Си велам

Таткото на сите лаги

Ерол Ризаов

Ако ја заслуживме независноста како вековен сон, легитимно прашање е дали ја оправдавме

Проверена и потврдена универзална вистина е дека најмногу се лаже пред избори. Ако дење-ноќе сте соочени со предизборна кампања, живеете во чудесното царство на барон Минхаузен. Големата лага станува татко на сите лаги. Древните Елини ја нарекле продон псеудос, што значи основна, централна лага, од која се испилуваат сите лаги. Кога еднаш ќе ја изговорите, мора постојано да лажете. Продон псеудос е најважната доктрина на политиката во вечната војна за власт. Сепак, вештината на политичарите во лагата не е толку фасцинантна колку мазохизмот на излажаните. Најмногу ги сакаме најубавите приказни и басни, додека последни не дознаеме дека сме измамени и изневерени. Тогаш љубовта прераснува во жестока омраза. Македонските политички гарнитури кои беа на власт добро го почувствуваа тоа на своја кожа, за жал, секогаш откако ќе ја изгубат власта.

Македонија седма година е во постојана предизборна кампања. Идилата на оваа власт се' уште трае, иако се појавија сериозни сомнежи за неверство. Поодамна е надмината вообичаената и помалку разбирлива доза на лаги за кревање на адреналинот на политичките симпатизери, поддржувачи и особено на неопределените месец-два пред избори. Нашата јавна и медиумска сцена е опасно предозирана од лаги и затруена од атмосфера на омраза и нетрпеливост не само кон политичките противници, туку кон сите што не се во партиските табори и не се јасно и јавно определени каде припаѓаат. Во таа војна за власт и во морето лаги се дави иднината на Македонија. Ако како вековен стремеж на стотици генерации се оствари сонот да имаме сопствена и независна држава, сосема е ��егитимно прашањето дали по 21 година ја оправдавме самостојноста на Македонија. Ова прашање, осамен, го поставувам повеќе пати јавно, но досега никој не се чувствува прозван да одговори. Мојот одговор е дека македонските политички водачи, интелектуални и деловни елити, граѓанскиот сектор целосно потфрлија во забрзувањето на историските процеси во развојот на Македонија. Овие генерации македонски граѓани, нивните избраници, духовни перјаници и нови преродбеници не ја оправдаа независноста на државата. Се' уште сите показатели на развојот, личниот и општествен стандард, вкупниот квалитет на живеење има пониски дострели отколку далечната 1989 година. Одговорноста за овој застој и назадување не може да биде апстрактна. Таа според сите релевантни мерила и критериуми најмногу паѓа на душа на оние што ги имале механизмите на владеење сите овие години. Се разбира, дел од одговорноста припаѓа и на сите други општествени структури и на оние што не ја препознаваат со децении истата лага. Не помала одговорност за залудно потрошените децении паѓа и на оние што ја сервираат слаткоречивоста на властите за големите успеси, прикажувајќи ја пустината како зелена оаза. Велат не е тешко во Сахара да им се симулира на жедните виртуелен водопад.

Овој пат фатаморганата е стимулирана со многу посовремени достигнувања на македонската политика. По откривањето на пославното минато и на предците во античката историја и по драматичната изградба на споменици и нова архитектура, наеднаш се појавија други грандиозни проекти. Ќе се копаат во утробата на земјата големи рудници за злато и сребро. Откако не успеавме да го најдеме закопаното баснословно богатство кое германските војски го носеле од Африка за време на Втората светска војна и го скриле во Македонија, сега тоа ќе го откриеме во новите златни рудници. Покрај рудниците ќе се градат големите брани и езера на Црна Река и Вардар. Ќе се градат автопатишта вдолж и низ цела Македонија. Гасификацијата на земјата само што не почнала, всушност, таа одамна е почната само некако не се гледа. Ќе ни тече дома плин директно од Јужен поток, како вода од чешмите. Ќе татнат брзи електрични возови по живописната Вардарска Долина. По јапонски критериуми од Скопје за Солун ќе патуваме за помалку од половина час, а Скопје - Белград за саат и петнаесет минути. До Виена ќе одиме на кафе за три саати.

Сестринска компанија на „Мерцедес“ ќе гради грандиозна фабрика со 4.000 вработени во Кавадарци. Влегуваме на голема врата во автомобилската индустрија, ни повеќе ни помалку туку во „мерцедес“. Веќе се курдисани управните одбори на компанијата, темелите се удрени, работите почнуваат со силно темпо, кај и да е за една година-две години почнува производството. Од возбуда не видов што ќе работиме за „Мерцедес“. Си велам, што и да е, добро е. Дури и да плетеме чорапи и со секој продаден „мерцедес“ да даваме по еден галон црно „тиквешко“, не ќе е лошо. Во Скопје ќе се гради фабрика за автобуси. Се враќа ФАС. Веќе првата тура од 50 најубави автобуси е продадена на американскиот пребирлив пазар. Го видов оној автобус кој во место го возеше премиерот Никола Груевски. Навистина е прекрасен. Човек не може да не се радува на помислата дека еден дел од фасовците кои преживеале ќе ги остават такси-крнтиите и ќе се вратат во фабричките хали да го работат тоа што најдобро го знаат. Едно време правеа по 2.000 автобуси годишно за светските пазари. Таму одев на производна работа како гимназијалец. Во црниот комунизам ги носеа учениците по две недели на пракса во фабриките да видат како се раѓа лебот. Новите демократи ги згаснаа фурните.

Во Прилеп се отвори Институт за роботи. Бев пред 15-20 години на отворањето на неговиот претходник за високософистицирана технологија на почитуваниот Самаковски. Го молам да не пребрзува со производство на роботи за домашен пазар, оти ги има премногу кои се преправаат дека се луѓе. Подобро е Самак да ги продава роботите на Запад и на Исток оти кај нас нема работа ни за живите, а камоли за роботите кои не ’забушаваат‘, не штрајкуваат, не јадат, не пијат и не бараат плата.

Почна изградбата на првите облакодери во Скопје. Аеродром ќе стане скопски Менхетен. Големите светски богаташи Слим од Мексико и Субрата Рој од Индија, емирот од Катар Хамад бин Калифа допрва ќе го одврзат ќесето. Нивните инвестиции во Македонија ќе влезат во светските чуда.

Почитувани читатели, без грам иронија, и без сарказам, иако сум веќе подостарен новинарски циник и постојано скептичен на ветувањата на властите, јас сакам да верувам во сите овие проекти. Срцето ми вели дека сето ова еден ден ќе биде наша реалност. Имам сериозен проблем со разумот и горчливото искуство. Во овие години на патување од еден во друг политички и економски систем се изнагледав чудесни проекти и се изнаслушав фантастични приказни. Ја сонував Вардарска Долина на јаве, бев во Есен кога големиот концерн „Круп“ се думаше да дојде во Македонија, од силконската долина во Калифорнија стасуваа пред избори волшепства, се градеа Потемкинови села и кули од карти, се градеа фабрики и рајски градини во говорите на политичарите и на телевизиите и во весниците. А Македонија тонеше во се' поголема сиромаштија и беда. Чинам веќе е преморана од лаги. Никогаш повеќе не сум сакал да не бидам во право отколку сега. Верувајте.