Мое ќоше

Ново братство и единство

Ерол Ризаов

Партнерството со Али Ахмети ги стишува изја��ите на Сали Бериша

Ете го доживеавме и тоа чудо ВМРО-ДПМНЕ да проповеда некое ново братство и единство. Не со еуфорија како за време на Тито, туку со јасно видлива демагошка обланда. Вознемирени од прославата на празникот на албанското знаме и стогодишнината од државноста на Албанија во Скопје, особено од пораките во говорите на премиерите Сали Бериша и Хашим Тачи вмровските елити се одлучија главно на молчење и нивно цитирање, без посериозна осуда. Нашите патриоти пожестоко им се свртеа на оние што имаат критичен став на начинот на кој е одбележана прославата, отколку на неодмерените говорници кои го злоупотребија гостопримството. Западнати во конфузија поради отсуство на лидерот кој секогаш кога е жешко во коалицијата, или е на род-шоу во Америка или не е дома, ударните партиски сили реагираа прилично шарено. Некои стасаа до таму да даваат храбри оценки дека е антидемократски чин да се нападне прославата на еден значаен празник и дека тоа не е добро за подобрување на меѓуетничките односи. Што би можело да се протолкува како добра лекција за толеранција ако е искрено и ако не е во прашење нешто друго.

Ваквата воздржаност е само од страв да не се изгуби партнерството со Али Ахмети, оти без него отиде власта. Од друга страна, дури и за еден просечен патриот премногу е среде Скопје албански премиери да бидат домаќини и со дигната тупаница да играат асоцијации за голема Албанија. Притоа, и премиерот и претседателот на државата го избеганаа настанот кој веќе стаса и на меѓународната сцена и до Брисел, а предизвикува вознемиреност и во соседството, оти на голема Албанија и' требаат територии од пет држави. Сали Бериша кажа од каде до каде била Албанија, ама тоа не било исто како што Слободан Милошевиќ кажувал до каде е Србија. Неговите духовни толкувачи велат дека не се работи за уште еден небесен народ, туку за божја волја Албанија да биде цела. Световните, пак, преведувачи на Бериша велат дека тој мислел на обединета Албанија кога сите ќе влеземе во ЕУ, па ќе нема веќе граници. Да, ама таа приказна не се кажува со цврсто стисната тупаница и со воинствен повик. Очигледно албанскиот премиер својата кампања за изборите идната година ја почна од Скопје. Како и секој популист, лесно го обзема националпатриотизмот кога автоматски откажува компасот.

Евентуалното присуството на претседателот на државата на Република Македонија, на премиерот,на претседателот на парламентот, на политичари од власта и од опозицијата од сите националности според државниот протокол кога се прават меѓународни свечености на кои говорат странски државници не ќе можеше да биде злоупотребен на овој начин на кој тоа го направија Сали Бериша и Хашим Тачи. Ако и покрај протоколот направја вакви отстапувања, тогаш македонскиот демарш ќе имаше своја посебна тежина и оправданост. Проблемот настана поради тоа што прославата кај нас беше организирана фантомски. Да има, ама да не стои Владата зад неа, да дојдат премиерите на Косово и на Албанија, ама да не бидат поканети од македонскиот премиер како што налагаат основните дипломатски правила, туку да бидат поканети од неговиот заменик Муса Џафери. Тоа воопшто не им пречеше ни на Бериша ни на Тачи да дојдат во Скопје каде што наместо гости, станаа домаќини. Точна е констатацијата на грчките весници дека во Скопје големата славеничка торта Албанците сами ја изедоа.Ако ја сечеше и делеше домаќинот како што е редот, ќе имаше по едно парче за сите.

Човечко и уставно право е Албанците во Македонија како и сите етнички заедници да организираат прослави на својата посебност и култура. Тоа треба да се негува и поддржува. Меѓутоа, исто така, повеќе од законска обврска е притоа да се почитуваат протоколарните стандарди и закони на државата каде што се одржува прославата, На настани каде што присуствува претседателот на државата, премиерот, претседатели и премиери на други држави,точно е предвидено кое знаме и како се истакнува, кои химни се изведуваат и ред други протоклорани и законски норми кои мора да се запазат. Да не зборуваме за етичките принципи и добрите обичаи. За жал, и оваа прилика, која можеше да биде извонредна демонстрација дека Македонија се разликува од сите балкански држави со својата мултиетничност и мултикултурно општество, се претвори во своја спротивност, најмногу поради калкулантскиот популистички однос и на домаќините и на гостите. Неслучајно прославата ја бојкотираа лидерите на албанската опозиција и од Скопје и од Тирана. Испадна дека станува збор повеќе за политичка кампања на албанските партии на власт отколку за сеалбанско одбележување на празникот на знамето и државноста. Што се однесува до нашите патриоти кои повеќе стравуваат да не го изгубат партнерот Али Ахмети отколку од паролите за голема Албанија, овој пат домашните непријатели ги обвинија за албанофобија. Нека го пратат итно тоа обвинување до Брисел, бидејќи и таму се појавиле антиалбанци кои погрешно го разбрале говорот на Бериша.

Се' на се' една мошне убава прилика да се покажат предностите на Македонија над сите соседи, се претвори во фијаско. Секогаш е така кога односите не се искрени и кога популизмот ја диктира политиката. Штета.

Кликнете ОВДЕ за повеќе колумни од авторот