Мое ќоше

Тајниот закон на Груевски

Ерол Ризаов

Колкави се шансите за департизација на јавните претпријатија

Наслушнав дека премиерот Никола Груевски и Владата подготвуваат во најголема тајност значаен закон за департизација на јавните претпријатија. Ќе се укинуваат управните одбори во државните компании. Ќе се заоструваат критериумите за избор на генерални директори на големите државни корпорации. Таквите работни места ќе се огласуваат на меѓународен конкурс. Кој менаџер ќе понуди најдобра програма и најголем профит тој ќе ја добие работата. Ќе се формираат надзорни одбори од стручни и компетентни личности. Сите членови, до еден, ќе бидат високопрофесионални, познати и успешни деловни луѓе, а не партиски војници како досега. Искуствата покажале дека нашите златни кокошки кои прават најголеми профити почнале да несат златни јајца откако се приватизирале и откако се департизирале. Додека биле во сопственост на државата, произведувале само загуби. Премиерот на неговото патешествие низ светот по инвеститори дознал дека и државните компании ако се ослободат од политички стеги и партиски интервенции, можат да работат многу успешно. Веднаш дал наредба да се подготви правна основа за такво работење. Боже, боже, се штипнав, да не е сон. Имам прилично тврди уши, па си реков галиба не сум дослушал добро. Тоа би било револуционерен чекор напред да се урива главниот извор од кој се напојува сегашниот политички и партиски монструм.

Не помина половина час, ми се јавува изворот и ми вели априлили. Издишав како наивец со сочна пцост дека премногу е рано за вакви првоаприлски лаги. Тамам реков еве една добра прилика да ја пофалам Владата, кога тоа ти било несолена шега. Всушност, работата не е обична измислица. Инспирацијата на мојот влијателен вмровец му дошла, гледај чудо, од Србија од градоначалникот на Белград, Драган Ѓилас, кој подготвил предлог-закон да ги растури партиските јасли во државните претпријатија. Тешко е да се поверува дека ќе успее, ама ја пуштил болвата, па сега го фалат и кудат преку медиумите. Секогаш духовитиот Светлслав Басара во своја колумна го поддржува Ѓилас, но го опоменува јавно дека може да заврши како неговиот славен презимењак кој не пишувал закон за јавни претпријатија, но пишувал за „анатомијата на еден морал“ што го направи најпознат дисидент во некогашна Југославија.

Па, добро, му велам на мојот извор, идејата е одлична зошто таа не би можела да се спроведе кај нас. Сигурен сум дека ќе даде повеќе ефекти од сите досегашни половични економски реформи. Ти си улав, ми возврати категорично. Тоа ќе ја дестабилизира целосно Македонија. Човеку, каде живееш? Прво тоа се главните партиски финансиери и филијали за вработување. Покрај генералните менаџери кои се наши, таму се првиот, вториот и третиот ешалон на коалиционите партнери. Стотици и стотици луѓе живеат од тоа. Тука стручноста не е важна, ниту знаењето. Опозицијата за тоа не не критикува, бидејќи тоа се и нивни ресурси кога се на власт. Укинувањето на управните одбори, ми вели, би имало директни последици на меѓуетничките односи и на Охридскиот договор и би предизвикало уставна криза. Од каде, пак, сега ова, му велам, кога тие се разнишани по друга основа. Ова е многу, многу поопасно од запалени знамиња и тепачки во автобуси. Знаеш ли ти што ќе биде ако овие од ДУИ и ВМРО-ДПМНЕ заминат од управните одбори од јавните претпријатија. Или ако оние од пајтон-партиите останат без работа. Отиде власта за 24 саата. Нема потреба од никакви избори. Политичко самоубиство.

Фабричката грешка на македонскиот плурализам не може да се поправи без вистински и болни реформи, хируршки резови, без анестезија. Таков хирург на премиерска функција Македонија немала и ќе нема во догледно време. Замислете во јавн��те претпријатија да се сосече и партиската администрација. Хорор. Затоа и не ни се брза многу кон Европа. Државните чешми се' уште се најштедри и таму сите сакаат да пијат без да платат. Само малкумина знаат дека сметката расте и еден ден ќе стаса фактурата сосе камата. Комшискиот премиер Јоргос Папандреу им ја врачи сметката на Грците, па мораше да си оди. Никој не ги сака гласниците на лоши вести. Тие се поомразени од оние што ги прават големите штети. Затоа нашите премиери секогаш кажуваат само добри вести. Лоша е само реалноста.