Казните ќе ги попарат новинарите

Претставниците на медиумите изразија загриженост од високите казни, кои се движат до 27.000 евра за изречена клевета или навреда

Љубиша СтанковиЌ


„Овој закон не е семоќен, но неговата основна идеја е остварување на слободата на изразување“. Ова го истакна претседател на МАНУ, Владо Камбовски, на вчерашната дебата за предлог-законот за граѓанска одговорност за клевета и навреда. Новинарите на јавната дебата изрекоа многубројни забелешки за понудените предлозите во законот со кој тие ќе имаат само граѓанска, но не и кривична одговорност за клевета и навреда.

Професорот Камбовски, кој е раководител на работната група за подготовка на измените на Кривичниот законик, но и на работната група за подготовка на новиот закон за граѓанска одговорност, смета дека при изготвувањето на новиот предлог-закон се водело сметка дека тој треба да допре и до судот и судиите. Камбовски смета дека судиите во иднина ќе треба да ја имаат предвид Европската конвенција за човекови права, но и искуствата на Судот за човекови права, а што досега не беше правило, барем кога новинарите кривично одговараа за клевета и навреда. Професорот Камбовски, како носител на проектот, потсети дека во ниту една пресуда за новинар никаде и никогаш не се споменала Европската конвенција за човекови права.

„Уште на самиот почеток имавме дилема: дали да се изготви нов закон или да се изврши интервенција во постојниот, но набргу беше напуштена идејата за нов закон“, изјави академик Владо Камбовски и појасни дека најпрво се пристапило кон декриминализација на делата клевета и навреда, а потоа се' да се сведе на граѓанска одговорност.

Вицепремиерката Теута Арифи, како единствен претставник на власта, говорејќи за декриминализацијата и ослободените медиуми рече дека со новиот закон предвидува каскадна одговорност и висина на казната. Говорејќи за каскадната одговорност, Арифи рече дека на потенцијалниот тужител е да одлучи кој ќе биде тужен, односно дали тоа ќе биде новинарот, главниот уредник или сопственикот на медиумот, а судот да ја утврди одговорноста и да ја изрече висината на казната.

Токму утврдениот надомест за плаќање на казната беше едно од забелешките на новинарите. Претставниците на медиумите изразија многу скепса за одредената максимална казна од 27.000 евра за новинарот, уредникот и издавачот.

Освен на член 18 од предложениот закон, новинарите имаа забелешки и на член 23 во кој се говори за изрекување привремени мерки. Имено, со овој член од законот е предвидено запирање на натамошно објавување на натамошни текстови, но и отповикување навредливи или клеветнички изјави. Токму претставниците на Синдикатот на новинарите побараа овој член да не биде прифатен бидејќи со него ќе се спречи натамошна новинарска истрага.