Насловна

ЕДИТОРИЈАЛ

Бројките кажуваат се

Соња Маџовска

Не се потребни многу коментари и експертски објаснувања за некој да ни каже каква е живејачката во земјава. Понекогаш и голите бројки кажуваат се'. Македонските граѓани и по 20 години од осамостојувањето, се најсиромашни во споредба со земјите од поранешна СФРЈ. Македонија со просечна плата од 333 евра се наоѓа на последното место, имаме и најмала потрошувачка кошничка, која, според Статистика, изнесува само 200 евра, за разлика, на пример, од Србија каде што таа достигнува 557 евра, или Хрватска 908 евра, и Црна Гора со потрошувачка кошница од 770 евра. Дали ова значи дека македонските граѓани постојано се на диета, па многу малку пари трошат за храна, или, едноставно, некои семејства не можат да си дозволат да им купат на своите деца ни млеко, ни јогурт, месо, овошје, зеленчук.

Македонија и по 20 години има најголема стапка на невработеност од 31,2 отсто, а толкава е и стапката на сиромаштија во споредба со земјите од регионот. Минатата недела колешка од српскиот весник „Прес“ побара бројки за живејачката во земјава, не коментари, ниту експертски мислења, само голи бројки за просечната плата, потрошувачката кошница, колку чинат јавниот превоз, изнајмување стан или ручек во ресторан. Македонија споредена со сите земји од поранешна ЈУ, се потврди дека е на последното место.

И после некој ќе ни раскажува дека во сиве овие години имало напредок. Па каде е тој кога и натаму сме на дното. И по 20 години, немаме абер ниту од влез во Европската унија или во НАТО, кои можеби колку-толку даваат некаква надеж, дека со влез во овие евроатлантски структури земјава може да се надева и на подобар економски напредок.

Убаво е кога пред избори партиите ветуваат подобар стандард за граѓаните, повеќе вработувања, инвестиции, повисоки плати, но, очигледно, мал е бројот на луѓе што ги почувствувале овие благодати.

Сево ова кажува дека македонската економија е исправена пред сериозни предизвици. Редно време е Владата да го вклучи алармот и да направи анализа каде се движела економијата во изминатите 20 години, а каде треба да оди во наредните години. Само по себе се наметнува потребата работите не само да се следат, туку и соодветно да се реагира.

Според последните ветувања она што може да се очекува барем во наредниов период е дека ќе се намалат некои даноци, ќе се зголемат платите, ама во државната администрација ќе има поповолни кредити за стопанството, ќе се градат патишта, а ќе има и поголеми субвенции во земјоделството. Ова се некои од ветувањата од „Манифестот“ на ВМРО-ДПМНЕ за време на предизборната кампања. Но, во меѓувреме, трговскиот дефицит во првите четири месеци од годинава се искачи на 1,1 милијарда долари, порасна и надворешниот бруто-долг на државата, а и владиниот долг го зголемија 220 милиони евра од кредитот од ММФ.

Што ќе вети новиот мандатар Никола Груевски при објавувањето на новата Влада, останува да видиме, но очигледно е дека ни се потребни порадикални промени во економијата за да барем на подолг рок стандардот на македонските граѓани се подобри. Тоа можеби по 10 години ќе се искачиме погоре на листата кога повторно ќе се анализира како се живее во земјите од поранешна Југославија.