Србија се крсти во Јеремиќ за Косово

Македонија крие како гласала, дали нашето ливче било едно од петте неважечки?

Горан Адамовски



Голема чест, потврда за угледот на Србија и шанса пред Обединетите нации да се отфрли независноста на Косово, се првичните реакции на јавноста во Белград по петочниот избор на шефот на српската дипломатија, Вук Јеремиќ, за претседавач на 67. Генерално собрание на ОН. Земјите од регионот, кои главно го поддржуваа неговиот литвански противкандидат, сметаат дека победата на Јеремиќ нема да влијае на односите во регионот. Литванците го гледаат, виновникот за поразот во Русија, која, според нив, повторно го отвори раните од студената војна. Светската јавност не се возбуди премногу од изборот.

На гласањето во петокот, Јеремиќ доби 99 гласа, додека за амбасадорот на Литванија во ОН, Далиус Чекулис, гласаа 85 земји. Една земја беше воздржана, а имаше и пет неважечки листа. Како гласаше Македонија, останува тајна. Од Министерството за надворешни работи само кусо велат дека нашиот амбасадор во ОН, Пајо Авировиќ, гласал „во согласност со нашите национални приоритети и надворешнополитичка стратегија“. Според шпекулациите, се очекуваше Македонија да гласа воздржано, но резултатите од гласањето покажаа дека само една земја била воздржана, а тоа, според сопствено признание, била Босна и Херцеговина. Се наметнува дилемата дали нашата земја е една од петте со неважечки гласови?

Битката на Јеремиќ и на Чекулис го подели светот. Литванија прва најави кандидатура за претседателското место, при што доби поддршка од повеќето земји на Европската унија. Но, потоа Србија, пред се', со помош на Русија и на неврзаните земји, се огласи дека го сака челното место за себе. Јеремиќ смета дека поб��дил, бидејќи кажувал зошто треба довербата да му се даде нему, додека неговиот противкандидат одел на картата зошто Србија не треба да победи.

Од руското Министерство за надворешни работи веднаш ја поздравија победата. Честитајќи го изборот, хрватскиот претседател Иво Јосиповиќ вели дека очекува Јеремиќ да ја врши задачата коректно и на задоволство на државите од целиот свет. Тој објаснува дека Хрватска гласала за Качулис од причина што Литванија прва ја истакнала својата кандидатура и добила ветување од Загреб за поддршка. За Качулис гласаше и Словенија, додека Црна Гора навиваше за Јеремиќ. Барем така се зборуваше пред гласањето.

Шефот на преговарачкиот тим на владата на Србија во дијалогот со Приштина, Борислав Стефановиќ, смета дека ова функцијата е работа на угледот на земјата и на дипломатскиот престиж, но ја смирува јавноста дека на Генералното собрание, всушност, и ќе нема многу прашања што ќе се однесуваат на Србија. За разлика од него, првиот човек на Единствена Србија, Драган Марковиќ, уверен е дека победата на Јеремиќ ќе ја олесни борбата за правда и интересите на српскиот народ во Косово. Професорот на Факултетот на политички науки во Белград, Предраг Симиќ, смета дека сега и одговорноста на Србија е многу поголема и оти светот со поголемо внимание ќе ги следи потезите на Белград. Според него, Јеремиќ нема да има директно влијание на случувањата во Косово, но, сепак, ќе може да помогне индиректно. „Неговото влијание во многу нешта ќе зависи и од потезите на Белград“, оценува професорот.

Јеремиќ е трет претседавач на Генералното собрание на ОН од поранешна Југославија по македонските дипломати Лазар Мојсов (1977) и Срѓан Керим (2007).