Филе: Македoнија треба да почне преговори

Министерот Никола Попоски лобира за датумот и за безвизниот режим во Брисел

Еврокомесарот Штефан Филе вчера на форум во Загреб побара поддршка за преговорите на ЕУ со Македонија, оценувајќи дека тоа ќе ги забрза реформските процеси во земјата и ќе ги зајакне меѓуетничките односи.

„Треба да покажеме дека европската перспектива на земјата е реална. Силно веруваме дека придвижувањето на пристапниот процес во следната фаза ќе го задржи темпото на реформи. Земјата е добро подготвена, но преговорите се потребни за да ЕУ подлабински се посвети на прашања како што се владеењето на правото и борбата против организираниот криминал“, рече Филе.

Паралелно со еврокомесарот, шефот на дипломатијата, Никола Попоски, ја турка препораката на ЕК за Македонија директно во Брисел, говорејќи пред членовите на Комитетот за надворешни работи (АФЕТ) на Европскиот парламент. Тој исто така се обрати во Европскиот центар за политика (ЕПЦ) и имаше појадок со амбасадорите на земјите-членки на ЕУ, плус билатерални средби со европарламентарците. Неговата главна порака е дека очекува поддршка од сите земји членки на ЕУ за препораката на ЕК за почеток на преговори со Македонија, а Грција да се согласи со констатацијата дека тоа позитивно ќе влијае за изнаоѓање на решение за спорот за името. Со еврокомесарката за внатрешни работи и правда, Сесилија Малстром, Попоски вчера разговараше за заканите од Европската комисија за привремено укинување на безвизниот режим за земјите од Западен Балкан и за справувањето на Македонија со лажните азиланти.

„Ние на Балканот испорачуваме реформи, па верувам дека ЕУ ќе ни испорача членство според индивидуалниот напредок. Доделување на датум за преговори на декемврискиот самит на Европскиот совет ќе биде најголем ќар на долг и краток рок и за Грција, и за нас и за Унијата. Имаме заедничка одговорност, како и иднина и верувам дека продолжувањето на процесот на унификација на ЕУ ќе ни донесе бенефит на сите“, рече Попоски во Европскиот парламент.

По говорот германскиот европратеник Јорго Шацимаркаркис рече дека видел како се палат знамиња во вашата држава, што според него значи дека Охридскиот рамковен договор треба целосно да се имплементира. Ричард Ховит истакна дека шпекулациите оти Македонија чека да добие датум за пристапни преговори за да олабави во моментумот за реформи се неточни и дека тој има поинаков впечаток од средбите со премиерот Никола Груевски.

Грчката европратеничка Марија Елени-Копа праша дали нашата земја го прифаќа грчкиот Меморандум за разбирање и ако го прифаќа кога очекува формалните преговори по тие точки да започнат. Бугаринот Евгениј Кирилов говореше дека лицата со бугарско државјанство во Македонија се третирани лошо и се чудеше зошто бил нападнат што организирал конференција за поетот Никола Вапцаров и истиот иако македонски, го претставил како бугарски поет. Најригиден во ставовите беше бугарскиот европратеник Андреј Ковачев, кој тврди дека се врши дискриминација и нетолеранција кон Бугарите во Македонија и дека Мирослав Ризински е осуден оти рекол дека е македонски Бугарин.

„Бугарија нема да биде пречка на македонскиот пат кон Европа, но ова се работи кои не може да се решат во Брисел. Вие велите оставете ја историјата на историчарите, но вие не го правите тоа, ја користите историјата да формирате национален идентитет“, рече Ковачев.

Попоски одговори генерално дека целата ситуација би се сменила на подобро доколку се добијат пристапни преговори.

„Седум години сме кандидат и четири години добиваме позитивни препораки, а се уште не сме почнале преговори за членство во што сме рекордери. Никој толку не е тестиран како Македонија“, посочи Попоски, според кого меѓуетничките односи се важни, но единствен начин тие да се решаваат е во европски манир, додека оние што имаат двојно државјанство имаат еднакви права во нашата земја. Тој рече и дека владеењето на правото е најважно, па кога се третира случај на корупција (како кај Ризински, кој е осуден за примање мито), да се гледа криминалот, а потоа етничка припадност и националност. Во врска со надминување на проблемот со Грција, Попоски посочи дека треба да се почитува Времената спогодба од двете страни, според пресудата на Меѓународниот суд на правдата, додека Меморандумот за разбирање содржи димензии од едната, а не од тоа што го бара и другата страна.

Нема лесен начин за решавање на проблемот со името, но ако почнеме преговори ќе биде полесно, иако секоја земја-членка ќе има можност при отворањето и затворањето на секое од 35-те поглавја да ни го загорчи животот ако не исполнуваме некои барања“, одговори Попоски. Во врска со бугарските прашања околу историјата, министерот одговори дека тој не е историчар и дека не сака да третира прашања од оваа област во неисториска рамка, што наиде на гласно негодување кај бугарските европратеници.

Денес Попоски ќе се сретне со известувачот за Македонија во Европски парламент, Ричард Ховит, а потоа со првиот човек на Директоратот за проширување во Европската комисија, Стефано Санино. Попладнето се предвидени билатерални средби со бугарските европратеници, Станимир Илчев, Евгениј Кирилов, Андреј Ковачев и Кристијан Вигенин. (С.Ј.)