Едиторијал

Седум години подоцна

Нина Нинеска-Фиданоска

Толку години поминаа од онаа фамозна 2005, која кој знае од кои причини деновиве станува толку актуелна за владиниот економски врв, што човек почнува да се прашува по што е навистина специфична токму таа година. Како никогаш досега деновиве се изнаслушавме за тогашните економските параметри. Бранејќи го ребалансот на буџетот и економската политика што ја води од жестоките опозициски напади, министерот за финансии, Зоран Ставрески, одлучи споредбите да ги прави со 2005, веројатно земајќи ја како најрепрезентативна од времето на владеењето на СДСМ. И разбравме дека иако во таа година државниот буџет бил многу полесен од сегашните, зафаќал повеќе во проценти од бруто домашниот производ. И дека тогаш капиталните инвестиции биле неколкукратно пониски од оние што оваа Влада ги реализира. И дека...

Еден од нашите читатели во својот коментар до редакцијата сосема наивно прашува „Ќе му каже ли некој на министерот дека сега сме 2012“. И навистина, ајде малку сите заедно да се „освежиме“ и да го насочиме нашето внимание на оваа година.

А за 2012 Владата ни' вети економски раст од 4,5 проценти. Тоа го направи со целосна одговорност некаде кон крајот на минатата година. И сега од истата таа Влада велат дека не можеле да претпостават оти европската должничка криза до толку ќе се разгори, па затоа планирале ваков фантастичен развој на економијата. За разлика од министрите, сите други тоа го претпоставија. И оние злонамерни опозиционери кои само бараат „рачка“ за да критикуваат, и оние експерти кои бадијала ни се „продаваат“ за независни, и оние вообичаено конзервативни економисти од Меѓународниот монетарен фонд и Светска банка. И да не го заборавиме гувернерот на централната банка, Димитар Богов, кој заедно со својот тим предвиде довојно понисок раст, секако имајќи ги пред��ид драматичните европски случувања. Изгледа сите имаат поинаква диоптрија од онаа на Владата, која или беше опиена од сопствениот оптимизам, или сакаше со него да ги опива широките народни маси. И да им најавува повисоки плати, мноу повеќе патишта, енергетски проекти, нови болници и реновирани училишта...

Три месеци беа доволни за да се распрснат ваквите шарени илузии. Буџетот потклекна под налетот на кризата, не можејќи да се наполни од истоштените компании и граѓанство.

Владата мораше да ги напушти фантазиите и се одважи да го симне растот на 2,5 проценти. Чуварот на државната каса беше принуден да ги употреби финансиските ножици и да исече дури 122 милиони евра од предвидените буџетски трошења, од кои цели 90 милиони од капиталните проекти. Попусто бизнисмените ја чекаат ветената инфраструктура, таа изгледа малку ќе забави, заедно со парите што треба да им се платат на фирмите што веќе работеле или работат за државата. Ќе настрадаат и ставки за здравството и за образованието. Само платите на административците се во нагорен тренд!

Уште не стигна министерот Ставрески да им објасни на пратениците во Собранието дека и овие 2,5 отсто се одличен економски резултат за ваква тешка година, кога гувернерот Богов повторно малку го помати расположението. Тој сега очекува два проценти пораст на БДП, наспроти претходната негова прогноза од 2,4 отсто. Аналитичарите, пак, велат дека ќе бидеме среќни ако стигнеме и до еден процент над нулата. Дали е ова сигнал дека по некој месец ќе следи ново владино преиспитување, и секако, нови буџетски кратења. Или можеби екстра задолжувања, бидејќи веќе разбравме оти како четврта најниско задолжена европска држава, сме имале уште простор и за нови долгови!