„Ориент експрес“ пристигна во Македонија

Приказната во филмот „До балчак“ е метафора за супстратот на македонското битие, рече Столе Попов, уверен дека ќе направи добар филм

Сунчица Уневска

Демир Хисар - Легендарниот симплон „Ориент експрес“ вчера пристигна во село „Света“ во Демир Хисар, означувајќи го почетокот на снимањето на новиот филм на Столе Попов насловен „До балчак - Приказна од Дивиот Исток“. Времето беше вратено во 1906 година, насекаде турскиот аскер, но на турскиот пункт покрај пругата имаше и малубројни селани, имаше некаков импровизиран кафез од дрво во кој беа двајца заробени, имаше многу кочии со коњи наоколу и еден господин и госпоѓа кои го чекаа возот, што доаѓа од Лондон, преку Париз, Букурешт, па оди кон Константинопол или кон Солун. Сетот изгледаше навистина фантастично, како своевиден времеплов, направено се' многу точно и импресивно, пренесувајќи ве многу автентично во времето на владеењето на Отоманската империја. Врв на сето тоа, секако, е возот, кој има ресторан и пет вагони и внатре е уреден фантастично, со целосно стилизиран мебел и со атмосфера која едноставно понесува. На станицата во село Света пристигнаа Филип (Мартин Јорданоски) и Тереза (Инти Шрај) и со таа почетна сцена во филмот стартува и самото снимање, кое треба да трае десет недели.

„Поминаа цели 25 години откако Горан Стефановски и јас почнавме со работа на ова сценарио. Но, и покрај тоа што од тогаш поминаа девет влади и ниту една немаше храброст да го поддржи овој филм, никогаш не го ставив ад акта“, изјави режисерот Столе Попов, кој беше видно возбуден, задоволен, но и самоуверен дека и, покрај се', ќе направи добар и актуелен филм. „Оваа приказна е метафора за самиот супстрат на македонското битие“, додаде Попов, објаснувајќи дека е ослободен од идеологии и дека зборува низ призмата на обичниот човек, низ судбините на маргинализираните луѓе осврнувајќи се на коренот на македонската кауза. Поточно, на она исконско чувство за слобода, за зачувување на својот идентитет, за начинот како да се одбрани своето име и да се носи со гордост.

На сетот вчера се чини дека пристигнаа сите. Тука беше министерката за култура Елизабета Канческа-Милевска, тука беа директорите на Филмскиот фонд и на Кинотека на Македонија, Дарко Башевски и Мими Ѓорѓоска-Илиевска, градоначалникот на Битола Владимир Талевски, копродуцентите „Сектор филм“ и студиото ФХ3Х, и голем дел од огромната екипа, која брои 180 луѓе. А освен Инти Шрај, која е од Словенија, во филмот ќе се појават и српските актери Мики Манојловиќ, Никола Којо и како специјален гостин, Бата Живоиновиќ. Сите други се македонски актери, меѓу кои се и: Сашко Коцев, Тони Михајловски, Сенко Велинов, Јовица Михајкловски, Искра Ветерова, Јордан Симонов, Владо Јовановски, Никола Ристановски и други.

Министерката Канческа-Милевска беше одушевена од тоа што го виде, изјавувајќи дека ова е ремек-дело и дека првпат присуствува на нешто вака импресивно. Таа зборуваше дека ова е проект кој е историски и културно исклучително значаен и верува дека со него ќе се гордееме. Поддршката за филмот и интересирањето се навистина огромни, а сето тоа влијае и на одличната атмосфера и доверба која владее на сетот.

Прекрасната Инти Шрај зборуваше за својата улога со голема одушевеност, велејќи дека ликот на Тереза е симбол на слобода, дека таа во филмот е како свеж ветар. Тереза доаѓа од Англија и од Франција и за неа се' е ново. Но, нејзиниот лик на слободна жена ќе донесе многу провокации. Шрај беше одушевена и од сетот, од костимите, сценографијата, од богатството и автентичноста и рече дека тоа е нешто што многу му помага на актерот и дека за неа тоа бил своевиден шок. Мартин Јорданоски објасни дека неговиот лик се разликува од другите во филмот, но дека тој се наоѓа пред голем предизвик заедно со Тереза и дека за кратко време неговиот лик ќе доживее големи промени. Додека Сашко Коцев, кој го игра Крсто, зборуваше дека тоа е лик кој многу се разликува од него, но дека му овозможува да се соочи со несвесното во себе. Тој изјави дека им престои голема битка, со сценариото, со уметноста, но и со самите себе.

„Иако филмот обработува епоха, сепак, ова е многу современ филм, кој одлично комуницира со денешнината“, изјавува Столе Попов. Тој верува дека и овој негов филм ќе комуницира добро со публиката како и сите негови претходни филмови, додавајќи дека иако меѓу неговите филмови имало големи временски периоди, а првиот е од пред 35 години, сепак, тие никогаш не изгубиле од својата актуелност. Осврнувајќи се, пак, на денешното време, тој рече дека и покрај тоа што мислиме дека живееме во високо технолошка ера и веруваме во некаков виртуелен свет во 21 век, сепак, се менува само надворешното, а суштината останува иста. „Фрапантна е сличноста, бидејќи во суштината на се' всушност лежи човекот. Идеологии се раѓале и умирале, се појавувале царства и империи и исчезнувале, а она што останува и што ги одредува општествените релации, секогаш е човекот“, зборуваше Столе Попов. „Човекот секогаш сонувал за подобар свет, продолжи тој, секогаш големите си поигрувале со малите, силните со слабите, но само несовршенството на човекот е она што одредува се'. Луѓето се оние што го одредуваат филмот, нивните проблеми и универзалните вредности“. Тој истакна дека силно верува во неговата суштина и дека филмот „До балчак“ не би требало да се гледа како филм-епоха.

Продуцентот Данчо Чевревски („Триангл филм“) извести дека снимањето ќе продолжи во Битола, во местата Рапеш, Штавица, Маково, потоа во околината на Штип, во Криволак и во Скопје. Буџетот на филмот е 3 милиони и 600 илјади евра, а негов копродуцент, покрај „Сектор филм“ и ФХ3Х, е и Македонската телевизија.