Насловна

Анализа на „Утрински“

На Црвенковски нема да му биде лесно

Лидерот на СДСМ треба да најде начин како да го држи во кондиција опозицискиот фронт до следните избори

Александра М. Митевска



Нема да му биде лесно на Бранко Црвенковски откако делегатите на Kонгресот во Битола му дадоа речиси едногласна доверба, и покрај тоа што изборите на 5 јуни не резултираа со смена на власта. Со завршувањето на 13. Конгрес на социјалдемократите затворено е и прашањето за одговорноста за изборниот резултат.

Меѓу редови може да се прочита дека делегатите премолчено се согласија дека им избега од контрола принципот на лидерска одговорност за изборен пораз што го воспоставија кога требаше да замине Владо Бучковски. Социјалдемократите овој пат како да постигнаа консензус дека и натаму ќе се делат на разни фракции и дека ќе ги потрошат најдобрите кадри ако инсистираат да летаат глави по секоја изгубена битка.

Црвенковски и натаму ќе биде на чело на СДСМ - и на следните избори. Веројатно, прв нареден тест за него ќе бидат локалните избори во 2013 бидејќи д��тогаш тешко дека ќе се иницираат нови предвремени парламентарни избори. Значи, на поранешниот претседател и премиер му претстојат уште две години во опозиција на сите нивоа - период во кој тој ќе треба да ги влече конците надвор од парламентот, бидејќи не се кандидираше за пратеник. Негова обврска отсега ќе биде да најде начин како да го држи во кондиција опозицискиот фронт и како да се достигне високиот праг од близу 450 илјади гласa што станаа неопходни за изборна победа. Тоа нема да биде едноставна работа во амбиент кога опозициските ставови се' потешко се пробиваат во јавноста.

За време на паузите на Конгресот, кој целосно се одвиваше зад затворени врати, Црвенковски изгледаше релаксиран: се дружеше и се сликаше со сопартијците, неколку пати ја напушташе салата за да запали цигара и на шега се пожали дека му е жал што не успеал да го смени Законот за забрана за пушење на јавни места. Но, неговото искуство и политичкиот инстинкт сигурно му говорат дека го чека напорна работа ако планира како победник да се симне од партискиот врв.

Поранешните лидери на СДСМ Владо Бучковски, Радмила Шекеринска, Зоран Заев, најверојатно, нема да му ставаат сопки на тој пат. Зад кулисите на Конгресот во Битола навистина се наѕираа три групации во партиското раководство: nа една страна Црвенковски со Игор Ивановски, Горан Минчев, Наташа Савова, Емилијан Станковиќ..., на друга, Шекеринска со Дамјан Манчевски, Јани Макрадули, Весна Бендевска..., на трета Бучковски со дел од сдсмовските градоначалници - Стевчо Јакимовски, Александар Петровски, Зоран Дамјановски... Но, впечаток е дека на крајот od денот сите се согласија дека „за проблемите треба да се дебатира во партијата, а не преку медиумите“ и „дека мора да се зачува единството, бидејќи така полесно ќе се издржат ударите на власта, кои сега ќе бидат уште посилни“.

Главното прашање што си го поставуваа делегатите пред почетокот на Конгресот беше дали ќе се појави Шекеринска, кандидатката за премиер на неодамнешните избори или, пак, ќе се оправда дека не можела да дојде бидејќи vo изминатиот викенд била во Атина на форум на Социјалистичката интернационала, чиј потпретседател е. Шекеринска, сепак, успеа навреме да стигне во Битола и со својата дискусија пред Конгресот да ги демантира оние што се сомневаа дека таа и Црвенковски ќе си свртат грб. Не бил многу гласен ниту „кружокот“ околу Бучковски, кој сам влезе во фоајето на Домот на културата, а на Конгресот беше поканет само како гостин. Бучковски претходно се залагаше да се направи сериозна анализа за причините за изборниот пораз, но за волја на вистината, ниту тој не бараше заминување на Црвенковски.

Исходот од тајното гласање во Битола, меѓу другото, би требало да сигнализира дека меѓу членството Црвенковски има повисок рејтинг од партиското раководство, во кое седат голем дел од кандидатите за пратеници на овие избори. Ако за Црвенковски имаше само шест гласа „против“, на Централниот и на Надзорниот одбор им беше изгласана поддршка со 25, односно 32 гласа „против“ од над 560 делегати што дојдоа во Битола. Според оцени на партиски функционери, тоа е добар знак за долгогодишниот лидер бидејќи делегатите процениле дека тој, сепак, имал големо влијание за поправање на опозицискиот биланс за околу 150 илјади гласа, и покрај тврдењата на политичките противници дека „ликот и делото“ на Црвенковски се најголем хендикеп за СДСМ.

Првичните и неофицијални најави од партијата се дека во блиска иднина не треба да се очекуваат поголеми кадровски поместувања во СДСМ бидејќи една од главните поенти на Конгресот беше дека опозицијата го достигнала максимумот и дека контра себе имала „режим, а не партија“. Сепак, ќе се направат обиди и за привлекување нови приврзаници и за експонирање нови лица. Во перспектива се размислува и за проширување на коалицијата со партии што не обезбедија влез во парламентот, но тоа би се случило откако тие политички субјект ќе се консолидираат. Во почетокот од новата фаза опозициско дејствување, социјалдемократите најавуваат дека ќе се фокусираат на програмата со која излегоа на изборите „За подобра иднина“ и дека ќе ги искористат сите механизми за да им ја презентираат на граѓаните (преку непосредни контакти со нив) и дел од решенијата да ги преточат во закони (преку опозициските пратенички групи).