесечје од 2011 година е намален за 1,7 отсто во споредба со истиот период лани. Или имало 2.695 венчавки, што е помалку и од првиот квартал во 2009 година, кога статистиката забележала 3.016 брака.
Во првото тримесечје од оваа година најмногу се развеле двојки од Скопје - 173, потоа од Охрид - 37, Гостивар - 35, Куманово - 34 и од Тетово каде што имало 28 разведени брака. Во помалите општини се' уште традицијата игра голема улога меѓу брачните двојки. Дополнителна причина е и малиот број жители. Така воопшто немало разводи во Градско, Дебар, Делчево, Демир Хисар, Пехчево, Кичево и во уште неколку помали општини.
Дали 2011 година ќе биде рекордер во споредба со претходните години? На пример, во цела 2009 година имаше вкупно 1.200 разводи, лани се регистрирани 1.747 разведени бракови, а само во првиот квартал од оваа година статистиката забележа 525 разводи.
Која е основната причина за зголемување на разводите во земјава? Дали се' полошата економска состојба и паѓањето на животниот стандард или, пак, младите Македонци стануваат модерни и тежнеат кон европските стандарди според кои се преферира живот без обврски, а не семејството како светост што треба да се негува?
Социолозите коментираат дека младите кај нас живеат во некаква постомодерна состојба на индивидуализам, дека се изгубени авторитетите во семејството, се топат традиционалните, општествените вредности и има голем пад на моралните норми. „Тоа е едната страна на медалот што ги тера луѓето полесно да се решат на развод отколку на зачувување на бракот по секоја цена“, оценува социологот Илија Ацески. Според втората страна на нештата, разводите се множат поради постојаното влошување на економско - социјалната ситуација, што подразбира губење работни места. За потсетување, има околу 320.000 невработени, од кои околу 50 отсто се на возраст до 30 години. Оттаму, затоа и се намалува бројот на венчавките, младите се без работа, имаат нерешено станбено прашање и не можат да обезбедат пристојна живејачка за своето идно семејство. „Сакам да стапам во брак со мојата девојка со која сум веќе две и пол години во сериозна врска. Таа заврши факултет пред две години и упорно бара работа, но не може да најде никаква. Јас работам во кафуле и месечно земам по 150 евра плата. Немаме каде да живееме, немаме просторни услови да останеме со нашите семејства, а немаме ниту шанси да започнеме самостоен живот затоа што не ни се доволни финансиските средства. Што попрво да се направи со тие 150 евра? Како да се издржува семејство со толку пари кои не стасуваат ниту за сметки. Затоа младите се' поретко носат одлука да стапат во брак, а и оние што се веќе во брак, ако останат без егзистенција, се решаваат да ја раскинат брачната заедница“, вака размислува 25-годишниот М.И. од Скопје, кој во последно време се' посериозно размислува да замине во странство по работа.
Според досегашната статистика, најголем број склучени бракови во земјава имало во 1987 година - 16.799, бројка што не е надмината од 1950-тите години. Наспроти тоа, максималниот број разводи се случил во 2004 година - 1.645, што не било, исто така, случај во изминатите 50 години. Од друга страна, пак, најмалку бракови биле разведени во 1970 година - 453. Во 2005 година биле склучени вкупно 14.500 брака, што било на нивото од пред 35 години, а се развеле 1.552, што било за повеќе од три пати во однос на 1970 година. |
