Интервју -Цената на станбениот квадрат нема да п��ѓа

Д-р Ванчо Чифлиганец, сопственик на градежната компанија „Адора инженеринг“, очекува рамноправни услови за работа на домашните и странските инвеститори

Сања Наумовска


Каква е куповната моќ на македонските граѓани и влијае ли кризата на побарувачката на станови?

Фактот дека вложувањето во недвижностите е долгорочно најсигурниот и највредниот капитал - е главната и најважна причина што интересот за купување станови во Македонија се' уште е голем. Една од причините за тоа е што висококвалитетните станови имаат трајна вредност што никогаш не девалвира.



Какви се условите на пазарот на недвижности? Може ли да се очекува да паѓаат цените на станбениот квадрат?

Цените на квадратен метар станбен простор во квалитетно изградените колективни објекти за домување во Скопје и поголемите градови во Македонија остануваат засега исти и нема да варираат. Зголемувањето на цените на вградените материјали може да предизвика цените на станбениот простор да се покачуваат, што би била логична последица на состојбите во градежниот сектор. Доколку на пазарот на недвижности се појават неквалитетно изградени станови, цените на становите може да стагнираат, па дури и да паѓаат, но тоа би важело за мал број станови.



Јавното претпријатие за стопанисување со станбен и деловен простор гради и комерцијални станови, чиј квадрат е поевтин од оној на приватните компании. Влијание ли тоа врз работата на градежните фирми и врз секторот воопшто?

„Адора инженеринг“ гради станбени објекти на градежно земјиште купено од државата на транспарентна лицитација. Цената што „Адора“ ја плаќа за купување на државното градежно земјиште на лицитација, уште пред да започне изградбата ја оптоварува цената на станбениот квадрат за 150 до 250 евра. Од ова произлегува дека становите што моментално ги продава „Адора инженеринг“ се всушност поевтини од државните, затоа што ние немаме добиено градежно земјиште на подарок, или по повластени цени. Затоа сметам дека становите на „Адора“ се нудат по конкурентни цени, поволни за купувачите.



Во високата градба од неодамна имате конкуренција и од странски инвеститори. Дали тоа ја отежнува позицијата на домашните компании на пазарот?

„Адора инженеринг“ сака да се натпреварува со странските инвеститори во Македонија и надвор од државата, но под рамноправни услови. Според неофицијални информации, на некои странски инвеститори државата им овозможила поповолни услови за работа со плаќање на само 30 проценти од давачките за комуналии. Тоа, како и купувањето на градежно земјиште по повластени услови, цената на изградениот квадратен метар станбен простор ја намалува за 150 до 200 евра. Доколку е ова точно, излегува дека ние домашните инвеститори во Македонија се наоѓаме во доста понеповолна состојба отколку странските инвеститори. Тоа е опасна работа, поради што голем број компании од високоградбата кои ја движат целокупната македонска економија, може да се доведат дури и до згаснување на бизнисот. Во услови кога сите ние плаќаме иста цена за железото, бетонот и плата за градежните работници, ставањето во поповолна позиција на некои субјекти, ни ги сече гранките на кои седиме и ни ја уништува силата која не движи. Јас не сум против странските инвестиции во Македонија, ниту против странските инвеститори во високата градба, но сакам рамноправен полигон за натпревар.



Вашата фирма работи околу една деценија. Како ги оценувате условите за водење бизнис во Македонија?

„Адора инженеринг“ годинава одбележува 10 години постоење со континуиран раст и развој, за што потврда е нашето 20. место меѓу најуспешните компании во Македонија, изградените 1.300 станови, 18 станбено-деловни објекти и двете престижни признанија „Инвеститор на годината“ за 2010 и 2011 година. Сметам дека државата од година во година создава поповолен амбиент за оваа дејност, со реформите на институциите и владините мерки, кои доста позитивно се рефлектираа врз севкупното работење на компаниите во сферата на високоградбата. Потврда за ова се транспарентните јавни лицитации за продажба на градежното земјиште, реформираниот катастар со забрзана постапка за добивање лист за предбележување и имотен лист, што ја зголеми сигурноста кај купувачите. Намалувањето на ДДВ-то од 18 на 5 проценти, влијае многу поволно на оние што градат станови и на тие што произведуваат градежни материјали. Особено олеснителна околност е мерката за ослободување од давачки на добивката што се реинвестира во компанијата. Тоа „Адора“ го практикува, вложувајќи го речиси целиот профит во тековни инвестиции и проекти за иднината.



Секторот градежништво до лани го поттикнуваше економскиот раст. Но, годинава веќе се чувствува и во овој сегмент намалување на активностите. Колку влијае кризата врз работата на градежните компании?

Спомнав дека доколку граѓаните сопствениот капитал го вложуваат во купување квалитетна недвижност, прашање е дали кризата би се проширила во градежните компании? Во „Адора инженеринг“ се' уште тоа не го чувствуваме. Секторот на високоградбата, кој со економскиот обрт на инвестициите има најбрз ефект врз вкупната економија, очекувам и во иднина да и' дава голем поттик на македонската економија. Секако, мерките на институциите одат во прилог на стимулирање на градежништвото и високоградбата во Македонија.