Мислења

Тешко на Грците, блазе на Македонците

Слободан Најдовски

Нема место за споредба со стандардот и со квалитетот на живеење кај нас и со оние на Грците, ние сме далеку посиромашни

Изминатата недела, македонската Влада преку првиот финансиер на двапати ја прокоментира финансиската состојба во Грција. Првиот пат многу децидно беше соопштено дека на Грција во скоро време и' претстои банкрот. Ваквата вест соопштена од високо државно ниво значи палење на црвеното светло за домашните бизнисмени, посебно за оние чии коминтенти се од соседната држава. Можеби и затоа само после неколку дена констатацијата беше ублажена со формулација дека банкрот ќе има, ама ќе биде контролиран.

Информирањето за економските состојби кај нашиот јужен сосед е добро бидејќи Грција е еден од нашите поголеми економски партнери, без разлика на спорот со името кој ја оптоварува можноста за уште поголема соработка. Од ваквите информации, соопштени од високи функционери, стопанствениците треба да ги предвидат своите активности во економската соработка со своите партнери од Грција. Истовремено, овие информации можат да послужат за внимателност доколку дојде до несакани последици во меѓусебните економски односи, како резултат на финансиската состојба во Грција. Но изнесените информации требаше да бидат проследени и со одредени мерки и укажувања од надлежните институции до македонските стопанственици. Само во тој случај ќе може да се разбере суштината на пораките. Тоа би било така ако информациите беа наменети за оние кои во овој момент се најзаинтересирани, односно менаџерите на домашните компании.

Но, впечаток е дека информациите многу повеќе се насочени за политичка употреба и манипулација на домашен терен. Многу ме потсетува на разговори на поединци, од типот дека на Грците им се враќа заради неправедната политика кон нас и ќе видат во каква криза и сиромаштија ќе западнат, а без да погледнат дека џебот им е празен. Од пласираната информација, каква е состојбата во Грција треба да следува заклучок и препорака за споредба со која политиката на нашата влада влева сигурност и дека македонските граѓани треба да бидат среќни што имаат ваква влада. Демек тешко на Грците што ги чека и во каква состојба се наоѓаат, а блазе си на Македонците, благодарение на Владата.

Не е спорно дека економската состојба во Грција има последици по стандардот на грчките граѓани, но да се алудира дека се во полоша состојба од нас во најмала мера е несериозно.

Нема потреба за некоја посебна економска анализа, иако таа ќе даде многу попрецизни податоци, за да се осознае почетната слика. Доволно е да се погледне во продавниците во регионите кои гравитираат кон јужниот сосед. Само ако се погледнат кошниците кои ги полнат во поголемите маркети и пред касите за наплата и тие да се споредат со оние на нашите потрошувачи ќе се забележи разликата во нивото на животниот стандард.

Проблемот на мнозинството грчки граѓани не е да се борат за гола егзистенција туку како да се откажат од многу бенефиции кои ги имаа во минатото. Нивните протести се против намалувањата на примања кои беа екстра приход за висок животен стандард. Тие протестираат што им се укинува четиринаесетта или тринаесетта плата. Тие се против укинување на испратнина за во пензија која за наши услови е како купување стан со заминувањето во пензија.

За да се има уште попрецизна слика за тоа доволно е да се погледне кои се мерките што грчката влада со закон за плати, кои според одредени медиумски информации, ги предлага за намалување на издатокот на државната администрација. Од таму ќе се види дека најниската плата во администрацијата ќе биде на ниво од седумстотини и осумдесет евра наместо досегашните седумстотини и единаесет а највисоката ќе биде две илјади и двеста евра. Анализирајќи го законот се гледа дека административците во Грција ќе добиваат бонус за Божик во висина од петстотини евра, а за Велигден и годишен одмор по двеста и педесет евра. Тука се и додатоците за деца како и посебен додаток од сто евра за работа во пограничен реон. Покрај овие надоместоци останува и можноста за дополнителни бонуси.

Нема место за споредба со стандардот и квалитетот на живеење кај нас каде што стапката на сиромаштија е над триесет проценти а шеесет проценти од населението со своите месечни примања, целосно или делумно не ги задоволува основните потреби за живот. Само како куриозитет, во Грција се протестира против најмалата плата во администрација од седумстотини и осумдесет евра. Наспроти тоа, нашата Влада ги убедува работниците дека треба да експлодираат од среќа за постигнатиот договор за минимална плата од сто и триесет евра кои ќе ги добијат по три години. Сегашните примања на шеесет илјади вработени се под сто евра или половина од цената на основната потрошувачка кошница или на годишно ниво нашите вработени примаат плата колку надоместоците за Божик, Велигден и годишен одмор на Грците.

Неспорно е дека Грција се соочува со финансиски проблеми и тамошните граѓани ќе ја платата цената на погрешната фискална политика на нивните влади во минатото. Но, далеку од тоа дека ќе дојдат во таква состојба што ние ќе сме подобри како резултат на, наводната, успешна економска политика на Владата. Како и Грците денес, така и македонските граѓани во иднина ќе го платат данокот на сегашната нереална политика кога е во прашање државниот буџет, односно неговото финансирање, ама цената ќе биде повисока. Затоа споредбите на секој план во економска смисла на стандардот и квалитетот на живот на граѓаните од двете држави е скоро бесмислена ако суштински не се промени економската политика кај нас.

Нашата Влада треба да ја следи состојбата кај јужниот сосед. Доколку оцени за потребно треба навремено да реагира за да немаме или да ги намалиме евентуалните штети. Но, наместо да слушнеме кои мерки ги презема Владата, по се' изгледа стратегијата е како да се манипулираат нашите граѓани и да седат мадро опоменувајќи ги дека од лошо има полошо. Значи целта е едноставна, при што се настојува да се избегне расправата за стандардот кај нас, да се избегне разговорот за сиромаштијата на нашите граѓани.

Дали пренагласеноста на пораката за состојбата во Грција треба да се сфати како мелем на рана за крајно неразбирливите и неаргументирани пречки кои ни ги прави Грција на патот за нашата евро-атланска интеграција? Прашање е дали и пораката е во ст илот на познатата поговорка ,,Да му цркне козата на соседот”? Арно ама, тоа значи дека соседот има коза, а ние?

(Авторот e поранешен пратеник)